Page 269 - 5. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

Kaynaklarımızın Verimli Kullanımı

KAYNAKLARIMIZIN VERİMLİ KULLANIMIYNAKLARIMIZIN VERİMLİ KULLANIMI
KA • Ülkemizde orman dağılışında en önemli faktör yağış
• Insanlar doğal kaynakları kullanarak hayatlarını de- ve nemdir. Yağış miktarı ile orman dağılışı arasında

vam ettirirler. Doğada bulunan ve ekonomik kaynak- sıkı bir ilişki vardır.
larımız olan topraklar, ormanlar, sular ve madenler • Karadeniz Bölgesi’nde yağışın fazla olmasından dola-
tükenmez değildir. yı ormanlar çok iken Güneydoğu ve Iç Anadolu bölge-
lerinde kuraklıktan dolayı ormanlar çok az yer kaplar.
TOPRAK • Ormanlar, dünyanın oksijen kaynağıdır.
• Bitkilerin kökleriyle tutunduğu, insanların ve hayvan-
Ormanların Y
ların üzerinde yaşadığı doğal bir kaynaktır. Ormanların Yararlarıararları
• Toprak insanlığın ortaya çıktığı günden itibaren hep • Su rejimini düzenler.
Toprak kirliliğinin artmasının nedenleri şunlardır:YAYINLARI
zenginlik kaynağı olarak kullanılmıştır. • Erozyon ve sel baskınını önler.
• Toprak hem tarımda hem de sanayide ham madde • Havadaki doğal dengeyi sağlar.

olarak kullanılmaktadır. • Doğayı korur ve güzelleştirir.
• Toprak tarım, ormancılık, hayvancılık ve bitkilerin ye- •

tişmesi için kullanılırken sanayide; çimento, tuğla, ki- Orman alanlarının azalmasının nedenleri şunlardır:
remit, fayans ve seramik gibi ürünlerin ham maddesi › Söndürülmeyen piknik ateşleri nedeniyle çıkan
olarak kullanılır. yangınlar
• Üçte ikisi dağlık olan ülkemizde planlı bir arazi kulla- › Bitkilerin doğadan aşırı miktarda toplanması
nımı yoktur. › Ağaçların bilinçsizce kesilmesi
• Delta ovaları genelde tarımsal amaçla kullanılır. Dağ- › Ormanlık alanlara kırık cam parçalarının bırakılma-

lık alanlar turizm ve madencilik alanları olarak kulla- sı
EDİTÖR
nılır. › Yerleşim ve tarım alanı açmak için ormanların ke-
• Platolar hayvancılık ve tahıl tarımı amacıyla kullanılır. silmesi

• • Ormanların bilinçsiz şekilde yok edilmesi erozyona
› Evsel atıkların toprağa rastgele bırakılması yol açar.

› Çiftçilerin bilinçsizce kimyasal gübre ve tarım ilacı • Erozyon yoluyla verimli topraklar yok olur.
kullanması • Yabani hayvanların doğal yaşam alanları ortadan kal-

› Fabrika atıklarının gerekli işlemler yapılmadan top- kar�
rağa salınması Mevcut Ormanları K
Mevcut Ormanları Koruyabilmek İçin Yapılması oruyabilmek İçin Yapılması
• Toprağın kâğıt, pil, plastik ve cam atıklarıyla kirlen- Gerekenlerenler
Gerek
mesi canlıların yaşam alanlarının daralmasına neden
olmaktadır. • Orman yangınlarını önlemek için tedbirler almak
• Atık maddelerle kirlenen toprak, tarımın yapılmasına • Yanan ve kaçak kesilen ağaçların yerine yeni ağaçlar

ve canlıların yaşamını devam ettirmesine engel ol- dikmek
maktadır. SU
• Tarım arazilerindeki zararlı maddeler, yetişen sebze • Yeryüzündeki tüm canlılar için gerekli olan yaşam
ve meyvelerle insanlara geçebilmektedir. Bu durum kaynağıdır.
insanlarda çeşitli sağlık sorunlarının görülmesine ne- • Su, içme dışında temizlik, tarımda sulama ve elektrik
den olmaktadır.
üretme amacıyla da kullanılmaktadır.
ORMANLAR • Fabrika ve kanalizasyon atıklarının denizlere, akar-
• Kendi besinlerini üretirken havadaki karbondioksidi sulara, göllere ve yer altı sularına karışması sonucu
kullanır ve havaya oksijen verir. sularımız kirlenmektedir.

Sosyal Bilgiler / 5. Ünite 269