Page 248 - 5. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

İlimizin Göreceli Konumu

TRABZON • Bunlar; Karasu Vâdisi, Sarısu Vâdisi, Çakıl Deresi Vâ-
• Karadeniz Bölgesi’nde yer almaktadır. disi, Riva Deresi Vâdisi, Göksu Vâdisi, Hiciv Deresi

• Dağların denize paralel uzanması nedeniyle kıyılar Vâdisi ve Yatak Vâdileridir.
fazla girintili çıkıntılı değildir. • Istanbul il sınırları içinde büyük nehir ve
• Kuzeyde Karadeniz’e kıyısı, güneyinde Gümüşhane, ırmaklar yoktur, fakat çok sayıda dereler vardır.
ve Bayburt, doğusunda Rize, batısında Giresun bu- • Başlıca dereler; Istranca, Durusu, Karasu, Inceğiz,
lunmaktadır. Alibeyköy ve Kağıthâne dereleridir.
• Trabzon’un yeryüzü şekillerini; Solaklı, Yomra, Değir- • Başlıca gölleri; Terkos Gölü, Büyükçekmece Gölü,
mendere, Sera, Galanima, Foldere gibi akarsuların Küçükçekmece Gölü, Ömerli Baraj Gölü, Alibeyköy
oluşturduğu vadiler ve deltalar oluşturmuştur. Baraj Gölü’dür.
• Uzungöl, Balıklı Göl, Aygır Gölü, • Önemli tarihi mekânları; Topkapı
Kara Göl ve Haldizen Dağları’n- Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, Aya-
daki büyüklü, küçüklü diğer buzul sofya Camii, Yerebatan Sarnıcı,
gölleri ile Sera heyelan seti gölü Kız Kulesi, Mısır Çarşısı, Galata
Trabzon’un başlıca gölleridir. Kulesi, Aya Yorgi Manastırı, Eyüp
• Ilde yazları serin ve kışları ılık, her mevsim yağışlı ge- Sultan Camii’dir.
çer.
• Güneye dağlık bölgeye varıldıkça iklim sertleşir. Kıyı-
da yağmur olarak görülen yağış yüksek yerlerde kar
şekline dönüşür. İZMİR
•
Ege Bölgesi’nde yer almaktadır.
• EDİTÖR YAYINLARI
Bu dağlar üç blok hâlindedir. Zigana Dağları, Trabzon
Dağları ve Soğanlı Dağları • Izmir’de dağlar denize dik uzanır.
• Tarihi mekânlar arasında; Sümela Manastırı, Trabzon • Türkiye’nin üçüncü büyük kentidir.
Kalesi, Vazelon Manastırı, Ayasofya Müzesi, Peris- • Önemli dağları; Yamanlar, Nif, Yunt ve Aydın dağla-
tera Manastırı, Küçük Ayvasıl Kilisesi, Trabzon Tarih rıdır.
Müzesi vardır.
• Çöküntü ovaları ve akarsu ağızlarındaki birikinti ova-
ları Izmir’in yeryüzü şekillerini oluşturur.

İSTANBUL • Dağların denize dik uzanması denizin ılıman etkisinin
iç kesimlere kadar yayılmasına olanak vermektedir.
• Marmara Bölgesi’nde yer almaktadır. •
• Doğuda Kocaeli, Batıda Tekirdağ’a komşu olan Istan- Izmir’de yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır.
bul’un Kuzeyi Karadeniz, Güneyi Marmara Denizi ve • Önemli ovaları; Küçük Menderes Ovası, Gediz Ovası
Haliç ile çevrilidir. ve Bakırçay Ovası’dır.
• Istanbul’da yeryüzü şekilleri düz ve sade, iklimi ise • Önemli akarsuları; Gediz, Küçük Menderes ve Bakır-
ılımandır. çay’dır.
• Ülkemizin en fazla nüfusa sahip olan ilidir. • Izmir; kuzeyde Balıkesir, doğuda Manisa, güneyde
• Başlıca dağları; Kayışdağı, Alemdağı, Çatal Dağı, Ist- Aydın illeri ile komşudur.

ranca (Yıldız) Dağları • Efes Antik Kenti, Pergamon Antik
• Istanbul ilinin dörtte üçüne yakını plato ve yaylalardan Kenti, Agora Ören Yeri, Metropolis
Antik Yerleşimi, Teos Antik Kenti,
ibârettir. Kadifekale, Kemeraltı, Kızlarağası
• Istanbul’da büyük ovalar yoktur. Ova denilebilecek Hanı, Kestanepazarı Camii ve Hi-
yerler, akarsu vâdileri yer alır. sar Camii önemli tarihi mekânlardır.

248 Sosyal Bilgiler / 2. Ünite