Page 7 - 8. Sınıf Resimli Paragraf Soru Bankası

BÖLÜM
PARAGRAF OLUŞTURMA
2

Çözüm: EDİTÖR YAYINEVİ
˜ ˜ TA TA
Paragraf oluşturma sorularında, bir paragraf oluşturabilecek cümleler dağınık olarak verilir ve öğrencinin bunlar-
dan bir paragraf oluşturması istenir. Bu tip sorularda cümlelerin anlamca ve yapıca birbirine bağlanması gerek-
mektedir. Amaç kompozisyon yeteneğinin ölçülmesidir. Karışık şekilde verilen cümleleri dizerek anlamlı bir bütün
oluşturmak cümlelerin birbiriyle ilgilerini belirlemeye bağlıdır. Burada dikkat edilecek noktalar şunlardır:
● Öncelikle cümlelerin hepsi okunarak bu cümlelerin ne anlattığı belirlenmeye çalışılmalıdır.
● Eğer bir olay anlatılıyorsa olayın gerçekleşme sırası belirlenmelidir. (Zaman akışı - Oluş sırası)
● Eğer bir fikir işleniyorsa işlenen düşüncenin mantık sırası belirlenmelidir.
Bu tarz sorular şu şekilde karşımıza çıkar:
● ... numaralı cümlelerden anlamlı bir paragraf / parça oluşturulmak istenirse sıralama nasıl olur?
● ... numaralı cümlelerden anlamlı bir paragraf / parça oluşturmak için hangi cümlelerin yerinin değiştirilmesi
gerekir?
● ... numaralı cümlelerden anlamlı bir metin oluşturulduğunda metnin giriş / son / ikinci / üçüncü / dördüncü
cümlesi hangisi olur?
● ... numaralı cümleler oluş sırasına göre nasıl sıralanmalıdır?

¯ ˜ PT TA
1. I. Kendi mekânına dönmüş olmanın keyfi içinde meydana doğru ağır ağır yürürken karşılaştığı eski tanış-
larla selamlaşıp ayaküstü bir iki sohbet etti.
II. Dükkâna girdiğinde, arkadaşı masa başında hesap yapmakla meşguldü.
III. Bir yıldır ayrı kaldığı mis gibi ada havasını ciğerlerine çekti.
IV. Sohbetin ardından, bir yıl önce çocukça bir münakaşa yüzünden dargın ayrıldığı arkadaşının dükkânına
doğru yola koyuldu.
V. Ahmet Kaptan, sona kalan birkaç yolcuyla birlikte vapurdan indiğinde ilkbahar güneşiyle yeni yeni kay-
naşmakta olan adanın o canım görünümünü bakışlarıyla kucakladı.
VI. Kendisini o kadar kaptırmıştı ki Ahmet Kaptan’ı ancak yanı başına gelince fark etti.

Yukarıdaki numaralı cümlelerden anlamlı bir paragraf oluşturulmak istenirse sıralama nasıl olur?
A) V - II - I - IV - III - VI B) IV - III - I - V - II - VI

C) V - III - I - IV - II - VI D) V - I - IV - VI - II - III

Verilen cümlelerde Ahmet Kaptan isimli karakterin yaşadığı bir olay verilmiştir. Paragrafta bir olay anlatıldığından
olayın gelişim süreci ve olayların oluş sırası takip edilmelidir. Ayrıca cümlelerde bir sonraki cümleyi işaret eden
anahtar sözcükler de tespit edilerek bir sıralama oluşturulmalıdır. Ahmet Kaptan’ın adaya gelmesi, adanın hava-
sını soluması, tanıdıklarıyla selamlaşması, dargın olduğu arkadaşının dükkânına gitmesi ve dükkânda hesap
yapan arkadaşının onu geç fark etmesi paragrafın olay örgüsünü oluşturur. Ayrıca I. cümledeki “sohbet etti”
ve IV. cümledeki “sohbetin ardından” ifadeleri ile II. cümledeki “meşguldü” ve VI. cümledeki “kendisini o kadar
kaptırmıştı ki” ifadeleri; I. cümleden sonra IV. cümlenin, II. cümleden sonra da VI. cümlenin geldiğini gösterir. Bu
durumda cümleler “V - III - I - IV - II - VI” şeklinde sıralanırsa anlamlı bir paragraf oluşturulmuş olur. Doğru cevap
C seçeneğidir.