Page 40 - 9-sinif-matematik-odn
P. 40
182 VERİ
DAİRE GRAFİĞİ
Verilerin, daire dilimleriyle gösterilmesiyle olu-
şan grafiklerdir. Verilerin bütüne olan oranlarını, Televizyon Bulaşık
yüzde veya merkez açı ölçüleri gösterilerek ha- Makinesi
zırlanır. Her bir daire diliminin içine veya yanına, 108 o 120 o
o değişkenin adı ve yüzdelik dilimi yazılır. Mer- 24 o
kez açılar kullanılacaksa her bir değişkene düşen 60 o 48 o
merkez açılar ve bunların toplamları 360° olacak Çamaşır
şekilde daire dilimlerine ayrılır. Fırın Makinesi
F Daire grafiği kesikli veriler için kullanılır. Buz Dolabı
Örnek:
EDİTÖR YAYINEVİ
Örnek: Kasa
sayısı
Tablo: Fabrikada bir ayda satılan beyaz eşyaların 40
sayısı 35
30
25
Beyaz 20
eşya Buzdolabı Televizyon 15
adı Çamaşır Makinesi Bulaşık Makinesi Fırın 10
5
Gün
Beyaz 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.10.11.12.13.14. sayısı
Eşya 280 350 700 630 140 Yukarıda verilen grafik bir komisyoncunun iki
Sayısı haftada sattığı meyvelerin kasa sayısını göster-
mektedir. Aşağıda verilen soruları grafiğe göre
Yukarıdaki tabloda verilen verileri daire grafiği ile cevaplayınız.
gösterelim.
1. Bir günde ortalama kaç kasa meyve satılmıştır?
Çözüm: A) 15 B) 18 C) 20 D) 22 E) 25
Toplam satılan beyaz eşya sayısı, Çözüm:
280 + 350 + 700 + 630 + 140 = 2100’dür. Σ x 350
X = = = 25
Verileri daire grafiğine 360 derecelik açıyla oran- n 14
tılı olarak yerleştirelim. Herhangi bir verinin tüm Doğru cevap E seçeneğidir.
veri toplamına bölünüp 360 ile çarpılmasıyla bu 2. Verilerin tepe değeri nedir?
veriye ait merkez açıyı buluruz. A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35
F 360 . 280 = 48° → Buzdolabına düşen mer- Çözüm:
2100
kez açı 48° dir.
Tepe değer yani mod en çok tekrar eden sayı de-
F 360 . 350 = 60° → Çamaşır makinesine dü- mektir. Veriler arasında en çok tekrar eden değer
2100 30’dur. Doğru cevap D seçeneğidir.
şen merkez açı 60° dir
3. Veri grubunun ortanca değeri aşağıdakilerden
700
F 360 . 2100 = 120° → Bulaşık makinesine dü- hangisidir?
şen merkez açı 120° dir. A) 20 B) 22,5 C) 25 D) 27,5 E) 30
140
F 360 . 2100 = 24° → Fırına düşen merkez açı Çözüm:
24° dir. Verileri küçükten büyüğe sıralayalım.
630
F 360 . 2100 = 108° → Televizyona düşen 10, 15, 20, 20, 20, 20, 25, 30, 30, 30, 30, 30, 35, 35
merkez açı 108° dir.