Page 21 - 6-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli

196
• Kalıplaşmamış söz grupları genellikle cümle veya metin içerisinde altı çizili olarak ya da soru kısmında
tırnak içinde verilerek belirtilir. Belirtilen söz gruplarının cümleye veya metne kattığı anlam sorulur.

̛ Örnek:
Kalıplaşmamış Söz Gruplarının Olduğu Metinler Metne Kattıkları Anlamlar

Ő Bir anlatımda insanlar, aynı torbadan çıkmış varlıklar olarak tanım-
lanmıştır. Bu kesinlikle kabul edilebilecek bir durum değildir. Bunu Benzer olunduğu, kişisel farklılıkların
yok sayıldığı
kabul eden zihniyet öznelliği nasıl tanımlıyor acaba?

Ő Bir karar alırken yüreğinizin sesine kulak verin. O size doğruyu İçinizden gelenleri önemseyin, duy-
söyleyecektir. Böylece en doğru kararı almış olursunuz. gularınızla hareket edin.

Ő Şair, şiirini yüreğinden çok gözleriyle yazardı. Bu da onun şiiri-
ni cansız, ruhsuz kılardı. Okuyucu onun şiirlerinde betimlemenin Anlatımda duygulardan çok gözleme
içinde bulurdu kendini, kalbe dokunan tek bir mısrayla karşılaş- önem verildiği
mazdı.

ÇÖZÜMLÜ TEST
ÇÖZÜMLÜ TEST
1. Sahafa gittiğimde beni neyin beklediğini bilmiyordum. Tamam, doğrudur farklı eserler peşindeydim ama
böyle bir şeyle karşılaşacağımı tahmin bile edemezdim. Tozlu rafların arasından çekip aldığım eser,
eşine az rastlanan bir başyapıttı. Yıllarca o rafta unutulmuş; kim tarafından, ne zaman ve nereden ge-
tirildiği bilinmeyen bir derya vardı artık ellerimde...
Bu parçadaki altı çizili ifadenin metne kattığı anlam, aşağıdakilerin hangisinde vardır?

A) Gözleri, ender görülen bir acıyla gölgelendi.
B) Hiç farkına varmadan evin önüne kadar gelmiştik.
C) Kesinlikle çokça karşılaştığımız bir insandı.
D) Her zaman karşılaştığımız bu adam, onun babasıymış.

Çözüm: “Eşine az rastlanan” ifadesi, çok nadiren karşılaşılan, ender görülen” anlamlarında kullanılan bir
söz grubudur. Bu ifade metinde de bu anlamları karşılamaktadır. Aynı anlam kapsamına giren ifade A se-
çeneğindeki “Gözleri, ender görülen bir acıyla gölgelendi.” cümlesinde de vardır.
Gözleri, ender görülen bir acıyla gölgelendi.
eşine az
rastlanan

2. Atatürk’ün söylediği aşağıdaki özdeyişlerden hangisi “çağdaşlık” ile ilgilidir?
A) Bu millet hiçbir zaman hür olmadan yaşamamıştır, yaşayamaz ve yaşamayacaktır.

B) Millî egemenlik öyle bir nurdur ki onun karşısında zincirler erir, taç ve tahtlar batar, mahvolur.
C) Türk gençliği amaca, bizim yüksek ülkümüze durmadan, yorulmadan yürüyecektir.
D) Medeni olmayan milletler, medeni olanların ayakları altında kalmaya mahkûmdur.

Çözüm: A seçeneğindeki özdeyiş “bağımsızlık”, B seçeneğindeki özdeyiş “egemenlik”, C seçeneğindeki
özdeyiş “gençlik” ve D seçeneğindeki özdeyiş “çağdaşlık” ile ilgili söylenmiştir. Atatürk “medeni” kavramını
kullanarak “uygar olmayı” vurgulamıştır.
EDİTÖR YAYINEVİ