Page 30 - TYT TÜRKÇE KAZANIM ODAKLI ve YENİ NESİL SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI
P. 30
TEST 1 Ekler
EKLER
Kök: Sözcüğün aldığı eklerden ayrıldıktan sonra geriye kalan İsim Çekim Ekleri: Çokluk eki (-ler), iyelik ekleri (-m, -n, -ı,
anlamlı en küçük birimine denir. Varlıkları ve kavramları kar- -mız, -nız, -ları), hâl ekleri (-i, -e, -de, -den), vasıta eki (-le),
şılayanlarına isim kökü; iş, oluş ve hareket bildirenlere de fiil eşitlik eki (-çe), ilgi eki (-ın)
kökü denir. [söz (isim kökü), gel- (fiil kökü)...] Fiil Çekim Ekleri: Kip ekleri (haber kipleri, dilek kipleri), şahıs
Ekler: Türkçede kelime türetmek veya farklı anlam ilgileri ile ekleri (-m, -n, -, -z, -nız, -lar)
kelimeleri birbirine bağlamak için, sözcük kök veya gövdelerinin Yapım Ekleri: Eklendiği sözcüğün anlamını değiştirerek yeni
sonuna eklenen ses ya da seslere ek denir. İkiye ayrılır: sözcükler türeten eklerdir. Eklendikleri sözcükleri “gövde”ye
Çekim Ekleri: Eklendiği kelimenin anlamını değiştirmeyen, dönüştürür. İsimden isim yapan ekler (-lık, -cı, -sız, -lı, -daş,
farklı anlam ilgileriyle kelimeleri birbirine bağlayan, kelimenin -er, -cil...), isimden fiil yapan ekler (-la, -al, -l, -e, -ık...), fiil-
GİRİŞ YAYINLARI
cümle veya kelime grubu içinde görev almasını sağlayan ekler- den fiil yapan ekler (-n, -ş, -r, -t, -ma...) ve fiilden isim yapan
dir. Çekim ekleri, eklendiği kelimenin türüne göre iki grupta ekler (-ım, -ık, -ak, -ın, -gı, -gen, -ç, -t, -aç, -men...) olmak
toplanır: üzere dört başlık altında ele alınır.
1. Bizim savaşçı ihtiyarlamıştı . Avurtları çökük , göz kapak- 3. İsmin ilgi hâl eki “-in (tamlayan eki)”, genelde isimleri
I II isimlere bağlayarak tamlama kurmaya yarar. Bunun
ları sarkık , saçı sakalı apaktı. yanında ismi fiile ve edata da bağlar.
III IV V
Verilen bu bilgiye göre;
Yukarıdaki cümlede numaralandırılmış sözcüklerden I. Bu buketi sizin için hazırladım.
hangisi hem yapım hem de çekim eki almıştır?
II. Babamın kırgınlığı çabuk geçer.
A) I B) II C) III D) IV E) V
III. Koridordan yemeğin kokusunu duydum.
cümlelerinden hangilerinde tamlayan ekinin işlevi
diğerlerinden farklıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
2. Her değersiz adam, durmadan eleştirir. Durmadan
I
yakınır . Durmadan suçlar. Ben diyaloğa geçtiğim hiç
II
kimsenin kusurundan , kötülüğünden bahsetmedim . Her-
III IV
kesin iyi tarafları vardır. Ben hep o iyi tarafları anlattım. 4. Gurbetçileri karşılamak için sınır kapısına gittik. Kafile
Benim başarımın en önemli sırrı budur. I
V sabaha gelir demişlerdi. Gün boyu bekledik ama hava
II
Bu parçada numaralandırılmış sözcükler ve aldıkları kararana kadar gelmediler. Açtık, biz de lokantaya gittik.
eklerin işlevleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden han- III IV
gisi yanlıştır? Bir tabak yemeği kaça yedik biliyor musun?
A) I. sözcük yapım eki almış bir sıfattır. V
B) II. sözcük çekim eki almış bir fiildir. Bu parçada numaralanmış sözcükler yönelme ekinin
C) III. sözcük iyelik ve ayrılma hâl eklerini almış bir addır. cümleye kattığı anlamlar bakımından ikişerli grupla-
D) IV. sözcük çekim eki almış birleşik eylemdir. nırsa hangisi dışarıda kalır?
E) V. sözcük hâl eki almış bir addır. A) I B) II C) III D) IV E) V
158 Giriş Yayınları TYT Türkçe
