Page 249 - 5. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

Doğal ve Beşerî Çevremizdeki Değişim

DOĞAL VE BEŞERİ ÇEVREMİZDEKİ DEĞİŞİMÇEVREMİZDEKİ DEĞİŞİM • Yerleşmeye elverişli düzlüklerin az olduğu Rize’de
DOĞAL VE BEŞERİ
eğimli yamaçlarda bulunan düzlüklere tarlalar açılır.
YAŞADIĞI İLDE DOĞAL VE BEŞERÎ ÇEVRENİN
DEĞİŞİMİNE NEDEN OLAN UNSURLAR • Ancak kimi zaman orman alanları tahrip edilerek tar-
lalar açılmaktadır.
• Insanlar, tarih boyunca ihtiyaçlarını kolayca karşılaya- •
bilecekleri alanları yerleşim yeri olarak seçmişlerdir. Adana’da Çukurova sayesinde tarım ürünlerinin çeşit-
liliği, tarıma dayalı sanayilerin ve ticaretin gelişmesini
• Bu tercihlerinde doğal ve beşerî çevre etkili olmuştur. sağlamıştır.

• Doğal çevre insan etkisi olmadan oluşmuş ortamdır. • Adana’nın bu durumu şehirde iş imkânlarının dolayı-
• Doğal çevre; yeryüzü şekilleri, toprağın yapısı, iklim, sıyla nüfusun artmasını sağlamıştır.
EDİTÖR YAYINLARI
su kaynakları, bitki örtüsü, göl, deniz gibi unsurları • Ankara, Eskişehir, Istanbul ve Izmir gibi şehirlerimiz-
kapsar. de eğitim, sağlık, ulaşım, bankacılık ve turizm geliştiği
• Insanların doğal çevreyi değiştirme nedenleri şunlar- için bu şehirlerin nüfus oranı fazladır.
dır:
› Ulaşım ihtiyaçlarını daha rahat karşılamak YAŞADIĞI İLDE DOĞAL VE BEŞERÎ ÇEVREDE

› Verimli toprakları işleyerek tarım faaliyetlerinde bu- MEYDANA GELEN DEĞİŞİMİN NEDEN VE SO-
lunmak NUÇLARI

› Su ve enerji ihtiyaçlarını karşılamak • Istanbul bulunduğu yer nedeniyle Asya ve Avrupa kı-
› Sosyal ihtiyaçlarını gidermek talarını birbirine bağlayan köprü konumundadır.

› Ekonomik faaliyetlerde bulunmak • Istanbul bu konumu nedeniyle sanayisi ve ticareti ge-
• Insanların doğal çevreyi değiştirmesi sonucu beşeri lişmiş Türkiye’nin nüfusu en fazla olan kenti olmuştur.

çevre ortaya çıkar. •
• Beşeri çevre; tarım, ulaşım, hizmet sektörü, sanayi ve Iki kıta arasındaki geçişin daha
madencilik gibi unsurları kapsar. kolay ve hızlı yapılması için 15
Temmuz Şehitler Köprüsü, Fatih
Sultan Mehmet Köprüsü ve Yavuz
Sultan Selim Köprüsü yapılmıştır.
YAŞADIĞI İLDE DOĞAL VE BEŞERÎ ÇEVRENİN • Köprülere ulaşacak yollar için ormanlık alanların bir

DEĞİŞİMİNDEN ETKİLENEN UNSURLAR kısmı tahrip edilerek doğal çevreye zarar verilmiştir.
• Izmir Limanı, uluslararası deniz taşımacılığının mer- • Antalya kışların ılık, yazların ise sıcak ve uzun geçtiği
kezi konumundadır. bir şehrimizdir.
• Liman, Izmir’i ticaret şehri hâline
getirirken aynı zamanda gemiler- • Doğal ve tarihî pek çok varlığa sahip olan şehrimiz
den suya dökülen atıklar denizin bu sayede önemli bir turizm merkezi hâline gelmiştir.
doğal ortamına zarar vermektedir. • Turizm faaliyetlerinde çalışmak için buraya göç eden-
• Madenciliğin geliştiği Zongul- ler nüfusu artırmıştır.
dak’ta birçok kömür ocakları bulunmaktadır. • Şanlıurfa’da Harran Ovası’nın sulu
• Bu sayede sanayi tesislerinin yoğun olduğu Zongul- tarıma açılması için GAP (Güney-
dak’ta ulaşım imkânları gelişmiş ve nüfus oranı art-
mıştır. doğu Anadolu Projesi) geçekleş-
• Aynı zamanda sanayi tesislerinin çok olması Zongul- miştir.
dak’ta doğal çevreye zarar vermektedir. • Bölgede Türkiye’nin en büyük, dünyanın 6. büyük ba-
rajı olan Atatürk Barajı yapıldı.

Sosyal Bilgiler / 2. Ünite 249