Page 13 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM

1. ÜNİTE: YERLEŞME VE DEVLETLEŞME SÜRECİNDE SELÇUKLU TÜRKİYESİ ETKİNLİK DEFTERİ

6. Anadolu’nun Türkleşme Süreci

Etkinlik Verilen metne göre aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşması
Müslüman Türklerin Anadolu’ya akınlar düzenledikleri dönemlerde, Anadolu’nun Hristiyan halkı dinî ve sosyal bakımdan
iyi bir durumda değildi. Bizans İmparatorluğu’nun gütmekte olduğu Ortodoks siyaseti öteden beri memnuniyetsizlik ve
nefret uyandırıyordu. Bu yüzden Doğu Anadolu’daki Süryani ve Ermeniler, Orta Anadolu’daki küçük cemaatler, Selçuklu
akınlarını önlemeye çalışan Bizans’a destek olmadılar. Anadolu’daki otorite boşluğundan faydalanan Türkler kısa sürede
Anadolu’ya hâkim oldular. Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde devlet ve beylik kurdular. Anadolu halkına yönelik adaletli bir
politika izlediler. Kimsenin dinine, diline ve inancına müdahale etmediler. Tarım, hayvancılık ve ticaretin gelişmesi için ted-
bir aldılar.Türkler bir yandan Anadolu’da şehir ve kasabalar kurarken diğer yandan İslam geleneklerine uyarak tekke ve
zaviyeler inşa ettiler. Etraftan gelen inanç gruplarından dervişler ve şeyhler, Anadolu çevresinde tasavvuf düşüncesinin
yayılmasını sağladılar. Türkler, Anadolu’da önce İznik sonra Konya merkez olmak üzere Türkiye Selçukluları’nı kurdular.
Yine diğer Türkmen beyliklerinden, Saltuklular, Erzurum’da; Danişmentliler, Tokat ve Sivas civarında; Mengücekliler Er-
zincan ve Divriği’de; Artuklular Diyarbakır ve Mardin civarında hüküm sürerlerken; Çaka Beyliği ise İzmir civarında siyasi
hüküm sürmeye başladı.
XI. yüzyıla kadar dönemin Latin ve Arap kaynaklarında Anadolu’ya “Romania” (Romalıların ülkesi) deniyordu. Ancak XI.
yüzyıldan itibaren Türklerin Anadolu’yu yurt edinmeye başlamaları, daha sonra Türkiye Selçukluları Dönemi’nde önce
Haçlıların büyük bir bozguna uğratılması, son olarak da 1176 Miryokefalon Savaşı sonrasında Anadolu’ya Türklerin yurdu
anlamına gelen “Turchia veya Turkiya” denilmeye başlandı. Öyle ki dönemin Avrupalı seyyahı Marco Polo, anılarında
Anadolu için “Türkiye” kavramını kullanmıştır. XIII. yüzyıldan itibaren ise Avrupalılar, Türkistan dâhil Altaylardan Tuna
boylarına kadar uzayan ülkeleri “Magna Turchia” (Büyük Türkiye) olarak isimlendirdiler. Aynı zamanda Arap kaynakların-
da evvelce Anadolu “Diyar-ı Rum” veya “Bilâd-ı Rum” ülkesi olarak adlandırılırken, XIII. yüzyılda ünlü Arap seyyah İbn-i
Batuta, Anadolu için “Bilâdü’t Türk” kavramını kullanmıştır.

1 Hangi savaş sonrası Anadolu’ya Türklerin yurdu anlamına gelen “Turchia Miryokefalon Savaşı
veya Turkiya” denilmeye başlanmıştır?

2 Anadolu için “Türkiye” kavramını kullanan Avrupa seyyahı kimdir?

3 Anadolu’daki Süryani ve Ermeniler Bizans’ın hangi politikasından dolayı
Selçuklu akınlarını önlemeye çalışan Bizans’a yardımcı olmamışlardır?

4 Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri hangileridir?

5 Türkler Anadolu’daki hangi durumdan faydalanarak kısa sürede Anado-
lu’ya hâkim olmuşlardır?

6 Anadolu için “Bilâdü’t Türk” kavramını kullanan Arap seyyahı kimdir?

7 Müslüman Türklerin Anadolu’ya akınlar düzenledikleri dönemlerde, Ana-
dolu’nun Hristiyan halkı hangi açıdan sorunlar yaşamaktaydı?

8 Hangi inanç grupları Anadolu’nun İslamlaşmasına katkıda bulunmuşlar-
dır?

Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih 13
MARKAJ YAYINLARI