Page 97 - 6. Sınıf Türkçe Defterim
P. 97

ÖZETİN ÖZETİ                                                         6. Bölüm: Yazım Kuralları

                                            “DE”, “Kİ” VE “Mİ”NİN YAZIMI

                                                         de
                        Bağlaç Olan “de”                                         Ek Olan “-de”



           Q   Bağlaç olan “de” her zaman kendisinden önce ve son-  Q   Ek  olan  “-de”  her  zaman  kendisinden  önceki  sözcüğe
              raki sözcükten ayrı yazılır.                        bitişik yazılır.
              » Akşamları da kitap okurum.                         » Sizin evde çiçek var mı?

           Q   “de”  bağlacı  cümleden  çıkartıldığında  cümlenin  anlamı   Q   “-de” eki cümleden çıkartıldığında cümlenin anlamı bozu-
              bozulmaz.                                           lur.

              » Parkta da oynarız. (Doğru) / Parkta oynarız. (Doğru)    » Gölde balık avladım. (Doğru)
                                                                  Göl balık avladım. (Yanlış)
           Q   Bağlaç  olan  “da / de”  kelimeleri,  cümleleri,  yargıları
              bağlar.                                          Q   “-de” eki kendisinden önceki son ünlüye göre “-ta / -te”
                                                                  şeklini alır.
              » Geldim    de   seni göremedim  .
              cümle bağlaç    cümle                                » Aldıklarımı markette bıraktım. (Doğru)
           Q   “de” bağlacının “ta / te” şekli yoktur.            Kuşları ağaçda gördüm. (Yanlış)
              » Yemeğe et de koy. (Doğru) / Yemeğe et te koy. (Yanlış)  5  Ek  olan  “-de”  cümleye  bir  yerde  olma,  bir  yerde
                                                                     bulunma anlamı katar.


                                                     “ki”nin Yazımı                              KI



           Q   Bağlaç olan “ki” her zaman kendisinden önceki kelimeden  Q Bağlaç  olan  “ki”  cümleden  çıkarılabilir,  çıkarıldığında

              ayrı yazılır.                                      anlam bozulmaz. Ek olan “-ki” cümleden çıkarılamaz, çıka-
              » Çalış  ki   başarasın.                           rıldığında cümlenin anlamı bozulur.
                   bağlaç                                        » Gerçek şu ki başardım. (Doğru)
           Q   Ek olan “-ki” kendisinden önceki kelimeye bitişik yazılır.  Gerçek şu başardım. (Doğru)
              » Karşıdaki   evde oturuyor.                       » Arabanın koltuğundaki kimin? (Doğru)
                    ek                                           Arabanın koltuğunda kimin? (Yanlış)
            Bağlaç olan “ki” ayrı bir kelime gibi vurgulu okunur, kelime   Bağlaç olduğu hâlde önceki kelimeyle bitişik yazılan “ki”ler
            ve cümleleri bağlar. Ek olan “-ki” eklendiği kelimeyle kelime   kalıplaşmışlardır.  Bunlar:  mademki,  oysaki,  sanki,  belki,
            grubu oluşturur ya da bir kelimenin yerine kullanılır.  halbuki, çünkü, meğerki, illaki.


                   MI                                “mi”nin Yazımı




           Q   Soru eki (edatı) olan “mi” her zaman kendisinden önceki kelimeden ayrı yazılır.
              » Onu giderken görmedin mi?                        » Okulda mı düştün?
           Q   Soru ekinden sonra gelen ekler, soru ekine bitişik yazılır.
              » Çocukları getirecek misin?                       » Görmüyor musun arkadaşlarını?

            Soru eki “mi” cümleye soru anlamının dışında pekiştirme ve zaman anlamı da katar.
               » Ekşi mi ekşi bir elmaydı. (Pekiştirme)          » Süre doldu mu kalemleri bırakın! (Zaman)



          96    6. Sınıf Türkçe
   92   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102