Page 73 - 11-fizik-beceri-temelli-soru
P. 73
KONULAR
• TORK
• DENGE VE DENGE ŞARTLARI
• BASIT MAKINELER
TORK Buna, lami (sinüs) teoremi denir. Lami teoremine
göre üç kuvvetin dengesinde küçük açı karşısın-
Bir cisme uygulanan kuvvet, cisme öteleme hareketi daki kuvvet büyük, büyük açı karşısındaki kuvvet
LAMI TEOREMI DATA YAYINLARI
yaptırabileceği gibi dönme hareketi de yaptırabilir. küçüktür.
Kuvvetin döndürme etkisine tork denir. t sembolü
ile gösterilir. Tork vektörel ve birimi N.m'dir. KÜTLE VE AĞIRLIK MERKEZI
F Fsina F Yerin bir cisme uyguladığı kütle çekim kuvvetine
a ağırlık denir. ÁG ile gösterilir ve yerin merkezine doğ-
O O Fcosa rudur.
d d
t = F.d t = F.sina.d m
F
d a ÁG = m.Ág
O
y
d'
t = F.d' y 3 m 3 Aynı düzlemde bulunan bir-
Torkun yönü sağ el kuralına göre bulunur. Avuç içi y 2 m 2 den çok kütlenin oluştur-
duğu sistemin kütle merke-
O noktasına bakacak şekilde sağ elin dört parmağı y 1 m 1 zinin yeri ayrı ayrı bulunur.
dönme yönünü gösterecek şekilde tutulduğunda dik x x x x
açılan baş parmak torkun yönünü gösterir. 1 2 3
DENGE VE DENGE ŞARTLARI m = m x + m x +m x
1 1
2 2
3 3
x
m +m +m
3
1
2
Bir cisme etkiyen bileşke kuvvet sıfır ise o cisim m y + m y +m y
dengelenmiş kuvvetler etkisindedir. m = 1 1 2 2 3 3
y
m +m +m 3
2
1
O
● Cisimler ağırlık mer-
d d
F F kezlerinden asıldı-
O noktasından sabitlenmiş çubuğun uçlarına eşit F ğında veya destek
üzerine konulduğunda
kuvveti etki ettiğinde çubuk hareket etmez.
dengede kalırlar.
● Cisimler iple asıldığında ipin uzan-
tısı ağırlık merkezinden geçer.
F 1
q b F 2 ● Bir cismin dengede
a kalabilmesi için
ağırlık vektörünün
cismin tabanının
F 3 K L zemine temas eden
Aynı noktaya uygulanan üç kuvvet dengede ise G kısmının (KL arası)
F = F = F içinden geçmelidir.
2
3
1
sina sinq sinb Şekildeki gibi bir cisim dengede kalamaz.
71