Page 105 - 8. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

14. BÖLÜM
Yapıya Dayalı Anlatım Bozuklukları KAZANIM TESTİ 1

16. “Vicdansız, çocuğunu bir güzel dövdü, sonra da acıdı ve 19. Aşağıdaki diyaloğa göre Hacivat’ın cümlesinde bir anla-
sarıldı.” tım bozukluğu vardır.
Yukarıdaki cümlenin anlatım bozukluğu nasıl gide-
rilebilir? Bulaşıkları sen, çamaşırları
A) “Vicdansız” kelimesinden sonraki virgül kaldırılarak ben yıkayacağım.
B) “ve” bağlacı cümleden çıkarılarak
C) “acıdı” sözcüğünden önce “ona” sözcüğü getirilerek
D) “vicdansız” sözcüğü cümleden atılarak Dur bir düşüneyim
Hacivat’ım!

Buna göre anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Nesne eksikliği B) Özne eksikliği
C) Yüklem eksikliği D) Ek eylem eksikliği

17. Cümle bir yargı birimidir. Yargının net olarak anlaşıla-
bilmesi, cümlenin ortak dilin yerleşik kurallarına uygun
olmasına bağlıdır. Bu da cümledeki unsurların yerinde
kullanılmasıyla ögeler arasındaki bağlantının sağlanma-
sıyla mümkündür. Yapı bakımından anlatım bozuklukları 20. Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde anlatım
bazı dil bilgisi kurallarının iyi bilinmemesinden ya da göz bozukluğu yoktur?
ardı edilmesinden kaynaklanır. Bu bakımdan anlatım
bozukluklarını belirleyebilmek için sözcüklerin yapıları, A) Sana teşekkür etmek ve kutlamak istiyorum.
yazım ve kullanımları, tamlamaların kuruluşu, noktalama B) Ona kızmayacak, iyi niyetle karşılayacaktı.
kuralları ve cümle kuruluşları hakkında yeterli bilgi edin- C) Hocaların zoru ile çıkarılmış olan bu kanun yürümedi.
miş olmak gerekir. D) Çocuklara iyi davranın, koruyun.
Açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde yapıya
dayalı bir anlatım bozukluğu olduğu söylenemez?

A) Soruyu okur okumaz hemen çözdü.
B) Onlardan birkaçı bizi desteklediler.
C) Sen onu tanımaz, o seni tanımaz. 21. Bazı cümlelerde hem kişi bakımından hem de cümlenin
kuruluşundan dolayı anlam belirsizliği ortaya çıkabilir.
D) Bütün ülkelerin barış yanlısı olsa savaş tarihe karışır. Kişi bakımından belirsizlikler daha çok tamlayanı II. ya
da III. tekil şahıs zamiri olan tamlamalarda, tamlayanın
söylenmemesinden kaynaklanır. Böyle cümlelerde şah-
sın II. tekil mi (senin) yoksa III. tekil mi (onun) olduğu
belirsizdir. Örneğin “Bu konudaki kararını hiçbirimiz
beğenmemiştik.” cümlesinde “onun kararının” mı yoksa
“senin kararının” mı kastedildiği belli değildir. Kastedilen
kişiye ait zamir “kararını” sözcüğünün başına getirilmelidir.
18. Mustafa Kemal, Amasya Genelgesi’ni silah arkadaşla- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi zamirinin kulla-
rına imzalatarak halka sunulmuştur. nılmaması anlamda belirsizliğe yol açmıştır?

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağı- A) Gelmesi gerektiğini niçin düşünmediniz?
dakilerden hangisidir? B) Oraya geleceğini biliyorduk.

A) Çatı uyumsuzluğu B) Nesne eksikliği C) Dost canlısı biri olduğumu söylerler.
C) Tümleç eksikliği D) Yüklem eksikliği D) Bir müddet beklemeleri gerekiyormuş.

MARKAJ YAYINLARI 105
Markaj Yayınları / 8. Sınıf Türkçe