Page 6 - 8. SINIF TÜRKÇE PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

SÖZ SANATLARI PARAGRAF TESTİ 3

1 Söz sanatı; yazınsal metinlerdeki sözün, anlamını güçlen- 3 Gazeteci: ……………………..
dirmek, sözü güzelleştirmek için başvurulan anlam ve söz Edebiyatçı: İnsanoğlunun en eski ve hiç bitmeyen uğraşı
oyunlarının tümüne verilen addır. Söz sanatları duruma dilin güzel ve etkili kullanımıdır. İnsanın zekâsı dili kul-
göre anlamı, gerek anlam gerekse söz yönü ile daha par- lanır ve ona şekil verir. Zekâ ile söz sanatları arasında
lak ve etkili hale getirmek için sözcükleri düz anlamlarının da güçlü bir ilişki vardır. Söz sanatları, zekânın dil üze-
dışında kullanır. Söz sanatları edebiyatta anlatımı zengin- rindeki tasarrufları ve işlemeleri sonucunda meydana
leştirip renklendirmek, daha çarpıcı bir duruma getirmek gelirler. Söz sanatları varlıklarını dile borçluyken gelişim-
için temelinde benzetmeye dayalı anlam ve söze bağlı lerini yazar ve şairlere borçludur. Edebiyatın başlıca öge-
anlatım özelliği ve inceliği olarak tanımlanır.
leri olan dil, düş ve düşünce sanatın emrinde olmuştur.
Yukarıdaki parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söz Sanatçılar kullandığı dilde birtakım yaratıcılık ve dil usta-
sanatlarının kullanım amaçlarından değildir? lığına ihtiyaç duymuş bu da edebî sanatlarla sağlanmıştır.
GİRİŞ YAYINLARI
A) Anlatımı zenginleştirmek ve renklendirmek Yukarıdaki diyalogda boş bırakılan yere aşağıdaki
B) Sözcükleri daha etkili hâle getirmek sorulardan hangisi getirilmelidir?
C) Sözün anlamını güçlendirmek A) Sizce ülkemizdeki sanatçılar edebî sanatları kullan-
D) Metnin inandırıcılığını artırmak mada ne kadar yetkinler?
B) Söz sanatları ve insan zihninin birbiriyle yakından
ilgili olduğunu söylerken tam olarak ne kastettiniz?
C) Fazla söz sanatı kullanmanın kalıcılığın önünde bir
engel olduğunu düşünenlerden misiniz?
D) Sizce söz sanatları dönemin sanat anlayışını belirle-
yen midir yoksa sanat anlayışlarıyla kaderi belirlenen
mi?

2 Söz sanatları; söze güzellikler katmak, sözün etkileyicili-
ğini artırmak için sanatçının elindeki gizli bir güçtür. Söz
sanatları geçmişten bugüne en çok şiir dilinde kullanıl-
mış, son zamanlarda reklam dilinde de etkili bir biçimde
kullanılmaya başlanmıştır. Söz sanatlarının çoğu görebi- 4 Kişileştirmek, insan dışında kalan canlı ve cansız var-
len ve bakabilen için sanatçının kişiliğine açılan pence- lıkları, duyan, hareket eden ve düşünen bir insan kişili-
relerdir. Bunun görülmesi için öncelikle ses ve anlama ğinde göstermektir. Kişileştirme yapılırken benzetme, isti-
yönelik, birini diğerine tercih etmeyen veya biri için diğe- are gibi diğer mecaza dayalı sanatlardan da yararlanılır.
rini görmezden gelmeyen metinlerin birinci derecede Benzerlik temelinde benzetme aracılığıyla dilin anlatım
önemli ögeler olarak görülmesi gereklidir. gücü kullanılarak varlıklar, insanların faaliyetleri ve bilinçli

Parçada söz sanatlarıyla ilgili aşağıdakilerden han- yaşam çerçevesinde imgelere dönüştürülür.
gisine değinilmemiştir? Yukarıdaki paragrafa verilmesi gereken en uygun
başlık aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sanatçı hakkında bilgi verdiğine
B) En sık yararlanılan metin türlerine A) Söz Sanatlarının İşlevleri
C) En etkili şekilde kullanmak için dikkat edilmesi gere- B) Kişileştirme Sanatı
kenlere C) Kişileştirme Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
D) Kullanımının sanatçıya katkısına D) Mecaza Dayalı Söz Sanatları

Giriş Yayınları / 8. Sınıf Türkçe 7