Page 109 - 8. Sınıf Türkçe Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 8. BÖLÜM: METİN TÜRLERİ

METİN TÜRLERİ
Q Biçim, anlatım ve konu yönünden bir bütünlük içinde olan cümlelerin oluşturduğu yazılara metin denir.

Metin Türleri

Bilgilendirici Metinler Hikâye Edici Metinler Şiir

5 Makale 5 Haber Metni 5 Söyleşi 5 Otobiyografi 5 Fabl 5 Roman
5 Deneme 5 Anı (Hatıra) 5 Mektup 5 Günlük 5 Masal 5 Destan
5 Köşe Yazısı 5 Gezi Yazısı 5 Biyografi 5 Hikâye 5 Tiyatro

Bilgilendirici Metinler

Makale Deneme
Q Herhangi bir konuda bilgi vermek, bir gerçeği ortaya Q Yazarın herhangi bir konu hakkındaki duygu ve düşünce-
koymak, bir tezi savunmak amacıyla yazılan yazılardır. lerini anlattığı yazılardır.
5 Makalede temel unsur fikirdir. 5 Düşünceyi ispat etme amacı yoktur.
5 Makalenin amacı; açıklama, tanıtım, bilgilendirmedir. 5 Öznel yazılardır.
5 Görüşler, belgelere dayandırılarak anlatılır. 5 Denemeye özgü belirli bir konu yoktur.
5 Bilimsel ve ciddi bir dil kullanılır. 5 Her şey denemenin konusu olabilir.
5 Gazete ve dergilerde yayımlanır. 5 Yazar kendi kendine konuşuyormuş gibi yazar.
5 Makale, alanında uzman kişilerce yazılır. 5 Deneme yazan kişinin bir konuda uzman olması bek-
» Türkiye’de hava kirliliği özellikle 1950’lerden sonra bir lenmez.
sağlık sorunu olarak ortaya çıkmıştır. Avrupa’da ise » “Ağlamak ve gülmek ayrılmaz ikilidir. Ağlamak sanıldığı
1948’de ABD’nin Pennsylvania eyaletinin Donora kasa- gibi çaresizliğin göstergesi değildir. Gariptir belki ama
basında dört gün süren sisten sonra 14.000 kişi has- ne zaman ağlayan birini görsem içimden bazen sevinmek
talanmış, bu insanlardan %20’si ölmüştür. Bu örnek, gelir. Çünkü üzülmeyi becerebilen bir kişi, sevinmeyi de
hava kirliliği düzeyinin insan yaşamı için ne denli önemli bir o kadar becerebilir.”
olduğunun göstergesidir.

Köşe Yazısı (Fıkra) Haber Metni (Haber Yazısı)
Q Yazarın güncel konularla ilgili görüşlerini, kanıtlama Q Günlük gazete, dergi, radyo ve televizyonlarda güncel
gereği duymadan ifade ettiği gazete ve dergi yazılarıdır. olayları duyurmak amacıyla kaleme alınan yazılardır.
5 Güncel olayları konu edindiği için kısa ömürlüdür. 5 Haber yazıları ilgi çekici ve doğru olmalıdır.
5 Amaç, okuyucuya günlük sorunları tanıtmak ve 5 Güncel olayları aktarmalıdır.
sorunlar hakkında bilgi vermektir. 5 Nesnel bilgiler içermelidir.
5 Fıkra yazarı, konu hakkındaki görüşlerini kısa ve 5 Haber yazıları 5N 1K sorularına cevap vermelidir.
anlaşılır cümlelerle ifade eder.
5N 1K Soruları: “Ne?, “Nerede?”, “Ne zaman?”, “Nasıl?”,
5 Yazar düşüncelerini kanıtlamaya gerek duymaz.
“Niçin?”, “Kim?”
» Uzunca bir aradan sonra okullar nihayet açılıyor. Niha- » “Bakan Ziya Selçuk, dün öğrencilerle gerçekleştiri-
yet diyorum çünkü ben eğitimin yüz yüze yapılması len video konferansta yarıyıl tatili zilini çaldı. Selçuk,
kanaatindeyim. Özellikle ilkokul seviyesindeki öğrenciler öğrencilere eğlenceli vakit geçirmeleri için farklı sınıf
için seviniyorum. Okullarda alınan önlemler de doğru düzeylerine uygun hazırlanan her güne özel bir etkinliğin
uygulanırsa sağlık açısından da bir sorun yaşanmayaca- yer aldığı ‘Birlikte 23 Gün’ çalışmasını tanıttı.”
ğını düşünüyorum.

108 8. Sınıf Türkçe