Page 74 - 7. SINIF DUBLEKS TÜRKÇE DEFTERİM
P. 74

ÖZETİN ÖZETİ                                                     6. Bölüm: Zarflar (Belirteçler)

                                           ZARFLAR (BELİRTEÇLER)


        Q   Bir fiilin, sıfatın veya kendi türünden bir zarfın anlamını nitelik, zaman, yer, ölçü, soru kavramları bakımından etkileyen
           kelimelere zarf (belirteç) denir.
                                                                                      Zarflar (Belirteçler)
            » Müsabakanın son bölümüne zorla gönderildi. (Fiil, nitelik bakımından belirtilmiştir.)
                                                                                      5  Durum Zarfları
            » Okullar haftaya tatil edilecekmiş. (Fiil, zaman kavramı bakımından belirtilmiştir.)
            » Akşamüzeri onlarla dışarı çıkmış. (Fiil, yer-yön kavramı bakımından belirtilmiştir.)  5  Zaman Zarfları
            » Çok büyük bir evde oturuyorlardı. (Sıfat, miktar bakımından belirilmiştir.)  5  Miktar Zarfları
            » Bu mertebeye kadar nasıl çıkabildin? (Fiil, soru kavramı bakımından belirtilmiştir.)
                                                                                      5  Yer-Yön Zarfları

        Q   Zarflar görev ve anlamları bakımından beş grupta incelenebilir.           5  Soru Zarfları




                        Durum Zarfları                                       Zaman Zarfları

        Q    Durum  ve  tavır  ifade  eden  zarflardır.  Eylemin  nasıl   Q   Fiilde  bildirilen  işin  ne  zaman  yapıldığını  ortaya  koyan
           yapıldığını ve ne durumda olduğunu gösterir.          zarflardır. Bu zarflar fiillerin anlamını zaman bakımın-

        Q    Durum  zarfları  fiile  sorulan  “Nasıl?”  veya  “Neden?,   dan tamamlar.
           Niçin?, Niye?” sorularına yanıt verir.             Q   Fiile sorulan “Ne zaman?” sorusuna cevap veren sözcük
            » Elindeki gazeteyi buruşturup attı.                 veya sözcük grupları zaman zarfıdır.

        “Attı”  eylemine  “Nasıl?”  sorusunu  sorduğumuzda  “buruştu-    » Ödevlerinin hepsini akşam yaptı.
        rup” cevabını aldığımız için bu sözcük durum zarfıdır.  Bu cümlede “yaptı” eylemine “Ne zaman?” sorusunu sorduğu-
                                                              muzda “akşam” cevabını aldığımız için bu sözcük zaman zar-
            » Koşa koşa yanımıza geldi.                       fıdır.
        “Geldi”  eylemine  “Nasıl?”  sorusunu  sorduğumuzda  “koşa
        koşa” cevabını aldığımız için bu söz grubu durum zarfıdır.    » Ailenin bütün fertleri bayramlarda bir araya gelir.
                                                              Bu cümlede “bir araya gelir” yüklemine “Ne zaman?” soru-
            » Arkadaşının yazdığı şiiri yavaşça okuyordu.     sunu sorduğumuzda “bayramlarda” cevabını aldığımız için bu
                                                              sözcük zaman zarfıdır.
        “Okuyordu”  eylemine  “Nasıl?”  sorusunu  sorduğumuzda
        “yavaşça” cevabını aldığımız için bu sözcük durum zarfıdır.
                                                                 » Yaşadıklarını anlatırken gözleri doldu.
                                                              Bu  cümlede  “gözleri  doldu”  kalıplaşmış  fiiline  “Ne  zaman?”
           5   Durum  zarflarının  fiile  sorulan  “Nasıl?”  sorusunun   sorusunu  sorduğumuzda  “yaşadıklarını  anlatırken”  cevabını
              cevabı  olduğunu  unutmamalıyız.  İsimlere  sorulan   aldığımız için bu ifade zaman zarfıdır.
              “Nasıl?” sorusunun cevabı zarf değildir, sıfattır.
            » Bir köşede sessiz sessiz   oturuyordu.             » Henüz hazırlıklar bitmedi.
                        zarf                                  Bu cümlede “bitmedi” fiiline “Ne zaman?” sorusunu sorduğu-
        “Nasıl?” sorusunu “oturmak” fiiline sorduğumuz için “sessiz   muzda “henüz” cevabını aldığımız için bu ifade zaman zarfı-
        sessiz” ikilemesi zarftır.                            dır.

            » Küçücük   evde altı kişi kalıyordu.                » Ayda birkaç gün annesine uğrardı.
            sıfat                                             Bu  cümlede  “uğrardı”  fiiline  “Ne  zaman?”  sorusunu  sordu-
        “Nasıl?” sorusunu “ev” ismine sorduğumuz için “küçücük” söz-  ğumuzda  “ayda  birkaç  gün”  cevabını  aldığımız  için  bu  ifade
        cüğünün zarf olduğunu söyleyemeyiz.                   zaman zarfıdır.



        74    Markaj Yayınları / 7. Sınıf Türkçe
                                         MARKAJ YAYINLARI
   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79