Page 15 - tyt-konsensus-cografya
P. 15

Basınç ve Rüzgârlar                                                                   Test - 24

           1.   Yelkenli ticaret gemileri döneminde Batı Avrupa'dan   4.
               Amerika'ya gitmek için kullanılan sürekli rüzgârlar "tica-
               ret rüzgârları" olarak tanınmaya başladı. Amerika'dan
               Avrupa'ya gitmek için ise batıdan doğuya doğru esen
               sürekli rüzgârlar kullanılıyordu. Rüzgârların kullanıldığı
               bu taşıma sistemiyle Amerika ve Avrupa arasında çok
               miktarda insan ve ürün taşınmıştır.

               Bu parçada sözü edilen rüzgâr ikilisi aşağıdakiler-
               den hangisidir?                                 Yukarıdaki görselde gösterilen rüzgâr ile ilgili aşağı-
                                                               C)  Gündüzleri vadiden dağa doğru eserler.İ
               A) Alize - Kutup          B) Batı - Muson                 daki yorumlardan hangisi yapılamaz?
                        EDİTÖR YAYINEV
               C) Batı - Kutup           D) Alize - Batı                    A)  Dünya'nın günlük hareketi sonucu oluşmuştur.
                                E) Tropikal - Muson            B)  Gün içerisinde yön değiştirirler.

                                                               D)  Gün içerisinde alçak yerler ile yüksek yerlerin farklı
           2.   (...) Yıl boyunca yön değiştirmeden eserler.
                                                                  ısınması sonucu oluşurlar.
               (...) Geçtikleri bölgenin iklimine etki etmezler.
                                                               E)  Yer şekillerinin sade ve düz olduğu yerlerde daha
               (...) Yaz ve kış musonu olmak üzere ikiye ayrılırlar.  yaygın olarak görülürler.
               (...) Okyanus akıntılarını oluştururlar.
               (...)  Kuzey Yarım Küre’de sola, Güney Yarım Küre’de
                  sağa doğru saparlar.

               Sürekli rüzgârların özellikleri ile ilgili yukarıdaki bil-
               gileri doğru “D" veya yanlış “Y" olarak dolduran bir   5.   Bir yörede esen rüzgârların yıl içerisinde hangi yönden
               öğrenci  tüm soruları uygun  olarak  cevapladığında   kaç kez estiğini gösteren şekle rüzgâr frekans gülü adı
               aşağıdaki seçeneklerden hangisine ulaşır?
                                                               verilir.
               A) D, Y, D, Y, D   B) D, D, Y, Y, D         C) D, Y, Y, D, Y               KD
                      D) D, Y, Y, Y, D            E) Y, Y, D, D, Y            KB  K

                                                                             B         D
           3.   Basınç merkezleri arasındaki mesafe ile rüzgâr hızı ters
               orantılıdır.                                                           KD
                                                                            GB    G
                                        1020 mb
                                                               Rüzgâr frekans gülü yukarıdaki gibi olan bir yöreyle
                    I
                                                               ilgili olarak;
                                                                I.  Kuzey Yarım Küre’de yer alır.
                                     IV                         II.  Hakim rüzgâr yönü kuzeydoğu–güneybatıdır.
                                               1010 mb
                                             V
                    II                                         III.  Yer  şekilleri  kuzeydoğu–güneybatı  uzantılı  bir  bo-
                               III                                ğaz ya da vadidir.
               Buna göre yukarıdaki eş basınç haritasında numa-
               ralandırılmış ok yönünde esen rüzgârlardan hangi-     yukarıdaki yargılardan hangilerine ulaşılamaz?
               sinin hızı en azdır?
                                                               A) Yalnız I     B) Yalnız II    C) Yalnız III
               A) I     B) II   C) III   D) IV    E) V                D) I ve II           E) II ve III


           Günlük Hareket: Dünya'nın günlük hareketine bağlı olarak rüzgârlar Kuzey Ya-  Sürekli Rüzgârlar: Sürekli basınç merkezleri arasında yıl boyunca aynı yönde
           rım Küre'de sağa, Güney Yarım Küre'de sola doğru sapmaya uğrarlar.  esen rüzgârlardır. Estikleri bölgelerin iklimi üzerinde etkilidirler. Okyanus akın-
           Yer şekilleri: Rüzgârlar, vadiler, boğazlar ve kanallar boyunca yön değiştirirler.  tılarının oluşumunu ve yönünü etkilerler. Alize, batı ve kutup rüzgârları olmak
                                                           üzere üçe ayrılırlar.
           Rüzgâr Frekansı (Rüzgâr Gülü): Bir yörede esen rüzgârların yıl içerisinde hangi
                                                                  O
           yönden kaç kez estiğini gösteren diyagramlara rüzgâr gülü adı verilir. Bir bölgede   Alizeler: 30  enlemlerinden Ekvator'a doğru eserler. Sıcak su akıntılarını oluştu-
           rüzgârın en fazla estiği yöne hakim rüzgâr yönü adı verilir.  rurlar. Estikleri karaların doğusuna yağış getirirler. Ticaret rüzgârları adı da verilir.
           Rüzgâr çeşitleri: Rüzgârlar; Sürekli, mevsimlik ve yerel olmak üzere üçe ayrılır.

                                                                                                          51
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20