Page 16 - 7. SINIF MATEMATİK DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI

ÖZETİN ÖZETİ 4 .ÜNİTE

ORAN
5
Q Oran: Çoklukların birbirine bölünerek karşılaştırılmasına oran denir. 5'in 8'e oranı; , 5 : 8 yada5/8 şeklinde gösterilir.
8

NOT
Q Aynı birime sahip niceliklerin oranında birimler sadeleştiğinden “birimsiz oran”, farklı birime sahip niceliklerin oranında birimler
sadeleşmediğinden “birimli oran” adını alır.

4kg 2
Örnek: 4 kg elmanın fiyatı 10 TL ise elma miktarının, para miktarına oranı; = kg/TL olarak bulunur ve oranı birimlidir.
10TL 5
ORANTI
GİRİŞ YAYINLARI
Q İki oranın eşitliğine orantı denir.

c
a  orantısına a ÷ b = c ÷ d yazılır.
b d
.
.
a ÷ b = c ÷ d a d = b c
içler
dışlar
Orantının Özellikleri

Q Bir orantıda içlerle içler ve dışlarla dışlar yer değiştirirse
Q Bir orantıda içlerin çarpımı dışların çarpımına eşittir.
eşitlik bozulmaz.
Q Bir orantıda pay ve paydalar yer değiştirirse eşitlik
Q Bir orantıda içler ve dışlar yer değiştirirse eşitlik bozulmaz.
bozulmaz.

DOĞRU ORANTI
Q İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda artıyorsa veya biri azalırken diğeri de aynı oranda azalıyorsa bu iki çokluk
doğru orantılıdır. Doğru orantı kısaca “D.O.” ile gösterilir.
Q Orantılı olan iki çokluğun miktarlarının oranı sabittir. Bu sabit sayıya orantı sabiti denir. k ile gösterilir.

Örnek Soru: A 1 2 3 4 5 Yanda verilen tabloda A ile B arasındaki ilişkiyi gösterecek orantı
sabitini bulalım.
B 4 8 12 16 20
1 2 3 4 5 1 1
Çözüm:       k k = orantı sabitidir.
4 8 12 10 20 4 4

Ters Orantı
Q İki çokluktan biri artarken, diğeri aynı oranda azalıyorsa veya biri azalırken, diğeri aynı oranda artıyorsa bu çokluklar ters
orantılıdır. Ters orantı "T.O." ile gösterilir.
Örnek Soru: Aynı kapasitede 4 musluk bir havuzu 6 saatte dolduruyor. Musluklardan 3 tanesi aynı havuzu kaç saatte doldurur?
Çözüm: Musluk sayısı azaldıkça havuz daha uzun sürede dolacaktır. Buna göre;

4 musluk 6 saat 3 . x = 4 . 6
3 musluk x 3x = 24

T.O. x = 8 saatte doldurur.

80 Giriş Yayınları / 7. Sınıf Matematik