Page 67 - 8-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22

A
ATATÜRK SON YOLCULUĞUNDA - EN BÜYÜK ESERTATÜRK SON YOLCULUĞUNDA - EN BÜYÜK ESER 7. ÜNİTE 555
ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ VE ÖLÜMÜNÜN YANSI- ATATÜRK’ÜN ESERLERİ
MALARI Nutuk
Atatürk’ün Son Günleri ve Ölümü • Nutuk Türk Kurtuluş Savaşı’nı Türkiye Cumhuriyeti’nin
• Bütün hayatı mücadele içinde geçen Atatürk’ün 1937 kuruluşunu ve inkılapların gerçekleşmesini anlatır.
yılının sonlarına doğru sağlığı bozulmaya başlamıştı. • Atatürk Nutuk’u Cumhuriyet Halk Partisi’nin 15-20
Buna rağmen o dönemde yoğun bir biçimde bitmeyen Ekim 1927 tarihleri arasında Ankara’da toplanan Ikinci
bir heyecanla Hatay’ın ana vatana dahil olması için Kurultayı’nda okumuştur.
çalıştı.
• Kendisinde mevcut karaciğer rahatsızlığı Ocak Askerlik ile İlgili Eserleri
1938’de daha da belirginleşti. Son günlerini Istan- • Mustafa Kemal Atatürk'ün askerlikle ilgili eserleri şun-
bul’da sürekli doktorların gözetiminde geçirdi. lardır: Tabiye Tatbikat ve Seyahati, Zabit ve Kuman-
• 10 Kasım 1938 perşembe günü saat dokuzu beş geçe dan ile Hasbihal, Cumalı Ordugâhı, Takımın Muhare-
Dolmabahçe Sarayı’nda hayata gözlerini kapadı. Ölü- be Talimi, Bölüğün Muharebe Talimi
mü bütün dünyada derin etkiler bıraktı ve büyük üzün-
tü yarattı. ATATÜRK’ÜN İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ
• 21 Kasım günü yabancı devletlerin temsilcilerinin de TESPİTLERİ VE GİRİŞİMLERİ
katıldığı büyük bir cenaze töreni düzenlendi. • Atatürk “Pek yakında dünya vaziyeti, mütareke sene-
• Bu törenin ardından Atatürk’ün cenazesi Ankara Et- lerinden daha çok ciddi olacak ve karışacaktır. Ikinci

nografya Müzesindeki geçici kabrine konuldu. 10 Ka- büyük bir harp karşısında kalacağız. Bunun netice-
sım 1953’te Atatürk’ün naaşı Anıtkabir’e taşındı. sinde dünyanın vaziyeti ve dengesi bütünüyle deği-

Yurt İçi ve Yurt Dışındaki Yankıları şecektir. Işte, bu devre esnasında doğru hareket et-
• Atatürk’ün fikir ve düşünceleri tüm insanlığa örnek mesini bilmeyip en küçük bir hata yapmamız hâlinde,
başımıza mütareke senelerinden daha çok felaketler
olduğu için ülkemizde olduğu gibi dünyada da geniş gelmesi mümkündür.” demiştir. Atatürk bu sözlerini
yankı bulmuştur. son günlerini geçirdiği Dolmabahçe Sarayı’ndaki oda-
• Yerli ve yabancı basın günlerce onunla ilgili haberler sında yakın arkadaşı Ali Fuat Cebesoy’a söylemiştir.
yapmıştır. Ayrıca birçok ülkenin devlet başkanı Türk • Atatürk, olayların gelişimine bakarak sonucu kestirebi-
halkına taziyelerini bildiren mesajlar yayınlamıştır.
len bir lider olarak dünyanın yeni bir savaşa sürüklen-
İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanı Seçilmesi diğini daha 1930’lu yılların başlarında dile getirmiştir.
• Atatürk’ün amansız hastalığı yaşadığı günlerde, dev- • Mustafa Kemal, dünya politikası ile yakından ilgilenen
let adamları zaman zaman Mareşal Fevzi Çakmak’ın ve Avrupa’da meydana gelen gelişmeleri ve olayları
başkanlığında toplanıyor ve Türkiye Cumhuriyeti Dev- dikkatle değerlendiren bir devlet adamıdır. Mustafa
leti’nin geleceği üzerinde görüşmeler yapıyorlardı. Kemal Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra yeni bir dünya
• Devlet adamları bu acılı günlerde bile akılcı ve ger- savaşının çıkacağını yıllar öncesinden görebilmiştir.
çekçi bir görüşle görevlerini yerine getirmeye gayret • Atatürk 1932 yılında ABD Generali Mac Arthur ile yap-
gösteriyorlardı. tığı bir görüşmede “Almanya’nın, Ingiltere ve Rusya
• 10 Kasım 1938 günü Atatürk’ün vefat etmesi üzerine, hariç bütün Avrupa’yı işgal edebilecek bir orduyu kısa
hükûmet bir bildiri yayımlayarak Türk milletine baş zamanda kurabileceğini, savaşın 1940 - 1946 yılları
sağlığı diledi. arasında başlayabileceğini ve savaşın çok kanlı ola-
cağını belirtmiştir.” Ayrıca “Almanya’nın ancak Ame-
• Anayasa gereğince TBMM Başkanı Abdülhalik Ren- rika’nın müdahalesi ile dünya savaşında yenilebile-
da, cumhurbaşkanı vekili olarak göreve başladı. ceğini söylemiştir.” Ileri görüşlü bir devlet adamı olan
• 11 Kasım 1938’de olağanüstü toplanan TBMM, Ata- Mustafa Kemal Atatürk’ün bu sözleri ileride birer birer

türk’ün en yakın silah ve çalışma arkadaşı, Kurtuluş gerçekleşmiştir.
Savaşı’nın Batı Cephesi Komutanı, Malatya Milletve- • Atatürk 1938’de ise; “Çok geçmeden Avrupa’da bir fır-
kili Ismet Inönü’yü Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci cum- tına kopacak, bu müthiş fırtına dünyanın her yerine
hurbaşkanı olarak seçti. yayılacak ve insanlık bir savaş felaketinin bütün kötü-
• Ismet Inönü, bu görevini 1950 yılına kadar sürdürdü. lükleriyle bir daha karşılaşacaktır.” demiştir.

EDİTÖR YAYINEVİ