Page 68 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 739
kilit taşı vb. olabilir. Direkt beton olarak da bırakılabilir.
62 Tretuvar yüksekliği, beton, kaplama, bordür dahil
Müteakiben bordür uygulaması yapılır.
yerine göre 20-40 cm aralığında olabilir. Yanındaki
saha veya yol kotuna göre yüksekliğinin 20-30 cm’yi
geçmemesi önemlidir, aksi halde kullanışsız olur.
Tretuvar genişliği, çevre şartlarına göre değişir.
Yönetmeliklerde belirli bir ölçü verilmemiştir ancak
TRETUVAR genellikle 120-150 cm aralığındadır. Kaplama
malzemesi burada önemli etkendir. Örneğin 30×30 ise
30 cm’nin katı olmalıdır.
Genelde C25/30 veya C30/37 aralığında tercih
DATA YAYINLARI
edilmelidir. Yaya trafiğine, sürtünme yoluyla aşınma,
darbe, çarpma ve doğal atmosfer şartlarına maruz
kalacağından daha düşük beton tercih edilmemelidir.
Tretuvar, genellikle yol kenarlarında veya binaların
çevresinde yayaların yürüyebilmesi için yapılan
yükseltilmiş kaldırım veya yaya yolu demektir. Tretuvar
yapımı, düzgün bir yürüyüş yüzeyi sağlamak, güvenlik
sağlamak ve şehir dokusuna katkıda bulunmak için
önemlidir.
Tretuvar yapımı için genel adımlar ve dikkat
edilmesi gereken noktalar:
• Proje Planlaması: İlk adım, tretuvarın nerede
olacağını belirlemek ve projeyi planlamaktır.
Tretuvarın boyutları, konumu, erişimi ve yüksekliği
gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca,
TDK’ya göre tretuvar, yaya kaldırımıdır. Tretuvar, yerel yönetmeliklere ve planlama kurallarına uygun
binayı suya karşı korumak amacıyla bina çevresinde olması gerektiği de unutulmamalıdır.
1.0-1.5 m genişliğinde yapılan yaya kaldırımıdır.
Fransızca bir kelime olup, orjinali “trottoir”‘dir. Bir başka • Malzeme Seçimi: Tretuvar yapımında kullanılacak
tanımlamaya göre de yerleşim yerlerinde yaya trafiğini malzemeler seçilmelidir. Beton, taş, karo veya
güvenli bir biçimde sağlamak amacıyla yol doğal taş gibi dayanıklı ve düzgün yüzeyli
kenarlarında yapılan yoldan en az 18 cm daha yüksek malzemeler tercih edilebilir. Seçilen malzeme,
ve genişliğinde bir metreden az olmayan çeşitli tretuvarın kullanım süresi, bakım gereksinimleri ve
kaplama malzemeleriyle (sıkıştırılmış beton plakalar- estetik görünümü üzerinde önemli bir etkiye
bloklar, kesme taşlar, sırlı tuğla vb.) kaplanan yürüme sahiptir.
yerleridir.
Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğine göre ise
binaların cephe aldığı yolun tretuvar seviyesinden • Zemin Hazırlığı: Tretuvar yapılacak alan uygun bir
zemin hazırlığı gerektirir. Bu adım, toprak işlerini,
(bordür taşı üst seviyesinden) kot verilmektedir.
Tretuvar seviyesi, kırmızı kota göre belirlenen yol zemin tesviyesini, gerekirse temel döşemesini
seviyesinin 0.18 m üstü olarak kabul edilir. içerebilir. Zemin hazırlığı, tretuvarın dayanıklılığı ve
uzun ömürlü olması için önemlidir.
Binalara kot verilirken parselin kot aldığı yol
cephesinin orta noktası hizasındaki en yüksek tretuvar
seviyesi röper kabul edilir. Tabii zemin kotu yol kotu • Yapı ve Montaj: Tretuvar, seçilen malzemeye göre
altında olan parsellerde, binalara verilecek azami kot yapılmalıdır. Beton tretuvarlar genellikle kalıplar
parselin cephe aldığı yol hizasındaki en yüksek kullanılarak dökülür ve düzgün bir şekilde tesviye
tretuvar seviyesi olmaktadır. Köşe başı parsellerde kot, edilir. Taş veya karo tretuvarlar ise dikkatlice
yolların farklı genişlikte olduğu durumda geniş yoldan yerleştirilir ve düzgün bir şekilde sıralanır. Montaj
ve parsel orta noktası hizasındaki bordür taşı üst sırasında düzgün bir yüzey sağlanması önemlidir.
seviyesinden verilir.
Öncelikle alt dolgusu yapılır, sıkıştırılır. Sonrasında • Kenar Taşları ve Sınırlandırma: Tretuvarın
tretuvar betonu dökülür gerekli tesviye ve perdah kenarlarında genellikle kenar taşları veya sınır
işlemleri yapılır. Sonrasında ise tretuvar kaplamamız taşları kullanılır. Bu taşlar, tretuvarın sınırlarını
ne ise, ilgili malzemenin uygulaması yapılır. Bu granit, belirler, estetik bir görünüm sağlar ve tretuvarın
yapısını güçlendirir.