Page 20 - 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Defterim
P. 20

2. ÜNİTE: TARİHE YOLCULUK                                                    ÖZETİN ÖZETİ


          Emevi Devleti Dönemi (661-750)                                    Abbasi Devleti Dönemi (750-1258)

          Q   Ümeyyeoğullarından Şam Valisi Muaviye tarafından kurul-  Q   Hz. Muhammed’in (sav.) amcası Abbas’ın soyundan gelenler
             muştur. Merkezi Şam’dır.                              Bağdat’ta Abbasi Devleti’ni kurmuştur.
          Q   Bu dönemde halifelik saltanata dönüşmüştür.       Q   Merkezi  Bağdat  olan  Abbasiler  Emevilerin  ırkçı  tutumu
          Q   Emevilerin Arap olmayan Müslümanlara karşı ırkçı bir poli-  yerine hoşgörülü bir politika izlemişlerdir.
             tika izlemeleri İslamiyet’in yayılışını yavaşlatırken Emevile-  Q   Abbasiler, Talas Savaşı’nda (751) Türklerle ittifak yaparak
             rin yıkılışını hızlandırmıştır.                       Çinlileri mağlup etmiştir.





                                         TÜRKLERİN İSLAMİYET’İ kABULÜ

          Türklerin İslamiyet’i Kabul Etme Nedenleri

          Q    Gök Tanrı inancı ile İslamiyet arasındaki benzerlik
          Q    Tek tanrı inancının Türkler arasında da yaygın olması
          Q    Ahlaki değerlerin yanı sıra bazı gelenek ve göreneklerin Türklerin alışkanlıkları ile benzerlik göstermesi

          Q    Cennet ve cehennem gibi inançların Türkler arasında da var olması
          Q    Türklerdeki ölümden sonraki hayata inanışın İslamiyet’teki ahiret inancına uyması



          Karahanlı Devleti (840-1212)                                              Gazneli Devleti (963-1187)

          Q   Başkenti Balasagun’dur.                           Q   Alp Tegin tarafından bugünkü, Afganistan topraklarında

          Q   Bilinen ilk hükümdarı Bilge Kül Kadir Han’dır.       kurulan Müslüman - Türk devletidir.  Başkenti Gazne’dir.
          Q   Karahanlılar  en  parlak  zamanını  Yusuf  Kadir  Han  Döne-  Q   Gazneli Mahmut devlete en parlak dönemini yaşatmıştır.
             mi’nde yaşamıştır.                                 Q   Sultan unvanını ilk defa kullanan Gazneli Devleti hüküm-
          Q   Satuk  Buğra  Han  Müslüman  olmuş  ve  Abdülkerim  adını   darı Sultan Mahmut’tur.
             alarak İslamiyet’i yaymıştır.                      Q   Sultan Mahmut Hindistan’a 17 sefer düzenlemiştir.
          Q   Yusuf  Has  Hacib’in  Kutadgu  Bilig  ve  Kaşgarlı  Mahmut’un   Q   Sultan Mahmut, Biruni için “Sarayımın en değerli hazinesi”
             Divânü Lugâti’t-Türk adlı eserleri bu döneme aittir.  demiştir.
          Q   Edip Ahmet Yükneki’nin Atabet’ül Hakayık ve Hoca Ahmet   Q   Sultan Mesut, 1040 yılında Selçuklularla yaptığı Dandana-
             Yesevi’nin Divan-ı Hikmet’i önemli eserlerdir.        kan Savaşı’nda yenilmiştir.


           Türklerin İslamiyet’i Kabul Etmesiyle Yaşanan Gelişmeler

           Q   İslamiyet’ten önce devlete il adını veren Türkler İslamiyet’in kabulünden sonra il kavramı yerine devlet ve mülk kelimelerini
             kullanmışlardır.
           Q   Türklerde var olan cihan hâkimiyeti anlayışı İslamiyet’in kabulünden sonra yerini cihat anlayışına bırakmıştır.
           Q   İslam öncesinde görülen kurultay divan adı verilen bir meclise dönüşmüştür.

           Q   Türklerde hükümdarlar İslamiyet’ten önce han, hakan, kağan ve yabgu gibi unvanlar alırken İslamiyet’ten sonra sultan ve
             padişah gibi unvanları kullanmaya başlamışlardır.

           Q   Edebi eserlerde; Allah, peygamber, hak, hukuk, cennet, cehennem gibi konular ele alınmıştır.


                                                                                        6. Sınıf Sosyal Bilgiler  19
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25