Page 34 - 11. SINIF COĞRAFYA KAZANIM ODAKLI ve BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

ÜNİTE 4: ÇEVRE VE TOPLUM
Çevre Sorunları ve Türleri BECERİ TEMELLİ TEST 2

1 Çin’de Hava Kirliliği Üst Sınır’ın 20 Kat Üzerine Çıktı

Çin’in kuzeyinde etkili olan ağır hava kirliliği nedeniyle zararlı partikül hava endeksi (PM
2,5), Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) insan sağlığı için “üst sınır” olarak kabul ettiği eşik
değerin 20 kat üzerine çıktı. Çin Ulusal Meteoroloji İdaresi, ülkenin kuzeyinde bulunan baş-
kent Pekin ile Tientsin kentinin yanı sıra Hıbey, Şandong, Hınan ve Şansi eyaletlerinde artan
hava kirliliği nedeniyle turuncu alarm verildiğini duyurdu. Görüş mesafesinin yer yer 50
metreye kadar düştüğü bölgede, halka zorunlu olmadıkça dışarı çıkmaması uyarısı yapıldı.
Solunum yoluyla ciğerlere yerleşen havadaki zararlı parçacıklar, kana karışarak solunum
yolları iltihaplanması, kanda pıhtılaşma ve kalp rahatsızlıklarına yol açarken astım ve KOAH
gibi solunum hastaları olan yaşlılar için ölümcül sonuçlar doğurabiliyor. 1 milyar 360 mil-
yonluk nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkesi Çin’de her yıl yaklaşık 1 milyon 600 bin kişi
GİRİŞ YAYINLARI
hava kirliliğine bağlı hastalıklardan hayatını kaybediyor.
Çin, özellikle 2015’ten bu yana çevre ve hava kirliliğiyle mücadele etmeye çalışıyor. Hızlı kalkınma ve sanayileşmenin
bedeli olarak Çin’deki büyük şehirlerin çoğu, aynı zamanda dünyanın en kirli kentleri arasında yer alıyor. Ülkede hava
kirliliği alarmı verildiğinde okullar kapatılıyor, trafiğe çıkan otomobil sayısı azaltılıyor ve halkın sokakta maskeyle dolaş-
tığı gözlemleniyor.

Buna göre;
I. Çin’de hava kirliliği nedeniyle başta sağlık olmak üzere birçok sosyal problemlerin yaşandığı
II. Ekonomik büyümenin Çin’de çevresel sorunlara yol açması
III. Çin’de hava kirliliğine karşı önlemler alındığı
IV. Hava kirliliğinin en çok yaşandığı ilk beş ülkeden birinin de Çin olduğu

yukarıdaki yargılardan hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) I, II, III ve IV C) I, II ve III D) I, III ve IV E) II ve III

2 Sanayileşmeyle birlikte toksik gazların giderek yoğunlaşması insanların hayatını tehlikeye atmakta. Özellikle yoğun şehir-
leşmenin olduğu bölgelerde Kronik Obsüritif Akciğer hastalıkları (KOAH) ve akciğer kanseri riski artıyor. Bununla beraber
astım, KOAH gibi alerjik bünyeli kişilerde olan solunum sıkıntısı sendromları ortaya çıkmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün
(WHO) normal kabul ettiği Hava Kalitesi İndeksi (HKİ) değeri 0-50 aralığında iken, Bursa’daki değerlerin Çevre Şehirci-
lik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ‘Hava Kalitesi İzleme Ağı’nın verilerine göre normal değerlerin 3 katının üzerinde riskli
(sağlıksız) kategoride olduğu bildirildi. 5 Aralık saat 15.00’de bakanlığın resmi sitesinden alınan verilere göre HKİ değeri
Kestel’de 176.3, Yıldırım’da 157.5, Demirtaş’ta 152.1 olarak ölçüldü. Şehrin birçok noktasında görüş mesafesini de ciddi
oranda düşüren kirli hava nedeniyle maskesiz sokağa çıkamadığını söyleyen vatandaşlar, “Bursa’da hava kirliliği fabrika ve
egzoz dumanlarının yoğun olması nedeniyle çekilmez bir duruma geldi. Sabahları dışarıya çıktığımızda genzimiz yanıyor.
Buna kesinlikle bir çözüm bulunması lazım. Artık şehirde maskesiz gezemez duruma geldik. Şehrimizi yaşanabilir şehir-
ler sıralamasında üst sıralarda gösteriyorlar ama maalesef öyle değil. Bu duruma yetkililerin bir çare bulması gerekiyor.”
ifadelerini kullandı.
Bu parçada verilen bilgilerden yararlanarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Bursa’da hava kirliliğinin riskli kategoride olduğuna
B) Bursa’da hava kirliliği üzerinde fabrika ve egzoz dumanlarının önemli etkenler olduğuna
C) Hava kirliliğinin yaşam kalitesini düşürdüğüne
D) Bursa’nın tamamında akciğer hastalıkları ve akciğer kanseri riskinin yüksek olduğuna
E) Bursa’da hava kirliliği değerinin normal değerlerin üzerinde olduğuna

Giriş Yayınları / 11. Sınıf Coğrafya 139