Page 32 - 6-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli
P. 32

AMPULÜN P
            AMPULÜN PARLAKLIĞINI DEĞİŞTİRELİMARLAKLIĞINI DEĞİŞTİRELİM                       7. ÜNİTE   393
            AMPUL PARLAKLIĞINI ETKİLEYEN                              İnce demir tel        Kalın demir tel
            DEĞİŞKENLER


            İletkenin Uzunluğunun Ampulün  enin Uzunluğunun Ampulün
            İletk
            Parlaklığına Etkisitkisi
            Parlaklığına E
            •   İletken telin uzunluğu arttıkça elektriksel direnç    + −                    + −
               artar. İletken telin uzunluğu azaldıkça elektriksel
               direnç azalır.                                •   Eşit  uzunlukta  ve  aynı  cins  iletken  tellerin  kul-
                       L                    2 L                lanıldığı basit elektrik devrelerinde kalınlığı (dik
              S                  S                             kesit  alanı)  az  olan  telin  kullanıldığı  devredeki
                                                               ampulün parlaklığı, kalınlığı fazla olan iletken te-
                    Bakır                 Bakır                lin kullanıldığı devredeki ampulün parlaklığından
            •   Kalınlıkları (dik kesit alanları) ve cinsleri aynı olan   daha az olacaktır.

               iki iletkenden uzunluğu daha fazla olanda elekt-  •   Bir elektrik devresindeki iletkenin kalınlığı (dik ke-
               rik enerjisi daha fazla zorlukla karşılaşacağından   sit alanı) arttıkça ampulün parlaklığı artar.
               elektriksel direnç daha büyük olur.
                                                             İletkenin Cinsinin Ampulün Parlaklığı  enin Cinsinin Ampulün Parlaklığı
                                                             İletk
                     5 cm demir tel        10 cm demir tel   Üzerindeki E
                                                             Üzerindeki Etkisitkisi
                                                             •   İletken olarak kullandığımız metallerin direnç de-
                                                               ğerleri birbirinden farklıdır.
                                                             •   Gümüş, bakır, altın, nikel - krom, demir sıralama-
                                                               sına bakıldığında gümüşten demire doğru ilerle-
                      + −                   + −
                                                               dikçe iletkenlik azaldığından direnç artar, ampul
                                                               parlaklığı azalır.
            •   Kalınlıkları ve cinsleri aynı, uzunlukları farklı ilet-  L                      L
               ken teller kullanılarak hazırlanan elektrik devre-  2S               2S
               lerinde  kısa  iletken  telin  kullanıldığı  devredeki   Bakır                 Demir
               ampulün parlaklığı, uzun iletken telin kullanıldı-
               ğı devredeki ampulün parlaklığından daha fazla   •   Uzunlukları ve kalınlıkları (dik kesit alanları) aynı
               olacaktır.                                      olan demir ve bakır tellerden, bakır telin elektrik-
            •   Bir elektrik devresindeki iletkenin uzunluğu art-  sel direnci demir tele göre daha azdır.
               tıkça ampulün parlaklığı azalır.
                                                                          + −                   + −
            İletk
            İletkenin Kalınlığının (Dik Kesit Alanının) enin Kalınlığının (Dik Kesit Alanının)
            Ampulün Parlaklığına Etkisi tkisi
            Ampulün Parlaklığına E
            •   İletkenin kalınlığı azaldıkça elektriksel direnç ar-
               tar  iletkenin  kalınlığı  arttıkça  elektriksel  direnç
               azalır.                                              Demir tel              Bakır tel

                                                2 L
                       2L                                    •   Uzunlukları ve kalınlıkları (dik kesit alanları) aynı
            S                      3S                          olan basit elektrik devrelerinde demirin direnci
                    Bakır                    Bakır             bakırdan  daha  fazla  olduğu  için  demir  iletken
                                                               telin  kullanıldığı  devredeki  ampulün  parlaklığı,
            •   Uzunlukları ve cinsleri aynı olan iki iletkenden ka-  bakır iletken telin kullanıldığı devredeki ampulün
               lınlığı az olanın direnci daha fazla olur.      parlaklığından daha az olur.

                                        EDİTÖR YAYINEVİ
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37