Page 30 - 6-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli
P. 30
BİLEŞKE KUVVET - DENGELENMİŞ VE DENGELENMEMİŞ KUVVETLERİLEŞKE KUVVET - DENGELENMİŞ VE DENGELENMEMİŞ KUVVETLER
B 3. ÜNİTE 339
BİLEŞKE KUVVET (NET KUVVET) • Buna göre bileşke kuvvet;
• İki ya da daha fazla kuvvetin yaptığı ortak etki- R = F - F R = 8N - 2N = 6N’dur.
2
1
yi tek başına yapabilen kuvvete bileşke kuvvet • Sonuç olarak sandık, Furkan’ın uyguladığı kuvvet
denir. ile aynı yönlü, 6N büyüklüğündeki bileşke kuvve-
• Bileşke kuvvet “R” harfi ile gösterilir. tin etkisi ile hareket eder.
• Aynı doğrultudaki kuvvetlerin iki farklı bileşkesi
vardır. { Not: İki kuvvetin bileşke kuvveti toplamın-
dan büyük, farkından küçük olamaz. (F > F ise)
1
2
Aynı Doğrultulu ve Aynı Yönlü Kuvvetlerde önlü Kuvvetlerde |F - F | < R < |F + F |
Aynı Doğrultulu ve Aynı Y
Bileşk 1 2 1 2
Bileşke Kuvvete Kuvvet
• Bir cisme etki eden kuvvetler aynı doğrultulu ve
aynı yönlü ise bileşke kuvvet bu kuvvetlerin top- DENGELENMİŞ VE DENGELENMEMİŞ
lamı kadardır. KUVVETLER
Bir cisim aynı doğrultuda, zıt yönlerde ve eşit bü-
Ahmet 20N yüklükte uygulanan kuvvetlerin etkisindeyse bu
Mert 80N durumda kuvvetlerin bileşkesi yani net kuvvet sıfır
olur. Bileşkesi sıfır olan bu kuvvetlere dengelenmiş
kuvvetler denir.
• Dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde olan cisimler
• Resimdeki çocuklar masayı itebilmek için masa- önceki hareketlerine aynen devam ederler.
ya aynı doğrultuda ve aynı yönlü kuvvet uygula- • Cisim başlangıçta duruyorsa durmaya, hareket
maktadırlar. hâlinde ise sabit süratle hareketine devam eder.
• Masaya uyguladıkları kuvvetin oluşturduğu ortak • Dengelenmiş kuvvetlere;
etki bileşke kuvvettir. › Sabit sürat ile giden bir tren
• Mert’in uyguladığı kuvvet F , Ahmet’in uyguladığı › Hareketsiz duran bir top
1
kuvvet F olsun.
2
• Bu durumda bileşke (net) kuvvet; › Duvarda asılı duran bir saat
R = F + F = 80 + 20 = 100N’dur. örnek olarak gösterilebilir.
1
2
Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi yani net
Aynı Doğrultulu ve Zıt Yönlü Kuvvetlerde önlü Kuvvetlerde
Aynı Doğrultulu ve Zıt Y kuvvet sıfırdan farklıysa cisme etki eden kuvvetlere
Bileşk
Bileşke Kuvvete Kuvvet dengelenmemiş kuvvetler denir.
• Bir cisme etki eden kuvvetler aynı doğrultulu fa- • Dengelenmemiş kuvvetlerin etkisi altında bu-
kat zıt yönlü ise bileşke kuvvet, büyük kuvvetten lunan bir cisim hareket etmiyorsa bileşke (net)
küçük kuvvet çıkarılarak hesaplanır. Bileşke kuv- kuvvet doğrultusunda harekete başlar.
vetin yönü, büyük olan kuvvetin yönündedir.
• Dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde olan bir cisim
F =8N F = 2N hızlanabilir, yavaşlayabilir veya yön değiştirebilir.
1
2
• Dengelenmemiş kuvvetlere;
Furkan Mehmet › Daldan düşen elma
› Şut çekildiğinde hızlanan top
• Furkan ve Mehmet sandığa aynı doğrultuda fakat › Havaya atılan bir taş parçası
zıt yönlü kuvvet uygulamaktadırlar. örnek olarak gösterilebilir.
EDİTÖR YAYINEVİ