Page 35 - tyt-konsensus-cografya

Türkiye İklimi ve Bitki Örtüsü Test - 78

1. Türkiye ikliminin oluşmasında sıcaklık, nem ve yağıştan 4. Basınç değerleri sıcaklığa bağlı olarak değişir.
başka basınç ve rüzgârların da etkisi vardır. Mevsimle-
re, deniz ve karalara, yerel ısınma farklarına bağlı ola-
rak oluşan basınç merkezlerinin yanı sıra, Türkiye’nin I II III
etrafında oluşan ve ülkemizi etkisine alan gezici basınç
V IV
merkezleri de bulunmaktadır.
Buna göre aşağıdaki basınç merkezlerinden hangi-
si kış mevsiminde Türkiye’nin iklimi üzerinde etkili
olan dinamik kökenli alçak basınçtır?
Buna göre yukarıdaki haritada taralı olarak gösteri-
EDİTÖR YAYINEVİ
A) Asor B) Basra C) İzlanda len yerlerden hangilerinde sıcaklığa bağlı olarak yıl
içinde basınç değişimi daha belirgindir?
D) Sibirya E) Hawai
A) III ve IV B) IV ve V C) I ve II
D) II ve V E) III ve V

2. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’nin iklimine etki 5. K
eden Basra alçak basıncının özellikleri arasında yer
almaz? I
A) Muson sisteminin bir parçası olarak Basra Körfezi B D
çevresinde bulunur.
II
B) Yaz mevsiminde etkili olur. III
C) Ülkemizin güneydoğusunda sıcak ve kuru havanın G
görülmesine neden olur.
Türkiye’de yukarıdaki rüzgâr gülünde numaralarla
D) Isınmaya bağlı olarak oluşmuş dinamik kökenli bir gösterilen yönlerden hangi rüzgârların esmesi bek-
basınçtır. lenir?
E) Anadolu’da zaman zaman tropikal kökenli hava küt- I II III
lelerinin etkili olmasına neden olur. ––––––– –––––––– –––––––
A) Lodos Karayel Samyeli
B) Karayel Samyeli Lodos
C) Yıldız Poyraz Kıble
D) Kıble Samyeli Poyraz
E) Karayel Yıldız Samyeli
3. Türkiye’de kış mevsiminin ılık ve yağışlı geçmesi
aşağıdakilerden hangisine bağlı olarak gerçekleşir?
6. Kara ve denizlerin ısınma farkı göz önüne alındı-
A) Basra alçak basıncının oluşmasına ğında temmuz ayında aşağıdaki merkezlerden han-
B) Sibirya yüksek basıncının güçlü olmasına gisinde termik nedenlere bağlı olarak alçak basınç
oluşmuştur?
C) Asor yüksek basıncın genişlemesine
D) Çevresindeki karalarda yüksek basıncın oluşmasına A) Konya B) Çanakkale C) Bartın
E) İzlanda alçak basıncının etkili olmasına D) Mersin E) Aydın

• Ülkemizde don olaylarına daha çok sıcaklıkların çok düşük olduğu kış mevsi- 2. TÜRKİYE’DE BASINÇ VE RüzgârLAR
minde rastlanır. Türkiye’de basıncı etkileyen faktörler;
• Türkiye’de don olaylarının en az görüldüğü yer Akdeniz kıyılarıdır. • Sıcaklık: Gece ile gündüz, yaz ile kış arasında sıcaklık değişimine bağlı ola-
• Kıyı kesimlerde don olayı iç kesimlere göre daha azdır. rak basınç değişir.
• Don olaylarının en erken başlayıp en geç bittiği yer Doğu Anadolu’dur. • Yükselti: Basınç yükseltinin az olduğu kıyı kesimlerde, yükseltinin fazla oldu-
• Don olayı bitkileri, tarım ürünlerini ve ulaşımı olumsuz etkiler. ğu iç kesimlere göre daha fazladır. İç kesimlerde de doğruya doğru gidildikçe
ve yükselti arttığı için basınç azalmaktadır.

159