Page 38 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
38 MİLLİ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR
38
İŞGALLER KARŞISINDA MUSTAFA KEMAL’İN * Mustafa Kemal, 13 Kasım 1918’den Samsun’a
TUTUMU çıktığı 19 Mayıs 1919 tarihine kadar İstanbul’da
bulunduğu günlerde memleketi ve milleti içine düş-
* Birinci Dünya Savaşı’nda en son Suriye tüğü durumdan kurtarmanın yollarını aradı. Bu
Cephesi’nde görev yapan Mustafa Kemal amaçla padişah olmak üzere devrin siyasetçileri ve
ateşkesin ardından 13 Kasım 1918’de yakın arkadaşlarıyla görüşmeler yaptı. Mustafa
İstanbul’a geldi. Aynı gün İtilaf Devletleri Kemal, İstanbul’da bulunduğu sırada Türk milleti
donanması da İstanbul Boğazı’na demir- aleyhine ülke içinden ve dışından yönelen olumsuz
lemişti. Mustafa Kemal’in yanında bulunan propagandaların etkilerini de gidermeye çalıştı.
yaveri Cevat Abbas bu manzarayı şu söz-
*EDİTÖR YAYINLARI
lerle anlatır: “İstanbul’a geldiğimiz günü hiç * Bu amaçla yerli ve yabancı gazetelerle röpor-
unutmam. Şehrin çok üzüntü veren bir hâli tajlar yaparak milletimizin haklarını dünyaya
vardı.” İstanbul, düşman donanmaları limana duyurmaya çalıştı. Ayrıca görüşlerini daha
girerken felaketin matemini tutuyor, büyük etkili biçimde duyurabilmek için yakın arka-
matemine Atatürk’ü de ortak ediyordu. daşı Fethi (Okyar) Bey ile birlikte “Minber”
Askeri ulaşıma ait köhne bir motorla deniz adında bir gazete çıkardı.
ortasına yayılan bir çelik ormanının için- Mustafa Kemal bütün bu çalışmalarının
den geçiyorduk. Atatürk’ün dudaklarından * sonunda İstanbul’da kalarak politik girişim-
‘Geldikleri gibi giderler!’ cümlesini duyduğum lerde bulunmanın devleti ve milleti kurtarmak
zaman, doğurduğu derin ve kederli ümitsiz- için yeterli olamayacağını görerek kararını
liği derhal unuttum. Cevabımda acele ettim: verdi: Anadolu’ya geçecek ve milli egemenliğe
“Size nasip olacak, bunları siz kovacaksınız dayanan yeni bir Türk devleti kuracaktı.
Paş’am!’ dedim. Gülümsedi.”

BAĞIMSIZLIK DÜŞÜNCESİ VE CEMİYETLER

KUVÂ-YI MİLLÎYE’NİN OLUŞUMU

Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra
başlayan işgaller nedeniyle Osmanlı Devleti’nin
halk üzerindeki otoritesi iyice zayıfladı. İti-
laf Devletlerinin azınlık çetelerine göz yum-
ması, padişah ve hükümetin işgalcilere boyun
eğmesi halkın farklı çözüm arayışlarına girme-
sine neden oldu.

* Yıllardır padişahın çağrısıyla savaşan Türk halkı, bu çağrının yokluğunda ulusal bir direniş ruhu
ile ilk kez kendi iradesiyle işgallere karşı örgütlenmeye başladı. Bağımsız yaşama isteği doğrultu-
sunda oluşan bu direniş hareketine Kuvâ-yı Milliye (milli kuvvetler) adı verilmiştir. Aynı zamanda
Kuvâ-yı Milliye deyimi düzenli ordu kuruluncaya kadar, bölgesel direnişi amaçlayan milis güçler
için de kullanılmıştır.