Page 8 - 2024 kpss matematik çalışma yaprakları data
P. 8

KPSS MATEMATİK                                                                           FAKTÖRİYEL

                              FAKTÖRİYEL                         Çözüm:

            n ∈ N olmak üzere                                    Daha önce faktöriyelin doğal sayılar kümesinde tanımlı
            1 den n’ye kadar olan ardışık doğal sayıların çarpımına n   olduğunu öğrenmiştik. O halde x’in faktöriyeldeki cebir-
            faktöriyel denir. n! ile gösterilir.                 sel ifadeleri negatif yapmaması gerekir.
                                                                 A seçeneğindeki 4 değerini (2x – 12)! ifadesinde yerine
                                                                 yazalım:
            n! = n. ( n-1). ( n-2)……….3. 2. 1
                                                                 2. 4 – 12 = 8-12 = -4 <0 olduğu için x yerine 4 yazıla-
                                0! = 1                           maz.
            1! = 1                       4! = 4. 3. 2. 1 = 24
                          DATA YAYINLARI
            2!= 2. 1=2              5!= 5. 4. 3. 2. 1 = 120
            3! = 3. 2 .1 = 6          6! = 6. 5. 4. 3. 2. 1 = 720  FAKTÖRİYEL İLE BİRLER BASAMAĞI İLİŞKİSİ
                                                                 5! ve daha büyük faktöriyellerin birler basamağı sıfırdır.
                                                                             .
                                                                                          . .
                                                                                                        . . .
                                                                 1! = 1  2! = 1  2 = 2  3! = 1  2  3 = 6  4! = 1  2  3  4 = 24
             {   Faktöriyel ile ifade edilmiş bir gösterimi daha kü-  5! = 5  4  3  2  1 = 120    6! = 6  5! → 6  120 = 720 gibi
                                                                                              .
                                                                                                     .
                                                                       . . . .
             çük bir sayının faktöriyeli şeklinde yazabiliriz.
                                                                 sonraki her sayı 5! İle çarpım durumunda olduğu için bir-
                                                                 ler basamağı sıfırdır.
            5! = 5.4.3.2.1       10! = 10.9.8.7.6.5.4.3.2.1
                          4!                            7!
            5! = 5.4!                         10! = 10. 9. 8. 7!  Örnek:
            Genel bir gösterimle yazacak olursak:                K = 1! + 2! + 3! + 4! + 5! + ………………….. + 42! ise

            n! = n. ( n-1). ( n-2 ). ( n-3 )!                    K sayısının birler basamağındaki sayı kaçtır?
                                                                 A) 1        B) 2       C) 3        D) 4       E) 5
            Örnek:
             11! - 10!   işleminin sonucu kaçtır?
              9! + 8!                                            Çözüm:
                                                                 K = 1! + 2! + 3! + 4! + 5! + ………………….. + 42!
            A) 80      B) 90     C) 100      D) 110     E) 120
                                                                 K = 1 + 2 + 6 + 24 + 120 + ……… 42!
                                                                                                    120 ve sonrasının birler basamağı sıfırdır.
            Çözüm:
                                                                 K = 33 + (son basamağı sıfır olan sayılar) K’nın birler ba-
            Her zaman büyük sayının faktöriyelini küçük sayının fak-  samağı 3’tür.
            töriyeli cinsinden yazmalıyız.

                                   .
             11.10.9.8! - 10.9.8!   =  8!  (990-90)   =  900   = 90
                                    .
                  9.8! + 8!        8!  (9+1)   10
                                                                 Örnek:
             Ÿ   Faktöriyel doğal sayılar kümesinde tanımlıdır.    n!    +  (n-1)!   işleminin sonucu nedir?
             Negatif sayıların faktöriyeli hesaplanamaz.          (n-1)!  (n-2)!

             (2x-6)! Tanımlanmış ise 2x-6 ≥ 0 olmalıdır.              1
                                                                                                   2
                                                                 A)          B) n   C) 2n - 1   D) n - 1   E) 3n - 2
                                                                    (n-1)!
            Örnek:
            x bir reel sayı olmak üzere
                (2x-12)! + (x+4)!                                Çözüm:
            A=                  şeklinde bir A sayısı tanımlanıyor.
                (2x-8)! + (15-x)!                                Her zaman büyük sayının faktöriyelini küçük sayının fak-
                                                                 töriyeli cinsinden yazmalıyız.
            A’nın tanımlı olabilmesi için x değeri aşağıdakilerden
                                                                             .
                                                                       .
                                                                                       .
            hangisi olamaz?                                       (n-2)!  (n-1)  n   +  (n-2)!  (n-1)   = n + n - 1 = 2n - 1
                                                                        .
            A) 4       B) 6       C) 9       D) 12       E) 15     (n-2)!  (n-1)    (n-2)!
                                                                                                               17
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13