Page 3 - 5. Sınıf Süreç Odaklı Türkçe Defterim Fasikül-3
P. 3

4. TEMA: KARŞILAŞTIRMA İŞLEVLİ SÖZ VARLIKLARI                                 HIZLI BAKIŞ



                                   KARŞILAŞTIRMA İŞLEVLİ SÖZ VARLIKLARI


             Q  Karşılaştırma işlevli söz varlıkları; iki veya daha fazla ögeyi, kavramı, durumu veya olayı belirli bir ölçüt çerçevesinde
               kıyaslamak için kullanılan dil yapılarıdır. Bunlar: ama, fakat, daha, en, kadar, -den çok, -den az ...
               » Yemeklerden köfteyi severim fakat patates yemeğini sevdiğim söylenemez.
            Q   Karşılaştırma işlevli söz varlıkları, metinlerde netlik ve anlam derinliği sağlar. Bu yapılar, okuyucunun veya dinleyicinin
               karşılaştırılan ögeler arasındaki ilişkileri daha iyi anlamasına yardımcı olur.
               »  Daha yılın başındayız, anlaşılan bu yıl geçen yıldan daha zorlu geçecek.

               » Yazmayı çok seviyorum ama okumayı pek sevmiyorum.
               » Kuraklık nedeniyle ayçiçeğinde verim geçen yıldan az olacak gibi görünüyor.



                             Karşılaştırma İşlevli Söz Varlıklarının Kullanıldığı Cümleler

             fakat                                                5  Ahmet,  hafta  sonu  tatilini  geçirmek  için  ormana

               » Bu kitap çok kalın fakat elindeki kitap incedir.    gitmeye  karar  verdi.  Hava  dünden  daha  yağmur-
               » Bahar aylarını severim fakat kış aylarını hiç sevmem.  luydu.  İlk  başta  bu  durum  onu  biraz  endişelendirdi.
            en                                                       Yanına en sevdiği kitabını ve bir termosa doldurduğu
               » O, sınıfın en çalışkan öğrencisidir.                kahveyi aldı. Ormana vardığında, ağaçlar kadar uzun
                                                                     boylu  olmasa  da  gökyüzüne  uzanan  devasa  ağaçlar
               » Bu yılın en sıcak günlerini yaşıyoruz.
                                                                     onu büyüledi. Şelalenin sesi, şehirdeki gürültüden çok
            daha
                                                                     daha  sakinleştiriciydi.  Yağmurdan  etkilenmemek  için
               » Bu kitap, diğerinden daha ilginçtir.
                                                                     bir ağacın altına oturdu ve kitabını okumaya başladı.
               » Bu elma, o elmadan daha tatlıdır.                   Ormanın  sessizliği,  Ahmet’in  zihnini  dinlendirmesine
            kadar                                                    yardımcı  oldu.  Bu  deneyim,  şehir  hayatından  daha

               » Gezi  düzenlediğimiz  şehir,  İstanbul  kadar  kalabalık   huzurlu ve tatmin ediciydi.
               değildi.
                                                                  » Metindeki altı çizili sözcükler karşılaştırma işlevli söz var-
               » Bizim arabamız sizinki kadar yolcu almıyor.      lıklarındandır.
            -den çok
                                                               Q   Karşılaştırma ifadeleri sadece karşılaştırılacak unsurlar
               » Bu iş, diğerlerinden çok daha karmaşık bir hâl aldı.   arasındaki  farkların  değil,  benzer  yönlerin  de  kıyaslan-
               » O, diğerlerinden çok daha çalışkan bir çocuktu.  masını sağlayabilir.

            -den az                                               » Bu köy diğer köylerden daha bakımlıdır. (Sözü edilen köy,
               » Bu iş, diğerlerinden az karmaşıktır.             bakımlı olma yönüyle diğer köylerle karşılaştırılmıştır.)
               » Pişirdiğimiz yemek sizinkinden az olmuştu.       » Bu  şiiri  de  diğer  şiirleri  gibi  çok  beğenildi.  (Sözü  edilen
            -e göre                                               şiir, diğer şiirleriyle “beğenilme” yönüyle karşılaştırılmış-
                                                                  tır. Burada benzerlik yönüyle karşılaştırma yapılmıştır.)
               » Onun performansı geçen yıla göre düşmüş.
                                                                  » Geçen yaz tatilinde çok eğlendim ama bu sene eğleneme-
               » Bu, diğerine göre daha az önemlidir.             dim. (Geçen yaz tatili ile bu yaz tatili, eğlenilip eğlenile-
            ama                                                   meme bakımından karşılaştırılmıştır.)
               » Dün hava oldukça soğuktu ama bugün hava sıcaktır.    » Bugün  elektrikler  kesildi  fakat  dün  kesilmedi.  (Dün  ve
               » Geçen yıl tatilimiz iyi geçmişti ama bu yıl iyi geçmedi.  bugün elektriklerin kesilmesi yönüyle karşılaştırılmıştır.)



                                                                                              5. Sınıf Türkçe  3
   1   2   3   4   5   6   7   8