Page 39 - 8. SINIF TÜRKÇE DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI
P. 39
ÖZETİN ÖZETİ 12. BÖLÜM: PARÇADA ANLAM - 2
HİKÂYE UNSURLARI
Q Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayların kurgulanarak anlatıldığı metin türüne hikâye (öykü) denir. Hikâyeler olay, yer,
zaman ve kişiler olmak üzere dört unsurdan oluşur. Bu unsurlar hikâye unsurları olarak bilinir.
Olay Kişiler / Varlık Kadrosu Mekân (Yer) Zaman
Q Hikâye edici metinlerde Q Hikâyedeki olayı yaşayan Q Olayların geçtiği çevreye Q Olayların geçtiği,
anlatılan her türlü insanlar hikâyenin kişileridir. yer ya da mekân denir. başlangıcı ve bitimi
yaşantı ya da durumdur. İnsan dışındaki kahramanlar Q Okul, ev, oda, mutfak, belli olan süredir.
Q Hikâyede anlatılanlar ola- varlık kadrosunu oluşturur. oyun alanları, orman, Q An, gün, sene, mev-
GİRİŞ YAYINLARI
yın etrafında gerçekleşir Q Olayı asıl yaşayan kişiye ana park vb. hikâyelerde sıkça sim, dönem hikâyede
ve hikâyeyi zenginleştirir. kahraman denir. karşılaştığımız mekânlardır. zaman olabilir.
» Yılbaşı gecesi kar yağmaya başlamıştı. Koyu geceye düşen beyaz topların sayısı öyle çoktu ki Müzeyyen, sabah herkes uya-
nıncaya kadar epey kar biriktireceğine emin oldu. Kardeşi çok severdi karla oynamayı. Odasına gitti, kapıyı açıp içeri girdi.
Ona kar yağdığını söyleyince yatağından zıplayarak camın önüne gitti, perdeleri çekti, bir sevinç çığlığı attı. Hemen dışarı
çıkmak istediğini söyledi ama Müzeyyen ancak sabah çıkabileceklerini söyledi. Murat ablasını kararından döndürmenin ne
kadar zor olduğunu bildiğinden ısrar edemedi. O da oturup yarın kardan neler yapacağını teker teker ablasına anlattı.
Olay İki kardeşin karın yağmasından dolayı duyduğu sevinç.
Kişiler Murat ve Müzeyyen Yer (Mekân) Murat’ın odası Zaman Yılbaşı gecesi
Q Hikâye unsurları yalnızca hikâye türündeki eserlerde değil, hikâye edici tüm metinlerde bulunur.
ANLATICI
Q Hikâye edici tüm metinlerde olay veya durumlar yazarın seçtiği bir anlatıcı tarafından anlatılır. Bu metinlerde kullanı-
lan iki anlatıcı vardır.
Birinci Kişi Ağzından Anlatım Üçüncü Kişi Ağzından Anlatım
Q Bu anlatımda yazarın seçtiği anlatıcı, aynı zamanda Q Bu anlatımda yazarın seçtiği bir anlatıcı, gördüğü veya
metnin içinden bir karakterdir. Bu anlatıcı, yaşadıklarını duyduğu şeyleri anlatır. Anlatıcı ya olayları gözlemleyen
anlatır. biridir ya da her şeyi bilen, olaylara hakim biridir.
Q Bu anlatımda birinci tekil kişi (ben) veya birinci çoğul kişi Q Bu anlatımda üçüncü tekil kişi (o) veya üçüncü çoğul kişi
(biz) ekleri kullanılır. (onlar) ekleri kullanılır.
» Onu karşımda görmeyi hiç mi hiç beklemiyordum. O » Ne zamandır susuyor, hiç konuşmuyordu. Ağır gelmişti
uçağa binip gittiğini, bir daha da dönmeyeceğini zanne- son yaşadıkları. Her sabah erkenden yanına koştuğu,
diyordum. Bu yüzden hissettiğim ilk duygu şaşkınlık oldu. akşama kadar da yanından ayrılmadığı biricik atının
Sevinç de onu takip edendi. ölümü derinden yaralamıştı onu.
140 Giriş Yayınları / 8. Sınıf Türkçe