Page 106 - 6. Sınıf Matematik Defterim
P. 106

4. ÜNİTE                                                                     ÖZETİN ÖZETİ


                         AÇIKLIK

          Q   Bir veri grubundaki en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farka açıklık denir.

                                           Açıklık  =  En büyük değer  -  En küçük değer

          Örnek: Aşağıdaki veri grubunun açıklığını bulalım.

                                                     85, 83, 70, 86, 88


                  En büyük değer = 88                          Açıklık = En büyük değer - En küçük değer
                  En küçük değer = 70                          Açıklık = 88 - 70 = 18


          Örnek:
              Grafik: Bir İlin Beş Günlük Sıcaklık Değişimi    Örnek: Bir veri grubundaki veriler 10, 11, 8, 5, 7, 8, 9, 2 şek-
                                                               lindedir.
               Sıcaklık ( C)
                    o
                                                               Bu veri grubundan 2 çıkarıldığında açıklığın önceki açıklığa göre
                15                                             nasıl değiştiğini yorumlayalım.
                14                                             Çözüm: 10, 11, 8, 5, 7, 8, 9, 2
                13                                             Veri grubunda en büyük değer 11
                12
                11                                             En küçük değer 2 ise
                                                     Gün       Açıklık = 11 - 2 = 9
                         1   2    3    4    5
                                                               2’yi çıkardığımızda veri grubumuz 10, 11, 8, 5, 7, 8, 9 olacaktır.
          Yukarıda verilen grafiğe göre açıklığı bulalım.      Veri grubunda en büyük değer 11
                                                               En küçük değer 5 ise
          Çözüm:  Grafikteki  en  büyük  değer  15,  en  küçük  değer ise
          11’dir.                                              Açıklık = 11 - 5 = 6
          Açıklık = En büyük değer - En küçük değer            Veri grubundan 2’yi çıkardığımızda yani en küçük değeri çıkardığımızda
                                                               açıklık düştü.  Açıklık ne kadar az ise; tutarlılık o kadar fazladır.
          Açıklık = 15 - 11 = 4


                ARİTMETİK ORTALAMA
          Q   Veri grubundaki bütün verilerin toplamının veri sayısına bölümüne aritmetik ortalama denir.

                                                               Tüm verilerin toplamı
                                            Aritmetik Ortalama =
                                                                    Veri sayısı
          Örnek: Aşağıda verilen veri gruplarının aritmetik ortalamasını bulalım.


                               4, 6, 7, 8, 8, 9                               40, 60, 30, 20, 50


                                4 ++ +++         9  42                          40 +  60 +  30 +  20 +  50  200
                                    6
                                       7
                                             8
                                          8
                  Aritmetik Ortalama=              =   = 7       Aritmetik Ortalama=                =    = 40
                                         6           6                                   5            5
             NOT     Q   Not: Bir veri grubundan aritmetik ortalamadan büyük bir veri çıkarıldığında aritmetik ortalama düşer. Aritme-
                        tik ortalamadan küçük bir veri çıkarıldığında ise aritmetik ortalama yükselir.


                                                                                            6. Sınıf Matematik  105
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111