Page 150 - 7. SINIF DUBLEKS TÜRKÇE DEFTERİM

ÖZETİN ÖZETİ 12. Bölüm: Metin Türleri

METİN TÜRLERİ

Q Konu bütünlüğü içerisinde oluşturulan yazılara metin denir. Metinler yazılış amaçları ve biçimleri bakımından üç başlıkta ele
alınır: bilgilendirici metinler, hikâye edici metinler, şiir.

Bilgilendirici Metinler

Söyleşi (Sohbet) Q Yazarın herhangi bir konu hakkındaki görüşlerini biriyle konuşur gibi anlattığı metin türüne söyleşi
(sohbet) denir.

5 Genellikle gazete ve der- 5 Yazar kendi düşüncelerini 5 Samimi bir anlatımı var- 5 Sorular sorulur. Soru-
gilerde yayımlandığından kanıtlama amacı güt- dır. Yazar, okurla konuşu- lan sorular cevaplanır.
günlük olay veya konular meksizin okura sunar. yor gibi cümleler kurar. Fıkralar ve anılardan
üzerine yazılır. yararlanılır.

» (...) “Nurullah Ataç’ın yarattığı sözcüklerle şiir yazılabilir mi?” diyorsunuz. Yazılmaz tabii. Ama o sözcüklerden tutanları
ile ileride pekâlâ yazılabilir. Zaten bugün Nurullah Ataç’ın böyle bir şey söylediği yoktur. Konuşma dilinden ayrı bir şiir dili
benim anlayışıma göre olamaz. Bakın Melih Cevdet’in, Oktay Rıfat’ın ve onlar gibilerin şiirlerine, hepsi sizin benim konu-
şurken kullandığımız sözcüklerle yazılmıştır. (...)
(Cahit Sıtkı Tarancı)

Biyografi Q Başarılı ve tanınmış kişilerin yaşam Otobiyografi Q Tanınmış kişilerin kendi hayat
evrelerini anlatan metinlere denir. hikâyelerini anlattıkları metinlerdir.
5 Genellikle görülen 5 Kişinin doğumundan baş- 5 Görülen ya da duyu- 5 Kişi, hayatının önemli gör-
geçmiş zaman ekiyle lanarak yaşamı, eserleri, lan geçmiş zaman düğü ayrıntılarını okurla
çekimlenmiş fiillerle başarıları anlatılır. Üçüncü ekiyle çekimlenmiş paylaşır. Birinci kişili anla-
oluşturulur. kişili anlatım kullanılır. fiillerle oluşturulur. tım kullanılır.

» Haldun Dormen 5 Nisan 1928’de Mersin’de dün- » 1966 yılında Mardin’de dünyaya gelmişim. Bu şehre ait
yaya geldi. Bir yaşını doldurmadan ailesiyle İstan- hafızamda anılar yer edemeden de Bolu’ya taşınmışız.
bul’a taşındı. Tiyatro sahnesine ilk adımını ortaokulda İlk ve ortaokulu Bolu’da, üniversiteyi Ankara Üniver-
attı. ABD’de Yale Üniversitesinde tiyatro eğitimi aldı. sitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde okudum. Daha sonra
1957’de Türkiye’de “Dormen Tiyatro”sunu kurdu. 1961’de İstanbul Üniversitesinde Fransız Dili ve Edebiyatı Bölü-
Türkiye’deki Batılı anlamda ilk müzikal olan “Sokak Kızı münü bitirdim. Mezun olur olmaz bir gazetede köşe
İrma”yı sahneledi. 1998’de “Devlet Sanatçısı” ilan edildi yazarlığına başladım. İki yıl sonra yurt dışındaki bir
ve yaşamı boyunca iki yüz ellinin üzerinde ödül aldı. teklifi kabul ederek ülkemden yirmi yedi yıl uzak kaldım.
Bu biyografide ünlü tiyatro sanatçısı Haldun Dormen’in Bu metinde yayımlanmış yazıları olan, yani tanınmış biri
hayatı başkası tarafından anlatılmıştır. kendi hayatını anlatmıştır.

Günlük Q Kişinin gün içinde yaşadığı ve kayda değer bulduğu olayları gün sonunda, tarih belirterek yazdığı
metin türüdür. Günlükler öznel, samimi anlatımlı ve kısa yazılardır.
» 29 Temmuz 2017

Bu sabah tabak çatal seslerini duyup güzel bir kahvaltıya uyandığımı sanırken ayrıca güzel bir sürprize de uyanmışım. Ada-
na’daki dayım, ailesiyle birlikte bize gelmiş. Bir hafta boyunca burada kalacaklarmış. Çok sevindim çünkü kuzenim Serra ile
geçen yaz tatilini de birlikte geçirmiş ve çok eğlenmiştik. Bu yaz da hem gezeceğiz hem eğleneceğiz. Bugün Kız Kalesi’ne
gittik mesela. Yarın ne yaparız bilemiyorum ama eminim ki çok güzel bir gün geçireceğiz.

150 Markaj Yayınları / 7. Sınıf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI