Page 35 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 35
¦ MİLLİ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR § 35
35
Birinci Dünya Savaşı’nın Sonuçları:
NOTOT
N
y Devletler arasındaki siyasi güç dengeleri
bozuldu. Avusturya - Macaristan ve Osmanlı y Osmanlı Devleti’nin Mondros Ateş-
Devleti gibi çok uluslu devletler yıkıldı. kes Antlaşması’nı imzalamasında Wilson
İlkeleri’nde yer alan “yenenler yenilenlerden
y Türkiye, Macaristan, Polonya, Çekoslovakya,
Yugoslavya, Letonya, Litvanya ve Ukrayna toprak almayacak” maddesi etkili olmuştur.
gibi milli devletler kuruldu.
y Faşizm, Nazizm ve Komünizm gibi yeni rejim- * Bu antlaşmanın bazı maddeleri şöyledir:
ler ortaya çıktı. » Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak
İtilaf İTÖR YAYINLARI
y Savaş sonrasında imzalanan antlaşmalar ve bu yerlerdeki istihkâmlar, İtilaf Devletleri
barış getirmediği için II. Dünya Savaşı’na tarafından işgal edilecektir.
neden oldu. Sömürgeciliğin yerini manda ve
Y
himaye aldı. YORUMORUM
y Demokratik rejimler ön plâna çıktı. y Bu madde İstanbul ve Boğazların işga-
line zemin hazırlamış ve Osmanlı Devleti’nin
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI bağımsızlığını zedelemiştir.
(30 EKİM 1918)
» Sınırların korunması ve iç güvenliğin temini
Tarih Yer
için ayrılacak birlikler dışında, Osmanlı ordusu
30 Ekim Ege Denizi’ndeki Limni derhal terhis edilecektir.
1918 Adası’nda Mondros Limanı
Y
YORUMORUM
Taraflar y Bu madde ile Osmanlı Devleti’nin savunma
ED Devleti İngiliz Amiral » İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit ede-
Bahriye Nazırı Rauf
Osmanlı
gücü yok edilmek istenmiştir.
(Orbay) Bey
Calthorpe
Devletleri
hangi bir stratejik yeri işgal etme hakkına
* Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda zor cek bir durumun ortaya çıkması hâlinde her-
durumda kalması ve Bulgaristan’ın teslim sahip olacaktır. (7. madde)
olması Makedonya Cephesi’nin çökmesine ve
bu cephenin çökmesiyle Osmanlı Devleti’nin YORUMORUM
Y
Almanya ve Avusturya- Macaristan ile bağ- y İtilaf Devletleri bu maddeyi savaş sıra-
lantısı kesilmiştir.
sında yaptıkları gizli antlaşmaları yürür-
* Tüm bu olumsuzluklar sonucu İttihat ve lüğe koymak için yasal dayanak oluşturmak
Terakki Hükümeti yerine kurulan yeni hükü- amacıyla hazırlamışlardır. Aynı zamanda
met çaresizlik içinde ateşkes yapmayı kabul yapacakları işgalleri dünya kamuoyuna
etmiştir. Böylece Mondros Ateşkes Antlaş- haklı göstermeye çalışmışlardır.
ması imzalanmıştır.