Page 94 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

94 [ EFSANE ]
7 Efsane ve mit ilişkisi ile ilgili aşağıda ve- 9 Yaşanan bir olay insanlar üzerinde önemli
rilen ifadelerden hangisi doğrudur? ve büyük çapta bir etki ortaya çıkarmışsa
bu olay zamanla efsaneleşebilir. Bu süreç-
A) Efsanelerde anlatılan olayın geçtiği za-
man mitlerde anlatılan olaylardan daha te, yaşanan olay aslından ayrılıp farklılaşa-
bilir. Olayın ilk hâlinden bazı ögeler kaybo-
eskidir.
lur ve olaya yeni ögeler eklenir. Bu durumun
B) Mitlerde her zaman kutsallık özelliği gö- sebebi halkın söz konusu olayı görmek iste-
rülürken dini konulu efsaneler dışındaki diği şekilde değiştirme eğilimidir.
efsanelerde kutsallık özelliği aranmaz.
Yukarıdaki parçada efsanelerin bes-
C) Efsanelerde olağanüstülük görülürken
EDİTÖR YAYINEVİ
mitlerde olağanüstülük görülmez. lendiği aşağıdaki kaynaklardan hangisi
üzerinde durulduğu söylenebilir?
D) Mitlerde olayın geçtiği mekân bilinirken
efsanelerde bu mekân belirsizdir. A) Mitolojik kaynaklar
E) Efsanelerde kişi olarak tanrılar ve yarı B) Dini kaynaklar
tanrılar yer alırken mitlerde sadece tari- C) Tarihi kaynaklar
hi kişiler yer almaktadır. D) Sosyal kaynaklar

E) Hayali kaynaklar

8 (I) Efsanelerde anlatılan olaylar gerçek
olabileceği gibi hayal ürünü de olabilir. (II) 10 Efsane ile halk hikâyesi arasındaki ben-
Ancak tarihi bir olayın anlatıldığı efsaneler- zerlikleri yansıtan aşağıdaki ifadelerden
de olayın tamamen tarihi gerçeklere uygun hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
olması gerekir. (III) Efsaneler bir olayı konu A) Her iki türde de yer yer olağanüstülük-
alabileceği gibi bir kişiyi de konu alabilir. lere rastlanır.
(IV) Ele aldığı konuyu yansıtırken belirli bir B) Efsanelerdeki bazı kahramanlara halk
anlatım ve üslup özelliği yoktur. (V) Ancak hikâyelerinde de yer verildiği görülür.
bu durum efsanelerin halkın konuştuğu
günlük dille oluşturulduğu gerçeğini değiş- C) Her iki edebi tür de sözlü gelenekte dil-
tirmez. den dile yayılarak gelişme imkânı bul-
muştur.
Efsanelerle ilgili olan yukarıdaki parça- D) Hem efsaneler hem de halk hikâyeleri
da numaralanmış ifadelerin hangisinde manzum edebi ürünlerdir.
bir bilgi yanlışı söz konusudur?
E) Her iki edebi türde de yer yer dini motif-
A) I B) II C) III D) IV E) V lere yer verilir.

Efsanelerin şekil ve içerik özellikleri şunlardır: y Çoğunlukla olağanüstü özellikler görülür.
y Efsaneler konuşma dilinin kullanıldığı metinlerdir.
y Efsanelerin kaynağı daha çok geçmişin derinlikleridir. Bu
metinler anonim olup sözlü gelenekte nesilden nesile akta- y Belirli bir şekil ve üslup özelliği yoktur.
rılmıştır.
Efsanelerin Oluşumu
y Efsanelerin konusu bir kişiye, olaya ya da mekâna dayanır.
Bu nedenle efsanelerin bir ölçüde inandırıcı metinler olduğu y Efsaneler çeşitli kaynaklardan beslenerek oluşan edebi
söylenebilir. ürünlerdir.