Page 191 - 8. Sınıf Türkçe Defterim
P. 191
ÖZETİN ÖZETİ 15. BÖLÜM: SÖZEL MANTIK VE MUHAKEME
SÖZEL MANTIK VE MUHAKEME
Q Mantık, doğru düşünme sanatı olarak tanımlanır. Sınavlarda kullanılan sözel mantık kavramı ise okuduğunu anlama, akıl
yürütme, analiz yapabilme ve çıkarımlarda bulunabilmektir.
Q Bu konuya dair hazırlanan sorular, mantıksal akıl yürütmeye yardımcı olurken zekâyı da geliştirir. Ayrıca problem çözme
becerisi kazandırma, olay ve durumlar arasında ilişki kurmayı sağlama, muhakeme yeteneği kazanma ve paragraf sorularını
daha hızlı çözme gibi katkıları da vardır.
Mantık ve Muhakeme Sorularında Kullanılan Bazı Unsurlar
Kişiler Yerler Zaman Yönler İlişkiler Nesneler
5 Faruk 5 Türkiye 5 Yıllar 5 Doğu / Batı 5 Arkadaşlık 5 Kitaplar
5 Berna 5 İstanbul 5 Aylar 5 Kuzey / Güney 5 Evlilik 5 Vitaminler
5 Öğretmen 5 Okul 5 Günler 5 Aşağı / Yukarı 5 Akrabalık 5 Meyveler
5 Öğrenci 5 Müze 5 Saatler 5 Sağ / Sol 5 Kardeşlik 5 Araçlar
5 Mühendis ... 5 Festivaller ... 5 Dakikalar ... 5 Ön / Arka ... 5 İş ... 5 Yakıtlar ...
Mantık ve Muhakeme Sorularında Kullanılan Bazı Temel Kavramlar
Önerme: Doğruluğu ya da yanlışlığı ispatlanabilen bilgileri ifade eden cümle veya cümlelerdir.
Çıkarım: Verilen önermelerin doğru ya da yanlış olma durumlarının değerlendirilerek yeni bilgiler elde etmektir.
Akıl yürütme: Önermelere dikkat ederek verilen bilgileri yorumlamak, çıkarımda bulunmaktır.
Muhakeme: Akıl yürütme yoluyla var olan sorun(lar)a çözüm bulmak için çıkarımlarda bulunmaktır.
Öncül: Sorularda verilen önermelerden her biridir. Sorunun çözümüne dair ipuçlarının yer aldığı kısımdır.
Mantık ve Muhakeme Soruları Çözülürken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Q Sözel mantık soruları kurgusal bilgiler içerir. Sorular çözülürken kurgusal olan bilgiler olabildiğince somut hâle getirilmelidir.
Bilgiler zihinde canlandırılmalı ve zihinde canlandırılan bilgiler kâğıda dökülmelidir.
Q Bilgiler sınıflandırılarak birbiriyle ilişkilendirilmelidir.
Q Öncüllerdeki kesin bilgiler değerlendirildikten sonra ipuçları içeren öncüller yorumlanarak çıkarımlarda bulunulmalıdır.
Q Öncüllerde karmaşık bir hâl alan bilgiler bir tablo veya şemayla görselleştirilerek somutlaştırılmalı ve daha kullanışlı hâle
getirilmelidir.
Q Öncüllerde veya soru kısmında yer alan “sadece, yalnızca, aynı zamanda, kesinlikle” gibi ifadelere ve “bağlaçlara, olumsuz
soru köklerine” dikkat edilmelidir.
Q Kurgusal gerçeklikte gereksiz bilgiler var olabileceğinden bu bilgilerin ayıklanarak sadece anahtar ifadelerin dikkate alın-
ması, sorunun çözümünde zaman tasarrufu sağlayacaktır.
Q Çözüm için oluşturulan şema veya tablodan sonra -bağlantılı sorular varsa- her soru birbirinden bağımsız değerlendirilmeli
ve seçenekler elenerek doğru cevaba ulaşılmalıdır.
Q Soruları çok dikkatli okumalı ve bağlantılı soruları birbirinden bağımsız çözmeliyiz. Ayrıca verilen bilgilerin kesin bilgiler olup
olmadıklarına dikkat etmeliyiz.
190 8. Sınıf Türkçe