Page 75 - 8. Sınıf Türkçe Defterim
P. 75
ÖZETİN ÖZETİ 6. BÖLÜM: YAZIM KURALLARI
“DE”, “Kİ” VE “Mİ”NİN YAZIMI
DE Q Türkçede “de”, bağlaç ve ek olma durumuna göre iki şekilde yazılır.
Bağlaç Olan “de” Ek Olan “-de”
Q Kendisinden önce gelen sözcükten ayrı yazılır. Q Kendisinden önce gelen sözcüğe bitişik yazılır.
» Duy da inanma, dedikten sonra arkasını dönüp çıktı. » Komşularımızın evinde elektrikler kesilmiş.
Q “te / ta” biçiminde kullanılamaz. Q “-te / -ta” biçiminde kullanılabilir.
» Sizinle kalmayıp ta ne yapacaktı? (Yanlış) » Bu kalemin benzeri Ahmet’de var. (Yanlış)
Sizinle kalmayıp da ne yapacaktı? (Doğru) Bu kalemin benzeri Ahmet’te var. (Doğru)
Q Özel isimlerden, kesme işaretiyle ayrılmaz. Q Özel isimlerden kesme işaretiyle ayrılır.
» Yarınki partiye Serkan'da gelecek mi? (Yanlış) » İkametgâhının İzmir'de olduğunu söylememişti.
Ki Q Türkçede “ki”, bağlaç ve ek olma durumuna göre iki şekilde yazılır.
Bağlaç Olan “ki” Ek Olan “-ki”
Q Kendisinden önce gelen sözcükten ayrı yazılır. Q Kendisinden önce gelen sözcüğe bitişik yazılır.
» Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini. » Galiba evdeki hesap çarşıya uymadı.
» Kış ki en sevdiğim mevsimdir benim. » Bizim ev sizinkinden büyük değil mi?
Q Söz ve söz gruplarıyla cümleleri birbirine bağlar. Q İsmin yerini tutar ya da eklendiği sözcüğü sıfat yapar.
» Geçmiş zaman olur ki hayali cihana değer. » Onun çantası mor, Buse’ninki ise pembe. (ilgi zamiri)
» Spor yap ki zinde kalasın. (Cümleleri bağlamıştır.) » Bahçedeki gülleri budamış. (sıfat yapan ki)
Q Şüphe ve pekiştirme göreviyle kullanılan “ki” sözü de ayrı yazılır. Ancak bağlaç olan “ki”nin zamanla kalıplaşarak kendisinden
önceki sözcüğe bitişik yazılan örnekleri de vardır.
» Sanki » Oysaki » Mademki » Belki » Halbuki » Çünkü » Meğerki » İllaki
Mi “Mi”nin Yazımı Mi
Q Soru eki “mi”, gelenekleşmiş olarak ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne göre ünlü uyumlarına uyarak
“mı, mu, mü” şeklinde de yazılabilir.
» Akşam filmi izleyebildiniz mi? » Onlarla toplantıya gidiyor mu?
» Kitabın son baskısı çıktı mı? » Herkes bu espriye güldü mü?
Q Kendisinden sonra gelen ekle bitişik yazılır.
» Dün beni arayan sen miydin? » Bu yaptıklarının sonuçlarını görüyor musun?
» Bahçedeki otları toplamalı mıyım? » Bu yazarın dili özgün müdür?
74 8. Sınıf Türkçe