Page 77 - 7. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 77

ÖZETİN ÖZETİ                                              4. ÜNİTE: SAF MADDE VE KARIŞIMLAR


                                          SAF MADDE VE KARIŞIMLAR


                                             Maddenin Tanecikli Yapısı                         -        Çekirdek
         Atomun Yapısı                                                                                   Katman
                                                                                                 +  +
         Q   Maddelerin tüm özelliklerini taşıyan en küçük yapı birimine ya da yapı taşlarına atom denir.  Proton
                                                                                                      - Elektron
         Q   Atom; atom çekirdeği ve katmanlardan oluşmuştur.
                                                                                                  Nötron
         Proton                                              Elektron

         Q   Atomun çekirdeğinde bulunan “+” (pozitif)” yüklü tanecik-  Q   Atomun  çekirdeğinde  belli  bir  uzaklıkta,  koyu  renkte  ve
            lerdir. “p” harfi ile gösterilir.                   katmanlarda bulunan negatif yüklü taneciklere elektron

         Q   Bir  atomun  yapısındaki  toplam  proton  sayısına  aynı   denir.
            zamanda atom numarası veya çekirdek yükü de denir.  Q   Elektronlar, (-) yüklü taneciklerdir.

         Q   Proton sayısı elementin sol alt kısmına yazılır. ( H)  Q   Kütlesi yok denecek kadar azdır .Elektronlar atomun hac-
                                                 1
                                                                mini oluştururlar.
         Nötron                                              Q   Elektronlar hem kendi etrafında hem de çekirdeğin etra-

         Q   Protonla  birlikte  atomun  çekirdeğinde  yer  alan  yüksüz   fında büyük hızlarla dönerler.
            taneciklerdir.  Hareketsizdirler.  “n”  harfi  ile  gösterilir.   Q   Elektron sayısı elementin sağ alt kısmına yazılır.
            Kütlesi yaklaşık olarak protona eşittir.


         Bir atomun çekirdeğinde bulunan proton sayısı ile etrafında bulunan elektronların toplam sayısı birbirine eşit ise bu atoma
         nötr atom denir.


                                                             Q   Bir X elementinin proton sayısı (atom numarası), elekt-
         Q   Proton  sayısı  elektron  sayısına  eşit  olan  atomlar  nötr   ron  sayısı,  kütle  numarası  ve  iyon  yükünün  yazıldığı
            atomdur.
                                                                kısımları gösterilmiştir.
         Q   Proton sayısı elektron sayısına eşit olmadığı durumlarda
            ya atom elektron alır ya da elektron verir ve atomun yük   Q   Atomun Kütlesi = Protonun kütlesi + Nötronun kütlesi
            dengesi bozulur.                                    şeklinde hesaplanır.

         Q   Elektron alışverişi yapan atomlara iyon denir.           Kütle numarası       İyon yükü
         Q   İyon yükü elementin sağ üst köşesine yazılır.
         Q   Elektron olarak son katmanını dolduran iyonlar (-) işareti
                                                                    Proton numarası        Elektron sayısı
            ile gösterilir.

         Q   Negatif yüklü iyonlara anyon denir.             Q   Kararsız haldeki bir atom kararlı hale geçerken kendisini
                                                                en yakın soygaz elementinin elektron dağılımına benzet-
            5  O = Oksijen atomu                                mek ister. İşte bu durumda elektron sayısı azalır ya da
                -2
            5  O  = Oksijen anyonu                              elektron sayısı artabilir. Yani atom iyon halini almış olur.
         Q   Elektron vererek son katmanını dolduran iyonlar (+) işa-
                                                                 Alüminyum (Al) atomunu inceleyelim...
            reti ile gösterilir.                                 Alüminyum (Al) atomunu inceleyelim...
         Q   Pozitif yüklü iyonlara katyon denir.                              2        8         3
                                                                                                         -
                                                                 13  Al                                3e  verir.
            5  Na = Sodyum atomu
                 +1
            5  Na  = Sodyum katyonu                                Al +3       2        8    katyonunun elektron
                                                                 13                          dizilimi neona benzer.


        76     7. Sınıf Fen Bilimleri
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82