Page 18 - 11-cografya-beceri-temelli-soru

su EKosİstEmLERİNİN İşLEyİşİ

6 Su ekosistemleri, denizel su ekosistemleri (deniz ve 8 Okyanusların yüzeyinde dalgaların etkisiyle her an sayı-
okyanus) ve karasal su ekosistemleri (göl, akarsu ve sız küçük hava kabarcığı patlamaktadır. Böylece deniz
bataklık) olmak üzere ikiye ayrılır. Denizel su ekosistem- tuzlarınca zengin, pek çok su damlacığı atmosfere fırla-
leri tuzlu sulardan; karasal su ekosistemleri genellikle tılmaktadır. Bu süreç, aslında biyosfer dengesi için son
tatlı sulardan oluşur. Ancak bazı göllerin suları tuzlu, derece önemlidir.
sodalı veya acıdır.
Aerosol adı verilen deniz tuzları ile ilgili aşağıdaki
Aşağıdakilerden hangisi yeryüzündeki en büyük su bilgilerden hangisi yanlıştır?
ekosistemi olan okyanuslara ait bir özellik değildir?
A) Aerosoller olmasaydı iklimler çok daha kurak olurdu.
A) Ekvator’daki ısı enerjisinin yeryüzüne dağılmasına B) Havadaki nemin yoğunlaşmasına etki ederler.
katkıda bulunur. C) Yağışlarla toprağa inen bu tozlar, toprağın verimini
DATA YAYINLARI
B) Okyanuslardaki canlı türlerinin çoğu Güneş ışınları artırırlar.
nın erişebildiği ilk 100 metrelik derinlikte yaşar. D) Havadaki nemin yoğuşması ve bulutların oluşmasına
C) Okyanuslardaki önemli ekosistemlerden biri olan etki ederler.
mercan resiflerinin kapladığı alanlar çok geniştir.
E) Tuz oranını artırarak ekosistemdeki türlerin azalma-
D) Dalgaların etkisiyle her an sayısız küçük hava kabar- sına neden olurlar.
cığı patlamakta ve deniz tuzlarınca zengin, pek çok
su damlacığı atmosfere fırlatılmaktadır.
E) Okyanusların derinliklerinde yaşayabilen çok az sa- 9
yıda canlı, ışıksız ortama uyum sağlayacak biçimde
gelişmiştir. I. Sıcaklık
II. Derinlik
III. Işık

7 Aşağıdaki şekilde bir akarsu yatağının profili göste- Yukarıdakilerden hangileri su ekosistemlerindeki
rilmiştir. çeşitliliği etkileyen unsurlar arasında yer alır?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
I II III D) I, II ve III E) Yalnız II

Kaynak

Ağız
10 Sıcaklık ve tuzluluk yönünden elverişli şartları taşıdığı
Deniz
için biyoçeşitlilik açısından oldukça zengindir. Ayrıca
karalardan denizlere besin maddesi taşıyan akarsular,
Buna göre; ağız kısımlarında mineral ve organik madde bakımın-
dan zengin bir yapı oluşmaktadır. Bu nedenle akarsu
I. l numaralı bölgede akarsuyun yatak eğimi fazla, ağızları, fitoplanktonlardan kuşlara kadar birçok canlı
akış hızı yüksek ve suları soğuktur. Bu nedenle için önemli bir yaşam alanıdır.
biyoçeşitlilik daha azdır.
II. ll numaralı bölgede akarsuyun akış hızı azalmakta V
ve akarsu yatağı genişlemektedir. Bu durum, biyo-
çeşitliliği olumsuz yönde etkilemektedir. BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORULAR III IV

III. III numaralı bölge sıcaklık ve tuzluluk yönünden
elverişli şartları taşıdığı için biyoçeşitlilik açısından
oldukça zengindir. I II
IV. I, II ve III numaralı bölgelerde yeryüzü şekilleri ve
suyun akış hızı biyoçeşitliliği etkilemez.
Deniz
yukarıdaki yargılardan hangileri söylenemez? Yukarıda akarsu yatağı buyunca numaralandırılan
A) I ve II B) I ve III C) II ve III alanlardan hangisinin özellikleri verilmiştir?
D) II ve IV E) III ve IV A) I B) II C) III D) IV E) V

16