Page 35 - 5. Sınıf Süreç Odaklı Sosyal Bilgiler Fasikül-2
P. 35
4. ÜNİTE: YAŞAYAN DEMOKRASİMİZ ETKİNLİK DEFTERİ
DEMOKRASİ VE CUMHURİYETİN TEMEL NİTELİKLERİ
Demokrasi
Demokrasi, halkın egemenliğine dayanan bir yönetim şekli olarak tanımlanır.
Başka bir deyişle insanın sahip olduğu hak ve hürriyetlerini kullanmasına imkân tanıyan bir yönetim şeklidir.
Demokrasi kelimesi, Yunancadaki halk anlamına gelen demos ve yönetim anlamına gelen kratos kelimelerinin birleşimi ile
ortaya çıkmıştır.
Halkın kendi kendisini yönetmesi anlamına gelen demokrasi hayatımızın her alanında karşımıza çıkmaktadır.
Okulumuzda sınıf başkanını veya yaşadığımız şehrin belediye başkanını seçmek demokrasiye örnek olarak verilebilir.
Mahallemizdeki park yapımında belediyeye beklentilerimizi dilekçe yoluyla iletmemiz de demokrasi gereğidir.
Özgürlük İnsan Haklarına Saygı
Eşitlik İnsanın doğuştan sahip Tüm insanların cinsiyet, din,
İnsanlar dini, inancı, olduğu temel haklardan dil, ırk, düşünce, inanç gibi
Millî Egemenlik ekonomik gücü, cin- biridir. ayrım olmadan, insan oldu-
siyeti ya da ırkı ne ğundan dolayı eşit, özgür ve
Demokrasi ile yönetilen Kişinin başkalarına zarar
ülkelerde egemenlik mil- olursa olsun yasalar vermeden ve kanunlara yaşaması için gerekli temel
lete aittir. önünde eşittir. aykırı olmadan dilediğini haklara sahip olmasıdır.
Yasalar herkese aynı düşünebilmesi ve yapabil- Temel hak ve özgürlükler ana-
Millet bu hakkını seçtiği mesidir.
milletvekilleri aracılığı ile şekilde uygulanır. yasa ile güvence altına alın-
kullanır. mıştır.
DEMOKRASİNİN
TEMEL
İLKELERİ
Katılımcılık Seçme ve Seçilme Hakkı
Halk, seçme ve seçilme, Hukukun Üstünlüğü Çoğulculuk Ülkeyi yöneteceklerin seçim-
sivil toplum kuruluşları Yöneten ve yönetilen- Farklı görüşlerin farklı lerle belirlenmesidir.
kurma vb. yollarla ülke lerin kurallar dâhilinde siyasal partiler ile temsil
yönetimine katılır. hareket etmelerini sağ- edilmesidir. Yasalara uygun olarak vatan-
daşların oy kullanarak seçme
Yönetimin aldığı karar- lar. Günümüzde tüm demok- hakkını kullanmasıdır.
larda etkili olur. Hukukun üstünlüğü ilkesi ratik ülkelerde çok par- Ülkeyi yönetmeye talip olan-
ancak bağımsız bir yargı tili siyasal düzen benim- ların da siyasi parti içerisinde
ile mümkündür. senmiştir. seçilme haklarını kullanmasıdır.
5. Sınıf Sosyal Bilgiler 3