Page 10 - 6-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli
P. 10

ÜSLÜ İF
            ÜSLÜ İFADELERADELER                                                             1. ÜNİTE    9

             HATIRLAYALIM 
             •  Bir sayının kendisi ile çarpımı o sayının karesine eşittir.

             •  Bir sayının kendisi ile üç kez çarpımına o sayının küpü denir.



                                       2’nin karesi                                2’nin küpü
                                              2
                                                                                           3
                                      = 2 × 2 = 2  = 4                          = 2 × 2 × 2 = 2  = 8


            •   a tam sayı ve n doğal sayı olmak üzere a  şeklinde yazılan ifadelere üslü sayılar denir.
                                                   n

                                 Kuvvet (üs)       Tabanın kaç kez      Yani  a  = a x a x a . . . a şeklindedir.
                                                                               n
                        a n                    çarpılacağını ifade eder.            n tane
                                 Taban


                                                                                     3 kez 4'ü yan yana çarp
            •   Üslü sayılarda üs (kuvvet) tabanın kaç kez yan yana çarpılacağını  4 = 4 x 4 x 4
                                                                             3
               ifade eder.

            ̛    Örnek: Aşağıdaki tablolarda üslü sayıların okunuşlarını ve sonuçlarını inceleyelim.

             Üslü ifade     Okunuşu            Sonuç           Üslü      Okunuşu            Sonuç
                                                              ifade
                            3'ün karesi                                  5'in küpü
                 3 2         3 üssü 2          3 x 3 = 9        5 3      5 üssü 3        5 x 5 x 5 = 125
                          3'ün 2. kuvveti                              5'in 3. kuvveti


                 2 5         2 üssü 5       2 x 2 x 2 x 2 x 2   10 4    10 üssü 4    10 x 10 x 10 x 10 = 10000
                                                                         10'un 4.
                          2'nin 5. kuvveti      = 32
                                                                         kuvveti
            ̛    Örnek: Aşağıdaki tablolarda tekrarlı çarpımları verilen sayıların üslü biçimde gösterimlerini ve oku-
            nuşlarını inceleyelim.

               Çarpım       Üslü ifade        Okunuşu        Çarpım      Üslü ifade        Okunuşu
             5 x 5 x 5 x 5      5 4           5 üssü 4                       2            7'nin karesi
                                            5'in 4. kuvveti    7 x 7        7               7 üssü 2
                                                                                         7'nin 2. kuvveti
                                             6'nın küpü
               6 x 6 x 6        6 3           6 üssü 3         5x5          5 2             5 üssü 2
                                           6'nın 3. kuvveti                              5'in 2. kuvveti


                                                                 .
             {   Not: Çarpma işleminde kullanılan "x" sembolü yerine "   " kullanılabilir.

            Üslü İfadelerin Özellikleri:
                                 Özellik                                        Örnek
                                                             1
                                                                                1
                                                                                                   1
                                                                                         1
                                                                      1
             Her doğal sayının 1. kuvveti kendisine eşittir.  7  = 7,    125  = 125,    9  = 9,    100  = 100,    0  = 0
                                                                                        0
                                                                                               0
                                                                       0
                                                             0
                                                                              0
             Her sayma sayısının 0. kuvveti 1'e eşittir.    7  = 1,    125  = 1,    9  = 1,    100  = 1,    7  = 1
                                                             0
                                                                    1
                                                                           10
             1 sayısının bütün kuvvetleri 1'dir.            1  = 1,    1  = 1,    1  = 1,    1 1865  = 1,    1 1000  = 1
                                        EDİTÖR YAYINEVİ
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15