Page 67 - 6. Sınıf Türkçe Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 4. Bölüm: Sözcük Türleri

EDATLAR (İLGEÇLER)

Q Tek başlarına bir anlamı olmayan ancak cümle içerisinde bir anlam ifade eden, sözcükler ve sözcük grup- Sözcük
ları arasında anlam ilgisi kurmakla görevli sözcük türlerine edat (ilgeç) denir. Hâlindeki
Edatlar
Edatların Özellikleri gibi,
kadar,
5 Edatlar, cümlelere farklı anlamlar katar.
için,
» Yüz kadar eleman çalıştırıyor. (Yaklaşık) » O güneşe doğru bakıyordu. (Yön) göre,
» Hayati, aslan gibi çocuktu. (Benzerlik) » Bu ev ona göre daha ucuz. (Karşılaştırma) üzere,
rağmen,
» Seni görmek üzere yola koyuldular. (Amaç) » Eşyaları kamyon ile taşıdık. (Araç)
ancak,
» Sabaha doğru eve geldi. (Zaman) » Ondan başka herkes gelmişti. (Dışında) yalnız,
ile,
5 Edatlar, cümleler arasında farklı anlam ilgileri kurar.
başka,
» Seni görmek için geldim. (Amaç-sonuç) » Geri vermek üzere onu aldı. (Koşul-sonuç) karşı...
» Çalışmadığı için sınavı kötü geçmiş. (Sebep-sonuç) Eklerle

Öbekleşen
5 Edatlar cümleden çıkarıldıklarında genellikle cümlenin anlamında bir bozulma meydana gelir.
Edatlar
» Akşama saat on gibi Van’da olacağım. Akşama saat on Van’da olacağım. (Anlam bozulur.) -e doğru,
» El kadar çocuğu düğüne getirmiş. El çocuğu düğüne getirmiş. (Anlam bozulur.) -e kadar,
-den önce,
5 “mi” soru eki de edat türünde bir sözcüktür ve eklendiği cümlelere “soru, pekiştirme, rica, koşul” gibi -den sonra,
anlamlar katar. -e göre...

BAĞLAÇLAR

Q Tek başına anlamı olmayan, anlamca birbiriyle ilgili olan cümleleri veya cümlelerdeki eş görevli sözcük ya
da sözcük gruplarını bağlayan sözcüklere bağlaç denir. ile,
ki,
Bağlaçlar Hangi Görevlerde Kullanılır?
fakat,
ama,
5 Bağlaçlar, cümle içinde söz- 5 Bağlaçlar, cümle içinde söz 5 Bağlaçlar, cümleleri birbirine
cükleri birbirine bağlar. gruplarını birbirine bağlar. bağlar. lakin,
ancak,

Bağlaçların Özellikleri bile,
de,
5 Tek başlarına bir anlamları yoktur, cümlede anlama katkı sağlar.
ya da,
» İyi yarıştı fakat yarışı kazanamadı. (Karşıtlık) » Şayet sınıfı geçersen hediyeni alırım. (Koşul) ve,
» Bunları da yerleştirip öyle gitsen! (Rica) » Bana değer vermiyorsun ki! (Yakınma) veya,
» Ne gülersin ne ağlarsın. (Olumsuzluk) » Üzülmedim, önemsemedim bile. (de) veyahut,
» Gelemem çünkü işim var. (Neden-sonuç) » Onunla üç veya dört defa karşılaştım. (yahut) ne ... ne...,
hem ... hem ...
5 Bağlaç olan sözcük cümleden çıkarıldığında genellikle cümlenin anlamında bir bozulma olmaz.
...
» Planlar yapıyordu ancak onları uygulamıyordu. Planlar yapıyordu, onları uygulamıyordu. (Anlamlı)

66 6. Sınıf Türkçe