Page 37 - 8-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22
P. 37
CÜMLE TÜRLERİ (ANLAMLARINA GÖRE CÜMLELER)
CÜMLE TÜRLERİ (ANLAMLARINA GÖRE CÜMLELER) 10. BÖLÜM 249
Anlamlarına Göre Cümleler
Anlamlarına Göre Cümleler
• Her cümlenin bildirdiği bir iş, oluş, hareket ve durum vardır. Bildirdiği yargıya göre cümlenin anlamı da farklılaşır.
• Sorularda en çok karşılaşılan farklı anlam özellikleri dört tanedir: olumlu ve olumsuz cümleler, soru ve ünlem
cümleleri.
Ő Bir anda düşüverdim� (Olumlu cümle) Ő Yarın gelmeyecek� (Olumsuz cümle)
Ő Seni mi sormuş? (Soru cümlesi) Ő Hemen buraya gel! (Ünlem cümlesi)
Soru Cümleleri
• Soru ekleri veya sözcükleriyle bir konu hakkında bilgi almak, cevaplar bulmak amacıyla oluşturulan cüm-
lelere soru cümleleri denir.
Ő Bunlar benim miymiş? (Soru eki) Ő Tren kaçta hareket eder? (Soru sözcüğü)
• Soru eki kullanılan ancak soru anlamı taşımayan cümlelere sözde soru cümleleri denir.
Ő Ben seni unutur muyum hiç? Ő Sınavı düşünmekten uyuyabildim mi sanki?
Ünlem Cümleleri
• Sevinç, hüzün, şaşırma, korku gibi duyguları ifade eden cümlelere ünlem cümleleri denir.
Ő Seni burada görmek ne güzel! Ő Hâlâ unutmadığına inanamıyorum!
• İçerisinde ünlem ifadeleri bulunan cümleler, ünlem cümleleridir.
Ő Hey, beni dinlesenize! Ő Hay Allah, nasıl da unuttum!
Olumlu Cümleler
• Yüklemin bildirdiği yargı gerçekleşmiş ya da gerçekleşebilecek nitelikteyse bu cümleler olumlu cümlelerdir.
Ő Çiçekçide yaşlı bir adam vardı. Ő Sonunda huzuru buldum burada.
Yüklem Yüklem
• Olumlu cümlelerde yüklemde bildirilen durumun iyi ya da kötü olması önemli değildir. Burada önemli olan
cümledeki iş ya da durumun gerçekleşmesidir.
Ő Suyumuz çok azaldı. (Olumlu cümle) Ő Altında eziliyorum çaresizliğimin. (Olumlu cümle)
Yüklem Yüklem
Olumsuz Cümleler
• Yüklemin bildirdiği yargının gerçekleşmediğini ya da gerçekleşmeyeceğini ifade eden cümleler olumsuz
cümlelerdir.
Ő Bana karşı çok anlayışsız. Ő Ben anlamam toptan tüfekten.
Yüklem Yüklem
• Fiil cümlelerinde olumsuzluk, “-ma / -me, -maz / mez” ekleriyle isim cümlelerinde olumsuzluk, “-sız / -siz” ek-
leri ve “yok, değil” sözcükleriyle yapılır.
Ő Bu kız da pek beceriksiz� Ő O beni hiç sormaz�
Ő Sınavdan yüz alan yok� Ő Montu bende değil�
EDİTÖR YAYINEVİ