Page 11 - 10. SINIF FİZİK DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI

ÖZETİN ÖZETİ 3. ÜNİTE: DALGALAR

DALGALAR

Periyot: Bir tam dalganın oluşması Frekans: Dalga kaynağının birim
Dalga: Esnek bir ortamda meydana için geçen süredir. T ile gösterilir. zamanda oluşturduğu dalga sayısıdır. f
getirilen şekil değişikliğine dalga denir. -1
Birimi saniye (s)'dir. ile gösterilir. Birimi s veya Hertz'dir.
Dalga Boyu:
λ Dalga tepesi

Ardışık iki dalga tepesi veya ardışık iki dalga çukuru arasındaki mesafedir. λ ile
gösterilir. Birimi metre’dir.
λ Dalga çukuru
Baş yukarı atmaŞ YAYINLARI

Dalganın Hızı: Dalganın yayılma hızı v ile gösterilir. Genlik: Tepe veya çukurların denge konumuna uzaklığına
λ denir.
.
v = veya v = λ f
T

Q Dalgalar taşıdığı enerjiye göre ikiye ayrılır. Q Dalgalar titreşim doğrultusuna göre ikiye ayrılır.
5 Mekanik Dalgalar: Yayılması için maddesel ortama ihti- 5 Enine Dalgalar: Titreşim doğrultusuna dik olarak
yaç duyan dalgalardır. (Yay, su, ses, deprem) ilerleyen dalgalardır.

5 Elektromanyetik Dalgalar: Yayılması için maddesel 5 Boyuna Dalgalar: Titreşim doğrultusu ile yayılma
ortama ihtiyaç duymayan dalgalardır. (Radyo dalgaları, doğrultusu aynı olan dalgalardır.
mikrodalgalar, kızılötesi ışınlar, görünür ışık, morötesi
ışık, X ışınları, gama ışınları)

GİRİ Baş aşağı atma İlerleme yönü
YAY DALGASI

Atma: Esnek ortamda anlık olarak oluşturulan sarsıntıya denir. İlerleyen bir atmanın uçlarının titreşim yönleri şekildeki gibidir.

İlerleme yönü

Sabit Uçtan Yansıma Serbest Uçtan Yansıma

Uzunluğu , kütlesi m olan bir yay F
K L kuvveti ile gerilmiş ise bu yayda oluştu-
L K L K K L
rulan atmanın hızı
Q Sabit uçtan yansıyan atma ters döner. Q Serbest uçtan yansıyan atma baş F

Baş yukarı gelen atma baş aşağı yan- yukarı gelmiş ise baş yukarı yansır. v = µ ile bulunur. m : Boyca yoğunluk,
sır. Hızı, genliği ve genişliği değişmez. Hızı, genliği ve genişliği değişmez. m
Yay Dalgalarının Hızı 
Q Boyca yoğunluğu küçük olan yay-
lara ince (hafif) yay, boyca yoğun-
F
m luğu büyük olan yaylara kalın (ağır)
yay denir.

56 Giriş Yayınları / 10. Sınıf Fizik