Page 14 - 11-cografya-beceri-temelli-soru
P. 14

ENERjİ aKışı VE maDDE DÖNGüLERİ


            4  Canlılar ihtiyaçları olan maddeleri yaşadıkları ortamdan alır ve gerekli kullanım sonrası bu maddeleri ortama geri
               verir. Madde döngülerinin bir düzen içinde ve kesintisiz olarak gerçekleşmesi ekosistemlerin devamlılığı açısından
               oldukça önemlidir.
                                 Özellik                           K             L             M


                    Atmosferde yıldırım ve volkanik faaliyetler
                    sonucu ortaya çıkan elektrik deşarjları sonu-
                    cunda oksijen ile birleşerek nitrik ve nitrata
                    dönüşür.


           BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU  maddelerin yanmasında ve organik maddele-
                    Solunum sırasında; kömür, gaz ve petrol gibi
                    rin yakılmasında tüketilir.

                    Atmosfer, litosfer, biyosfer ve hidrosfer ara-
                    sında gerçekleşir. Döngü bozulmadığı sürece
                    oranında önemli değişiklikler meydana gel-
                    mez. Kömür, petrol ve doğal gaz içinde yer alır.

               Buna göre yukarıdaki tabloda K, L ve M ile belirtilen madde döngüleri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
               verilmiştir?
                                K                           L                           M
               A)             Karbon                      Oksijen                     Azot
                              Oksijen
                                                          Karbon
               B)        DATA YAYINLARI                                               Azot
               C)             Oksijen                      Azot                       Karbon
               D)              Azot                       Oksijen                     Karbon
               E)              Azot                       Karbon                     Oksijen


          5  Aşağıdakilerden hangisi su döngüsünün aşamaların-  7  Besin zincirindeki canlıların üreticiden tüketiciye doğru
             dan biri değildir?                               dikey olarak dizilmesiyle besin piramidi oluşur.
             A) Buharlaşma   B) Terleme   C) Yağış            Buna göre aşağıdakilerden hangisi besin piramidinin
             D) Yüzey akışı   E) Fotoliz                      en alt katında yer alır?
                                                              A) Bitkiler   B) Geyik       C) Tavşan
                                                              D) Aslan      E) Leopar
          6  Bitkileri besin olarak kullanan hayvanlar birincil tüketi-
             ciler grubunu oluştururlar.


                                           II              8
                                                              I.  Bitkiler → Üreticiler
                                           III
                                  V                           II.  Bakteriler → Ayrıştırıcılar
                 Ekvator
                         I                                    III.  Çekirge → Birincil tüketiciler
                                               IV
                                                              IV.  Yılan → Üçüncül tüketiciler
                                                              V.  Kartal → İkincil tüketiciler
             Yukarıdaki haritada numaralandırılarak koyu renkle
             gösterilen alanların hangilerinde birincil tüketiciler   Yukarıda besin zincirinde aşamaları verilen canlıların
             ihtiyaçları olan enerjiyi daha kolay karşılarlar?  hangileri yanlış verilmiştir?
             A) I ve II     B) I ve III   C) IlI ve IV        A) Yalnız I   B) II ve III   C) III ve IV
             D) IlI ve V    E) IV ve V                        D) IV ve V    E) Yalnız IV
                                                        12
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19