Page 37 - bitki-koruma-urunleri-bayi-ve-toptancilik-yazili-sinavi-cozumlu-soru-bankasi
P. 37
BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİNDE 12.
DİRENÇ VE YÖNETİMİ ÜNİTE
süper KDR direnci olarak adlandırılan birtakım değişiklikler
TEST BİTKİ KORUMA ÜRÜNLERİNDE meydana gelmektedir. Böceklerde DDT ve piretroid insek-
TEST
1 1 DİRENÇ VE YÖNETİMİ tisitlere karşı görülen dirence knockdown direnç (KDR) adı
verilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.
Çözüm 1: Pestisit direnci ile ilgili ilk kayıt 1914 yılında Çözüm 5: Direnç yönetimi için aşağıdaki önlemler alınarak
ABD’de Quadraspidiotus pernicious’ta lime-sülfüre karşı modellemeler yapılabilir.
görülen direnç için bildirilmiştir. Bu tarihten sonra 1946 yı- • Zararlı popülasyonları takip edilerek sadece gerekli du-
lına kadar, toplam 11 böcek türünde insektisitlere karşı di- rumlarda pestisit kullanılmalı ve sonuçları da izlenmeli,
renç belirlenmiştir. Bu sayı, 1970’de 244 türe yükselmiştir. • Pestisitlere alternatif mücadele yöntemleri teşvik edil-
1914 yılından 2015 yılı sonuna kadar 597 türün 338 bileşiğe meli,
toplam 14644 durumda dayanıklılığı bildirilmiş ve en çok • Pestisitler mümkün olduğunca diğer mücadele yön-
dayanıklılık sırasıyla Diptera, Lepidoptera, Homoptera, temleriyle bir arada kullanılarak kombine edilmeli,
Acarina, Coleoptera ve Thysanoptera takımına bağlı tür- • Pestisitler zararlının en hassas döneminde önerilere
lerde görülmüştür. Doğru cevap A seçeneğidir. uygun dozda kullanılmalı, düşük veya yüksek doz kul-
lanılmamalı,
Çözüm 2: Dayanıklılık durumu en çok sırasıyla organik • Bir zararlıya karşı hazırlanacak ilaçlama programla-
fosforlu bileşiklere, piretroitli bileşiklere, klorlandırılmış rında farklı etki mekanizmasına sahip ilaçlara yer ve-
hidrokarbonlardan cyclodine grubu bileşiklere, DDT’ye, rilmeli ve önerilenden daha sık ilaçlama yapılmamalı
(Örneğin; Elma içkurdu mücadelesinde yapılması muh-
neonicotinoidlere ve karbamatlı bileşiklere karşı tespit temel dört ilaçlamanın ilk ikisinde Diflubenzuron aktif
edilmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir. maddeli bitki koruma ürünü kullanıldıysa, son iki ilaçla-
mada etki mekanizması farklı olan lambda-cyhalothrin
Çözüm 3: Penetrasyon direnci: Böceğin özel bir direnç kullanmaya özen gösterilmelidir),
genine sahip olmaksızın, kalın kutikula, büyük vücutluluk, • Geniş spektrumlu, yani etkiledikleri zararlı sayısı fazla
artan yağ oranı gibi mevsimsel varyasyonlar geliştirmesi olan pestisitler tercih edilmemeli,
sonucu olabilmektedir. Bu mekanizmanın böceğe daha faz- • Doğal düşmanlara etkisi düşük olan pestisitler tercih
la direnç sağladığı varsayılmaktadır Penetrasyon, özellikle edilmeli,
kalıcı olmayan ya da kolaylıkla parçalanabilen insektisitlerin • Etki süresi kısa olan pestisitler tercih edilmeli,
toksisitelerinin azalmasında etkili olarak görülmekle bir- • İlaçların etkinliğini arttıracak sinerjist maddeler pesti-
likte kalıcı insektisitlerin toksisitelerinin azalmasında daha site eklenmeli,
az etkilidir. Penetrasyon azalması tek başına değil, ancak • Dirençle ilgili araştırmaların sonuçlarından elde edilen
diğer direnç mekanizmalarının var olduğu zaman sinerjist bilgiler uluslararası düzeyde ve düzenli olarak paylaşıl-
bir etki göstermektedir. Bu direnç tipi evsineği ve yeşil kurt malı,
gibi böceklerde görülmüştür. Penetrasyon direnci kazanmış • Direncin tespit edildiği pestisitlerin durumu takip edil-
bireylerde hassas bireylere göre pestisitin kutikuladan emi- meli ve gerektiğinde tavsiye edilmemeli,
liminin yavaş olduğu görülmüştür. Sentetik pretroitlere has- • Farklı doz ya da uygulama sayısının kullanımı gerektiğ-
sas ve dayanıklı Anopheles türlerinin kutikula ölçümlerinde nde zararlının direnç geliştirdiği tespit edilen insektisi-
önemli derecede farklılık görüldüğü bildirilmiş dayanıklılığı tin toksikolojik değerlendirmesi yapıldıktan ve yetkili
kutikula kalınlığına bağlamışlardır. Doğru cevap C seçene- kurumların izni alındıktan sonra yeni doz belirlenerek
ğidir. kullanılmalı,
• Geniş alan uygulamalarından çok lokal alan uygulama-
Çözüm 4: Sentetik piretroidler sinir membranlarındaki vol- larının kullanımı,
taja- bağımlı sodyum kanallarının fonksiyonunu değiştire- • Bazı alanlarda ilaçlanmayan kısımların bırakılması,
rek insektisit etkilerini göstermektedirler. Böceklerde sod- (Örneğin belirli bir alanda dirençli olduğu tespit edilen
yum kanalının yapısında KDR (knock down resistance) ve zararlı popülasyonunun ilaçlama yapılmayarak popü-
