Page 76 - 10-sinif-vip-tum-dersler-soru-bankasi-22

3. I� Tımarların rüşvet ve iltimas yoluyla dağıtılması
6 ve 7. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
II� Sancağa çıkma usulünün terk edilmesi
Balkan tarihçilere ve onları takip eden Hristiyan yazarlara
III� Askerlikle ilgili olmayanların Kapıkulu Ocağı’na göre Balkanlardaki gençler, Osmanlı savaş gücünün içine
alınması alınmış ve Türkleştirilmiştir. Böylelikle Balkanlarda, mille-
Osmanlı Devleti’nde yukarıdakilerden hangileri ti sürükleyecek, ayaklanma yaratacak belki bağımsızlığı
devşirme sisteminin bozulmasına neden olmuş- elde edebilecek sağlıklı genç bir nüfusun yeşermesine
tur? müsaade edilmemiştir. Böyle hayalperest bir ifadenin ger-
çekle bağlantısı yoktur. Mesela Yunanlı Vasiliki Papoulia
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III (Papulya) da bunun böyle olmadığını çalışmalarında or-

D) I ve III E) II ve III taya koymuştur. Ihtiyaca göre sadece Balkanlardan değil
bazen, Orta Anadolu’dan çocuklar devşirilmiştir. Bunun
yanında çocuklar, kimliklerini unutacak yaşta değillerdir.
Yani ileri yaşta da hangi köyden geldiğini, anasını, baba-
sını, akrabasını hatırlar. Mesela hoş bir hikayedir: Ayaz
Paşa bir kış kendisine eski partal ayakkabılar veren Gü-
ney Arnavutluktan fakir bir kadına, bir şükran ifadesi olarak
4. Aşağıdakilerden hangisi kapıkulu askerleri ile sakladığı o pabuçların içini altınla doldurup göndermiştir.
ilgili doğru bir bilgi değildir? Herkes kendi yerini bilir. Fakat unutulan şey şüphesiz ki
çocukların konuştukları dil ve dinleridir. Devşirme bir ha-
A) Devletten ulufe adıyla maaş alan askerlerdir.
yat tarzıdır. Bu çocuklar, Türkçe öğrenir. Din bilgisi de çok
B) I. Murad Dönemi’nde Kazasker Çandarlı Halil önemlidir. Her devşirme öyle bazılarının sandığı gibi gidilip
Paşa’nın tavsiyesi ile kurulmuştur. zorla alınmaz. Hatta bazı fakir köyler çocuklarının bu yol-
C) Kapıkulu askerleri kapıkulu piyadeleri ve süvari- la kurtulacağına, yükseleceğine inanarak gönüllü olurlar.
leri olarak iki kısıma ayrılmıştır. Tabii kaderde bir asker olarak bir yeniçeri olarak muhare-
bede ölmek de vardır. Onu da herkes bilir. Zaten dünyada
D) Kapıkulu askerleri içerisinde sayısı en fazla olan hangi olay yüzde yüz eşitlikle cereyan ediyor ki? O alınan
sınıf redif birlikleridir.
çocukların kimisi bir yeniçeri neferi olarak kalacaktır, kimisi
E) Kapıkulu süvarileri merkez ordusunun en itibarlı de Sokullu Mehmet Paşa ve Mahmut Paşa gibi koca bir
atlı birlikleriydi. imparatorluğun kaderini elinde tutan başvezirler olacaktır.

6. Yukarıdaki metin hangi mesele üzerine kaleme
alınmıştır?
A) Devşirme sisteminin yanlış ve çarpıtılmış olarak
gösterilmesi

5. Avrupa’da kurulan devamlı ordudan bir asır önce B) Osmanlı’nın Balkanlardaki fetih hareketleri
oluşturulmuş olan Yeniçeri ordusu, Osmanlı Dev- C) Balkanlarda uygulanan istimalet politikası
leti’nin ilk dönemlerinde dünyanın en mükemmel D) Sokullu Mehmet Paşa’nın sadrazam olması
ordusu haline getirilmişti. Ancak Yeniçeri Ocağının
düzeni ve disiplini XVI. yüzyıl sonlarından itibaren E) Bazı ailelerin çocuklarının devşirilmesinde gö-
bozulmaya başlamıştır. nüllü olması
Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakilerden
hangisi gösterilemez? 7. Yukarıdaki metne göre bazı ailelerin çocukları-
nın devşirilmesinde gönüllü olması;
A) Yeniçerilerin askerlik yerine esnaflıkla meşgul I� rahat hayat sürecek bir makama göndermek
olmaları istemeleri,
B) Tüzüğe aykırı olarak ocağa asker alınması
II� çocuklarına bakamayacak bir durumda olmaları,
C) Vaka-i Hayriye Olayı'nın yaşanması
D) Kanuni’den sonra padişahların ordunun başında III� çocuğunu Türkleştirmek istemeleri
sefere gitmemesi nedeniyle ocak üzerindeki oto- durumlarından hangileriyle açıklanabilir?
ritelerini kaybetmeleri A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
428 E) Karşısında bir denge unsuru olan Tımarlı sipahi D) II ve III E) I, II ve III
askeri kanadının bozulması
EDİTÖR YAYINEVİ