Page 112 - 8. Sınıf TC İnkılap Tarihi Soru Bankası

4. Ünite: Atatürkçülük ve Çağdaşlaşan Türkiye
Siyasi Alanda Meydana Gelen Gelişmeler BECERI TEMELLI TEST 4

4 İşgalci güçlere karşı direniş hareketini başlatan Mustafa Kemal ve Temsil Heyeti, 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geldi.
Ankaralılar Mustafa Kemal’in ge lişini büyük coşkuyla karşıladılar. Bu tarihten itibaren Millî Mücadele’nin yönetim merkezi
olan Ankara, Kurtuluş Savaşı’nda önemli günler yaşadı. Yeni devletin kuruluşunu sağlayan Türkiye Büyük Millet Meclisi
burada açıldı. Kurtuluş Savaşı’yla il gili en önemli kararlar bu merkezde alındı. Kurtuluş Savaşı’nın zor günlerinde Ankara,
resmen ol masa bile fiilen Türkiye Devleti’nin yönetildiği bir merkez özelliği gösteriyordu. İstanbul’un 6 Ekim 1923’te düşman
işgalin den kurtarılmasından sonra yeni bir sorunla kar şılaşıldı. Bu sorun, devletin başkentinin neresi olacağı idi. Bazı kişiler
İstanbul’un başkent olarak kalmasını istiyordu. Fakat Lozan Barış Antlaşması’na göre, Boğazların her iki yakasında asker
bulundurmak yasaktı. Bu sebeple Ankara, güvenlik açısından ve coğrafi özelliğinden dolayı İstanbul’a göre başkent olmaya
daha elverişli bir konumdaydı. Meclise sunulan bir kanun teklifi ile Ankara yeni Türk devletinin başkenti oldu (13 Ekim 1923).
Verilen metinde Ankara ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Millî Mücadele Dönemi’ndeki rolüne
B) Başkent seçilmesindeki gerekçelerine
C) Mustafa Kemal’in Ankara’nın başkent seçilmesi ile ilgili düşüncelerine
D) Ankara’nın başkent seçilmesinin zemininin Millî Mücadele Dönemi’nde oluşturulduğuna

5 Mustafa Kemal, Osmanlı Devleti’nin gerçekte Mondros Ateşkes Antlaşması’yla birlikte sona erdiğini düşünüyordu. Mondros
sonrası Anadolu’da başlayan işgallere hiçbir tepki vermeyen Osmanlı yöneticileri İtilaf Devletlerini kızdıracak girişimlerde
bulunmadıkları gibi işgallere karşı başlatılan Anadolu hareketini de engellemeye çalışmışlardır. Millî Mücadele’nin devam
ettiği bir dönemde saltanatı kaldırmanın ülkede yeni tartışmalara ve bölünmelere yol açabileceğini düşünen Mustafa Kemal
millî egemenlikle bağdaşmayan saltanat kurumunu kaldırmak için uygun zamanın gelmesini bekliyordu. Buna rağmen Mus-
tafa Kemal bu süreçte saltanatın kaldırılacağına dair ipuçları vermekten kaçınmayan adımlar da atmaktan geri durmuyordu.
Buna göre Millî Mücadele sürecinde gerçekleştirilen aşağıdaki faaliyetlerden hangisi bu ipuçlarına örnek veri-
lemez?
A) Amasya Genelgesi’nde “Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” ifadesinin yer alması
B) Erzurum Kongresi’nde “Kuvâ-yı Millîye’yi etkin millî iradeyi hakim kılmak esastır.” kararına yer verilmesi
C) Ankara’da Temsil Heyeti tarafından “Hakimiyet-i Milliye” gazetesinin çıkarılması
D) Amasya Görüşmeleri’nde “Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.” kararının kabul edil-
mesi

6 Saltanatın kaldırılmasıyla millî egemenlik yolunda önemli bir adım atıldı. Ancak bu sefer de yeni devlet başkanının kim
olacağı ve nasıl belirleneceği sorunları çıktı. O tarihe kadar devlet başkanlığı görevini Mustafa Kemal, Meclis Başkanı
sıfatıyla yürütmüştü. Ama artık yönetim sisteminin adının ve devlet başkanının net bir şekilde belirlenmesi gerekiyordu. Bu
arada Fethi Okyar’ın istifası hükûmet krizini de çıkarmış ve yeni hükûmetin kurulamaması meclisi çalışamaz hâle getirmişti.
Yaşanan bu sorunların çözümü için 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilan edilmiştir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet’in ilanının amaçlarından biri değildir?

A) Halifelik makamına son vermek B) Rejim sorununu gidermek
C) Hükûmet bunalımını çözmek D) Başkanlık sorununu çözmek

8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 111