Page 15 - 11. SINIF FİZİK KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI

ÖZETİN ÖZETİ ÜNİTE 1: KUVVET VE HAREKET

TORK

Bir cisme uygulanan kuvvet, cisme öteleme hareketi yaptırabileceği gibi F Fsina F
dönme hareketi de yaptırabilir. Kuvvetin döndürme etkisine tork denir. a
t sembolü ile gösterilir. Tork vektörel ve birimi N.m’dir. O d O d Fcosa

t = F.d t = F.sina.d
F
d a
O Torkun yönü sağ el kuralına göre bulunur. Avuç içi O noktasına bakacak şekilde sağ elin dört par-
mağı dönme yönünü gösterecek şekilde tutulduğunda dik açılan baş parmak torkun yönünü gösterir.
d'
t = F.d'
GİRİŞ YAYINLARI

DENGE VE DENGE ŞARTLARI KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZİ

Q Bir cisme etkiyen bileşke kuvvet sıfır ise o cisim denge- Yerin bir cisme uyguladığı kütle çekim kuvvetine ağırlık
lenmiş kuvvetler etkisindedir. denir. ÁG ile gösterilir ve yerin merkezine doğrudur.

O
m
d d
Á G = m.Á g
F F y

Q O noktasından sabitlenmiş çubuğun uçlarına eşit F kuv- y m 3 Aynı düzlemde bulunan birden çok
veti etki ettiğinde çubuk hareket etmez. y 3 m 2 kütlenin oluşturduğu sistemin kütle
y 2 m 1 merkezinin yeri ayrı ayrı bulunur.
1 x
x x x
Lami Teoremi 1 2 3
m x + m x + m x
3 3
2 2
1 1
F m = m + m + m

x

1 1 2 3
m y + m y + m y
m = 1 1 2 2 3 3
y m + m + m 3

1
2
q b F
a 2 Q Cisimler ağırlık merkezlerinden
asıldığında veya destek üzerine
konulduğunda dengede kalırlar.
F
3 Cisimler iple asıldığında ipin uzantısı ağırlık
Aynı noktaya uygulanan üç kuvvet dengede ise; Q
merkezinden geçer.
F F F
1 = 2 = 3
sina sinq sinb
Q Bir cismin dengede kalabilmesi
Q Buna, lami (sinüs) teoremi denir.
için ağırlık vektörünün cismin
Q Lami teoremine göre üç kuvvetin dengesinde küçük açı tabanının zemine temas eden
karşısındaki kuvvet büyük, büyük açı karşısındaki kuv- kısmının (KL arası) içinden
vet küçüktür. K L
G geçmelidir. Şekildeki gibi bir
cisim dengede kalamaz.

82 Giriş Yayınları / 11. Sınıf Fizik