Page 94 - 8. Sınıf Türkçe Defterim
P. 94

7. BÖLÜM: NOKTALAMA İŞARETLERİ                                               ÖZETİN ÖZETİ


                                                       VİRGÜL ( , )


            Q   Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime grup-  Q   Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur.
              larının arasında kullanılır.                         » Terbiyenin sırrı öğrenciye saygı ile başlar, dedi.

               » Çay, fındık, mısır, kivi   Karadeniz Bölgesi’nde yetişir.
               eş görevli kelimeler                            Q   Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime

               » Kol saati, yaka kartı, uçuş kartı   ofiste kalmıştı.  gruplarıyla yapı ve anlam bakımından bağlantısı olmadı-
                eş görevli kelime grupları                        ğını göstermek ve anlam karışıklığını önlemek için kulla-
                                                                  nılır.
            Q   Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır.    » Doktor, kızın iyileştiğini söyledi.
               » Arabadan indi, kapıyı kilitledi, apartmana yöneldi.    » Topal, çocuğu balkonun parmaklıklarında yakalamıştı.

            Q   Cümle  içerisinde  kullanılan  ara  söz  veya  ara  cümlelerin   Q   Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur.
              başında ve sonunda kullanılır.
                                                                   » Efendiler, sizleri selamlamak benim için bir onurdur.
               » Oğuz  Atay’ın  romanını,  “Tutunamayanlar,”  bir  solukta     » Gençler, yarın akşam bizde buluşuyor muyuz?
              okudum.
               » Moğolistan Sirki, ilkine gidememiştim, haftaya yine kuru-  Q   Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimeler-
              lacakmış.                                           den sonra konur.
                                                                   » Bizimle  gülümseyerek,  gözlerimizin  içine  bakarak  sohbet
            Q   Uzun  cümlelerde,  yüklemden  uzak  düşmüş  olan  özneyi
              belirtmede kullanılır.                              etti.
               » Yusuf, başka şehirden sipariş edilen o muhteşem pastayı   UYARI:  Metin içinde zarf-fiil eki almış tek sözcük varsa o
              bitirdi.                                                 sözcükten sonra virgül konmaz.

            Q   Kendisinden  sonraki  cümleye  bağlı  olarak  ret,  kabul  ve     » Sultan  Mehmet’in  hocasıyken    çokça  icraatta  bulun-
              teşvik  bildiren  “hayır,  yok,  evet,  peki,  pekâlâ,  tamam,   muştu.  zarf-fiil
              olur, hayhay, başüstüne, öyle, haydi, elbette” gibi kelime-
              lerden sonra kullanılır.
                                                               Q   Özne  olarak  kullanıldıklarında  “bu,  şu,  o”  zamirlerinden
               » Hayhay, isteğinizi yerine getirmeye çalışacağız.  sonra konur.

               » Peki, ben de sizinle toplantıya gelirim.          » Şu, size daha önceden de anlattığımız ev.


                                             Virgülün Kullanılmadığı Yerler

            Q   Metin içinde “ve, veya, yahut, ya ... ya” bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz.
               » Yaylı arabalarda yahut at sırtında ayrı ayrı yollara dağılmaya başladık.

            Q   Tekrarlı bağlaçlardan (hem ... hem, ya ... ya vb.) önce ve sonra virgül konmaz.
               » Prenses gerek güzelliği gerek boyu posu bakımından diğerlerinden daha ilerideydi.
            Q   Cümlede pekiştirme ve bağlama görevinde kullanılan “da/de” bağlacından sonra virgül konmaz.
               » Bunu alsan da almasan da bir şey fark etmez.

            Q   Metin içinde “-ınca/-ince” anlamıyla zarf-fiil görevinde kullanılan “mı/mi” ekinden sonra virgül konmaz.
               » O gülmedi mi kendimi kötü hissediyorum. (gülmeyince)
            Q   Şart ekinden (-se/-sa) sonra virgül konmaz.

               » Razı olursa ben de onun istediği kırk değneğe razı olurum.


                                                                                              8. Sınıf Türkçe  93
   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99