Page 12 - tyt-konsensus-cografya
P. 12
Dünya'nın Şekli ve Hareketleri Test - 16
6. Eksen eğikliği ve yıllık harekete bağlı olarak Orta Ku- 9. Türkiye’de aralık–ocak–şubat aylarında yaşanan hava
şak'ta mevsimler belirgin olarak yaşanır. olayları Arjantin’de haziran–temmuz–ağustos aylarında
90° yaşanmaktadır.
I 60° Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
II
30° A) Yörüngenin elips şeklinde olması
0° B) Dünya’nın geoit olması
III
30° C) Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi
D) Çizgisel hızın kutuplara doğru azalması
V IV 60°
E) Dünya ekseninin yörünge düzlemine eğik olması
90°
Buna göre yukarıdaki şekilde verilen taralı alanlar-
dan hangisinde mevsimler belirgin olarak yaşanır?
10.
A) I B) II C) III D) IV E) V 21 Haziran 21 Mart
• Güneş ışınları öğle vakti • Güneş ışınları öğle vakti
Yengeç Dönencesi’ne dik Ekvator’a dik düşer.
düşer. • Kuzey Yarım Küre’de ilk-
• Kuzey Yarım Küre’de en bahar, Güney Yarım Küre’-
7. • Ankara’da Güneş'in yıl boyunca aynı saatte doğması uzun gündüz yaşanır. de sonbahar başlangıcıdır.
• Aydınlanma Çemberi Ku- • Aydınlanma Çemberi Ku-
• Aydınlanma çizgisinin yıl boyunca kutup noktalarına tup dairesinden geçer. tup noktalarından geçer.
teğet geçmesi
• Her yerde gece–gündüz süresinin yıl boyunca eşit
23 Eylül 21 Aralık
olması
• Güneş ışınları Ekvator’a • Güneş ışınları öğle vakti
dik düşer.
Oğlak Dönencesi’ne dik
Yukarıda verilen durumların gerçekleşebilmesi aşa-
gerekir? EDİTÖR YAYINEVİ
ğıdakilerden hangisine bağlıdır? • Dünya’nın her yerinde ge- düşer.
ce-gündüz süresi eşittir. • Kuzey Yarım Küre’de kış,
A) Yörüngenin daire şeklinde olmasına • Aydınlanma çizgisi Kutup Güney Yarım Küre’de yaz
noktalarından geçer. yaşanır.
B) Dünya’nın doğudan batıya doğru dönmesine • Kuzey Yarım Küre’de en
uzun gece,Güney Yarım
C) Dünya’nın ekseni ile yörünge düzlemi arasındaki Küre’de en uzun gündüz
açının 90° olmasına yaşanır.
D) Ekvator ile ekliptik düzlemi arasındaki açının artma- Yukarıdaki görselde verilen bilgilerden hareketle
sına aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
E) Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızının art- A) Yıl içerisinde Güneş ışınlarının yer yüzüne düşme
masına açısı değişmektedir.
B) Aydınlanma çemberi yıl içerisinde yer değiştirmek-
tedir.
8. Türkiye’nin en güneyine Güneş ışınlarının dik ge-
lebilmesi için eksen eğikliğinin kaç derece olması C) 21 Haziran tarihinde Kuzey Yarım Küre'de en kısa
gece yaşanmaktadır.
D) Aynı anda her iki yarım kürede aynı mevsim şartları
A) 23°27' B) 27°23' C) 29°33' yaşanmaktadır.
D) 32°27' E) 36°00' E) Yıl içerisinde gece ve gündüz süresi değişmektedir.
Yer ekseni: Kutup noktalarından ve yerin merkezinden geçen çizgiye denir. Kutup Dairesi: Gece ve gündüzün 24 saat düzenli Yer Ekseni
O
Ekvator: Kutup noktalarına eşit uzaklıktaki noktaların birleştirilmesiyle oluşan olarak yaşandığı en son 66 33' paralellerine de-
Dünya'yı Kuzey ve Güney Yarım Küre olmak üzere iki eşit parçaya ayıran çiz- nir. Yengeç Dönencesi 30 o 60 o - KKD
giye denir. Eksen Eğikliği: Dünya'nın ekseni yörünge (eklip- Yörünge Düzlemi 66 o 33 ı
Ekvator
23 o 27 ı
O
Yörünge Düzlemi: Dünya'nın Güneş etrafında izlediği yola denir. tik) düzlemine dik olmayıp 23 27' eğiktir. Bu duru-
O
Dönence: Güneş ışınlarının yarım kürelerde en son dik geldiği 23 27' enle- ma eksen eğikliği adı verilir. 60 o - GKD Oğlak Dönencesi 30 o
O
O
mine denir. 23 27' kuzey enlemine Yengeç, 23 27' güney enlemine Oğlak
Dönencesi adı verilir.
36