Page 52 - 6. Sınıf Matematik Defterim
P. 52

2. ÜNİTE                                                                     ÖZETİN ÖZETİ


                    KESİRLERLE SIRALAMA


                 Bir bütünün kaç eşit parçaya ayrıldığını ve bu parçalardan kaç tanesinin alındığını gösteren ifadeye kesir denir.
                                        Kesirler karşılaştırılırken çeşitli yöntemler kullanılabilir.

                                           2  2    9
                                            ,   ve    kesirlerini 4 farklı yolla sıralayalım.
                                           8  5    10




                    1. Yol                    2. Yol                     3. Yol                    4. Yol


                                      2
                                 2              Yarımdan az      Paydaları eşitlenir.      Paylar eşitlenir.
                                      8
                                 8                               (8, 5, 10) = 40’ta eşitle-  (2, 2, 9) = 18’de eşitlenir.
                                 2                               nir.                          2   2  ⋅ 9  18
                                 5    2         Yarıma yakın         2  =  2  ⋅ 5  =  10       8  =  8  ⋅ 9  =  72
                                 9    5                             8   8  ⋅ 5  40             2   2  ⋅ 9  18
                                                                     2  2  ⋅ 8  16               =     =
                                 10                                   =      =                 5   5  ⋅ 9  45
            Boyalı  alanlar  karşılaştı-  9     Bütüne yakın         5  5  ⋅ 8  40             9  =  ⋅ 9 2  =  18
            rıldığında;               10                             9  =  ⋅ 9 4  =  36        10  10  ⋅ 2  20
                                                                    10   10  ⋅ 4  40
                                                                                           Paydası  büyük  olan  küçük-
                                                                 Payı küçük olan küçüktür.
                  2  <  2  <  9              2   2   9                                     tür.
                  8  5   10                  8  <  5  <  10            2  <  2  <  9             2   2   9
                                                                      8   5   10                   <   <
                                                                                                 8   5   10



                 KESİRLERLE TOPLAMA                                    KESİRLERLE ÇIKARMA

           Q   Kesirlerde toplama işlemi yapılırken;             Q   Kesirlerde çıkarma işlemi yapılırken;

                    Paydalar  eşit  değilse       Daha  sonra  paylar         Paydalar  eşit  değilse       Paylar  kendi  arasında
               önce  paydalar  eşitlenir.   kendi  arasında  top-    önce  paydalar  eşitlenir.   çıkarılır,  sonuç  pay
               Kesirler, aynı birim kesir   lanır,  sonuç  pay  kıs-  Kesirler, aynı birim kesir   kısmına  yazılır.  Payda
               cinsinden ifade edilir.   mına  yazılır.  Payda       cinsinden ifade edilir.   ise sonucun paydasına
                                         ise sonucun paydasına                                 aynen yazılır.
                                         aynen yazılır.

           Örnek: Aşağıda verilen toplama işlemini yapalım.      Örnek: Aşağıda verilen çıkarma işlemini yapalım.

               İşlem                 İşlem sonucu                    İşlem                İşlem sonucu
                          Paydaları ortak kat olan 15'e genişletelim.           Paydaları  eşit  olduğundan  paylar  kendi
                           2   2 5 ⋅  10                                       arasında çıkarılır.
                                       
              2  +  1  =  ?  3  =  3 5 ⋅  =  15  2  1  10  3  13   5  3                5   3   5 −  3  2
              3   5        1   1 3 ⋅  3 3  +   5  =  15  +  15  =  15  7  −  7  =  ?     −   =      =
                             =     =                                                   7   7     7    7
                           5   5 3 ⋅  15  





                                                                                            6. Sınıf Matematik  51
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57