Page 22 - 6-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli
P. 22
İSİMLER (ADLAR) - 2, İSİM T
İSİMLER (ADLAR) - 2, İSİM TAMLAMALARIAMLAMALARI 4. BÖLÜM 203
V
Varlıkların Oluşuna Göre İsimlerarlıkların Oluşuna Göre İsimler
Soyut İsimler
Somut İsimler
Somut İsimler Soyut İsimler
• Duyu organlarımızla algılayabildiğimiz varlıklara • Zihnimizde tasarladığımız, duyu organlarımızla
verilen adlara somut isimler denir. algılayamadığımız varlıklara verilen adlara soyut
isimler denir.
kuşlar ateş arkadaşlık mutluluk
̛ Örnek: Hava, su, çiçek, çocuk, bisiklet, top, ̛ Örnek: Rüya, sevinç, mutluluk, keder, üzüntü,
gaz, elma, klavye, parmak… akıl, zekâ, ruh, melek, Tanrı, iyilik…
{ Not: Bir varlığın somut olabilmesi için sadece bir duyu organımızla algılanabilmesi yeterlidir. Mesela
“hava” sözcüğünü beş duyu organımızla algılamamız olanaksızdır. Sadece dokunma duyumuz yardımıy-
la onu hissetmemiz, onun somut olması için yeterlidir.
AD DURUM (HÂL) EKLERİ
AD DURUM (HÂL) EKLERİ
Yönelme - Yaklaşma Hâli (-e Hâli)önelme - Yaklaşma Hâli (-e Hâli)
Y
Yalın Hâlalın Hâl Y
• Adın, ismin hâl eklerinden herhangi birini alma- • İsme getirilen “-e / -a” eklerinden biriyle yapılır.
dığı hâlidir. ̛ Örnek:
̛ Örnek: Ő Eve gelince ilk işi ellerini yıkamaktı.
Ő Babam çok eski bir kilim aldı. (kilim → yalın) Ő Kıyafetleri dolaba sığmıyordu.
Ő Uçak saatlerce piste inemedi. (uçak → yalın) Ő Oyuncağına dokundurtmuyordu.
Bulunma Hâli (-de Hâli)
Ő Yolcu bir türlü sakinleşmiyordu. (yolcu → yalın) Bulunma Hâli (-de Hâli)
• İsme getirilen “-de / -da / -te / -ta” eklerinden bi-
{ Not: Yalın sözcükler iyelik eki aldıklarında riyle yapılır.
yine yalın durumda olur. Kısacası sözcükler hâl ̛ Örnek:
eklerinin haricinde bir ek alsalar dahi yalın du- Saatlerce hastanede bekledik.
rumda olurlar. Ő
Ő Kuşlar pencerede ötüşüyordu.
Ő Yolda teyzemlerle karşılaştık.
Belirtme - Gösterme Hâli (-i Hâli) Ayrılma - Çıkma Hâli (-den Hâli)
Belirtme - Gösterme Hâli (-i Hâli)
Ayrılma - Çıkma Hâli (-den Hâli)
• İsme getirilen “-ı / -i / -u / -ü” eklerinden biriyle •
yapılır. İsimlere getirilen “-den / -dan / -ten / -tan” ekle-
rinden biriyle yapılır.
̛ Örnek: ̛ Örnek:
Ő Bu geceyi iple çekiyorum. Ő Duvardan atlayınca ayağını kırdı.
Ő Mumu yakınca ortalık aydınlandı. Ő Çocukları kurstan alıp parka götürdük.
Ő Sen o günü hatırlıyor musun? Ő Gülden koparılan dikenler pek de çoktu.
EDİTÖR YAYINEVİ