Page 9 - 11. SINIF TARİH KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 2: DEĞİŞİM ÇAĞINDA AVRUPA VE OSMANLI

Avrupa'da DeĞİşİm ÇaĞı

Katolik Kilisesinden Alternatif Dünya Tasavvuruna

Q Avrupa'da toplum; dini kullanarak oluşturulan ruhban ve aristokratların oluşturduğu birinci sınıf insanlar ve yoksul halkın
oluşturduğu ikinci sınıf insanlar olarak iki sosyal tabakaya ayrılmıştı.

Q Roma Katolik Kilisesi, eğitim ve öğretimi tekeline aldığından bütün bilimsel gelişmeler kilise kontrolü altındaydı.
Q Kilise, serbest düşünmenin önünde bir engel oluşturarak kendi ürettiği bilgiyi halka yaymış, bunun dışındakileri reddederek
engellemişti.
Q Öte yandan Orta Çağ Avrupası'na hakim olan feodalite (toprak sistemine dayalı yönetim şekli) nedeniyle Avrupa'da siyasi
GİRİŞ YAYINLARI
birlik bozulmuş ve derebey denilen küçük yönetim birimleri ortaya çıkmıştır.
Q Feodalitede halk; soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler diye sınıflara ayrılmıştı.

Q Feodalite XV. yüzyıldan itibaren önemini kaybetti ve yerini mutlak krallıklara bıraktı.
Q Feodalitenin önemini kaybetmesiyle birlikte Yeni Çağ Avrupası'nda birtakım dönüşümler yaşandı.
Q Bu dönüşümlerin yaşanmasında Coğrafi Keşifler, barutun ateşli silahlarda kullanılması, hümanizm ve sekülerleşme (laiklik)
gibi gelişmeler etkili oldu.

Fikrî ve Manevi Etkenler

Rönesans Reform

Q XV. yüzyıldan itibaren İtalya'da başlayan daha sonra Q Avrupa'da Rönesans sonucunda, önce Almanya'da baş-
Avrupa'ya yayılan edebiyat, güzel sanatlar ve bilim ala- layan daha sonra diğer ülkelere yayılan, Hristiyanlığın
nındaki gelişmelere denir. Katolik Kilisesi'nde yapılan düzenlemelerdir.

Q Rönesans Avrupa'da özgür düşüncenin temelini attı. Q Reform hareketleriyle; Avrupa'da Protestanlık, Kalve-
Avrupa'da bilim, sanat ve edebiyat alanında yeni bir nizm ve Anglikanizm mezhepleri ortaya çıktı, bilimsel
dünya görüşü ortaya çıktı. gelişmeler hız kazandı. Skolastik düşünce etkisini kay-
Q Bu görüşle birlikte skolastik düşünce terk edilirken deney betti, eğitim kilisenin etkisinden kurtarıldı ve böylece laik
ve gözleme dayanan pozitif düşünce ortaya çıktı. eğitime geçildi.

Hümanist ve Rasyonalist Felsefeler Newtoncu Fizik ve Bilim Devrimi

Q Hümanizm, insanı kabul eden, onu her şeyin ölçütü ola- Q Isaac Newton; kütle çekim yasası, astronomi ve fizik
rak tanımlayan, insanın doğasını, yeteneklerini, sınırlarını tarihinde bir dönüm noktasıdır. Bu başarı onun, XVIII.
veya ilgilerini konu edinen bir felsefe akımıdır. yüzyıl Bilim Devrimi'nin mimarı olarak adlandırılmasını sağ-
Q Hümanizmin önemli temsilcileri; Dante, Petrark, Monteyn, lamıştır.
Erasmus ve Servantes sayılmaktadır. Q Zamanının neredeyse tamamını gözlem ve deney yaparak
Q Hümanistlerin Yunan-Roma dünyasına olan ilgisi, kilise için geçiren Newton, dalından yere düşen elmanın düşüşünü
tehlike oluşturmuştur. gözlemlemesinden sonra evrensel çekim yasasını bulmuştur.
Q Bu anlayışa göre insan yeryüzündeki yaşantısında mutlu Q Newton, ışığın özellikleri üstüne yaptığı araştırmalarla
olmalıdır. gelişmiş bir teleskop icat etti. Yer çekimi kanunu üzerine
Q Hristiyanlık anlayışında ise gerçek hayat, ölümden sonra çalışma yaparken yüksek matematiğin temeli olan kalkü-
başlamaktadır. lüs formülünü bulmuştur.

34 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Tarih