Page 35 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 35

¦ MİLLİ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR §                      35
                                                                                    35

          Birinci Dünya Savaşı’nın Sonuçları:
                                                      NOTOT
                                                      N
             y Devletler  arasındaki  siyasi  güç  dengeleri
            bozuldu. Avusturya - Macaristan ve Osmanlı     y Osmanlı  Devleti’nin  Mondros  Ateş-
            Devleti gibi çok uluslu devletler yıkıldı.  kes  Antlaşması’nı  imzalamasında  Wilson
                                                     İlkeleri’nde yer alan “yenenler yenilenlerden
             y Türkiye, Macaristan, Polonya, Çekoslovakya,
            Yugoslavya,  Letonya,  Litvanya  ve  Ukrayna   toprak almayacak” maddesi etkili olmuştur.
            gibi milli devletler kuruldu.

             y Faşizm, Nazizm ve Komünizm gibi yeni rejim-    * Bu antlaşmanın bazı maddeleri şöyledir:
            ler ortaya çıktı.                          » Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak
                 İtilaf  İTÖR YAYINLARI
             y Savaş  sonrasında  imzalanan  antlaşmalar   ve bu yerlerdeki istihkâmlar, İtilaf Devletleri
            barış  getirmediği  için  II.  Dünya  Savaşı’na   tarafından işgal edilecektir.
            neden oldu. Sömürgeciliğin yerini manda ve
                                                      Y
            himaye aldı.                              YORUMORUM
             y Demokratik rejimler ön plâna çıktı.     y Bu  madde  İstanbul  ve  Boğazların  işga-
                                                     line zemin hazırlamış ve Osmanlı Devleti’nin
             MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI              bağımsızlığını zedelemiştir.
          (30 EKİM 1918)

                                                       » Sınırların korunması ve iç güvenliğin temini
             Tarih               Yer
                                                    için ayrılacak birlikler dışında, Osmanlı ordusu
             30 Ekim      Ege Denizi’ndeki Limni    derhal terhis edilecektir.
               1918     Adası’nda Mondros Limanı
                                                      Y
                                                      YORUMORUM
                          Taraflar                     y Bu madde ile Osmanlı Devleti’nin savunma
          ED     Devleti       İngiliz Amiral          » İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit ede-
                             Bahriye Nazırı Rauf
                 Osmanlı
                                                     gücü yok edilmek istenmiştir.
                                (Orbay) Bey
                                 Calthorpe
                Devletleri
                                                    hangi  bir  stratejik  yeri  işgal  etme  hakkına
             * Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda zor   cek bir durumun ortaya çıkması hâlinde her-
            durumda  kalması  ve  Bulgaristan’ın  teslim   sahip olacaktır. (7. madde)
            olması Makedonya Cephesi’nin çökmesine ve
            bu  cephenin  çökmesiyle  Osmanlı  Devleti’nin   YORUMORUM
                                                      Y
            Almanya ve Avusturya- Macaristan ile bağ-    y İtilaf  Devletleri  bu  maddeyi  savaş  sıra-
            lantısı kesilmiştir.
                                                     sında  yaptıkları  gizli  antlaşmaları  yürür-
             * Tüm  bu  olumsuzluklar  sonucu  İttihat  ve   lüğe koymak için yasal dayanak oluşturmak
            Terakki Hükümeti yerine kurulan yeni hükü-  amacıyla  hazırlamışlardır.  Aynı  zamanda
            met çaresizlik içinde ateşkes yapmayı kabul   yapacakları  işgalleri  dünya  kamuoyuna
            etmiştir. Böylece Mondros Ateşkes Antlaş-  haklı göstermeye çalışmışlardır.
            ması imzalanmıştır.
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40